بخش‌های اصلی معماری:
معماری شامل فضا، سازه و پوشش تجربه می‌شود از طریق حرکت در فضا، زمان فراهم می‌شود به وسیله تکنولوژی مطابقت می‌کند با یک برنامه منطبق است با محیط خود.
برنامه‌ی کار می‌تواند شامل این موارد باشد: شرایط، نیازها و خواسته‌های استفاده کننده- موانع و محدودیت‌های قانونی- عوامل اجتماعی فرهنگی و اقتصادی- سوابق تاریخی.
نظام‌ها:
۱- کالبدی: فرم و فضا که شامل پر و خالی و داخلی و خارجی است. سیستم‌ها و سازماندهی‌ها: فضا، سازه، پوشش و تکنولوژی.
۲- احساسی: برداشت احساسی و شناخت عناصر کالبدی توسط تجربه‌ی آنها به طور متوالی در زمان مانند طریق رسیدن و خارج شدن- ورودی و خروجی- حرکت در نظام فضاها- عملکردها، و فعالیتهای داخلی فضاها- کیفیات نور، رنگ، بافت، دیده آگوستیک
۳- نظری: درک روابط نظام‌های یافته یا یافت نشده یک بنا و مطابقت معنایی ایجاد شده توسط آنها. مانند تصورات و الگوها و نشانه‌ها و سمبل‌ها.

تحلیلی از روابط متقابل بین عناصر و سیستم‌های یک بنا:
سیستم پوششی: سطوح معرف حجمی چهار گوش که اجزاء برنامه و فضاها را در بر می‌گیرد.
سیتسم سازه: شبکه ستون‌ها نگهدارنده تیرهای افقی و قطعات سقف و کنسل، نمایانگر جهت ورود به بنا.

سیستم فضاسازی: اجراء برنامه و فضاها
فصل ۱
عناصر اصلی:
عناصر اصلی تشکیل دهنده‌ی فرم: نقطه، خط، سطح و حجم.
نقطه به عنوان مولد عمده فرم، مبین مکانی در فضا است. پیدایش تمامی فرم‌های تجسمی از حرکت نقطه آغاز می‌شود…………… نقطه حرکت می‌کند …………….. و خط ایجاد می‌گردد. اگر خط تغییر مکان یابد و سطح را حاصل کند، عنصر دو بعدی خواهیم داشت. در حرکت از صفحه به فضا، از برخورد صفحات، جسم ایجاد می‌شود (سه بعدی) ………. خلاصه اینکه انرژی جنبشی، حرکت نقطه را به خط، خط را به صفحه، و صفحه را به بعد فضائی تبدیل می‌کند.
نقطه:
۱- خط: از امتداد نقطه خط حاصل می‌شود و دارای خواص زیر است: طول، جهت، مکان.
۲- سطح: از امتداد خط حاصل می‌شود و دارای خواص است: طول و عرض، شکل، وجه، جهت و مکان.
۳- حجم: از امتداد سطح حجم حاصل می‌شود دارای خواص زیر است: طول، عرض و عمق، فرم/ فضا، وجه، جهت و مکان

نقطه مکانی را در فضا مشخص می‌کند و به عنوان عنصر اصلی در فرهنگ فرم می‌تواند مشخص کننده‌ی:
– دو سر یک خط- تقاطع دو خط- برخورد خطوط در گوشه‌های یک سطح یا حجم- مرکز یک شکل یا یک محیط.

نقطه در مرکز محیط خود دارای تعادل و سکونی است و عناصر اطراف را حول خود سازماندهی می‌کند و محیط را تحت تسلط خود قرار می‌دهد.
وقتی نقطه از مرکز دور می‌شود از سلطه نقطه در محیط کاسته می‌شود و یک کشش بصری بین نقطه و محیط ایجاد می‌شود.

عناصر نقطه‌ای در معماری:
نقطه فاقد بعد است. باید یادآور شویم که یک عنصر ستونی شکل در پلان به صورت یک نقطه دیده می‌شود.

دو نقطه:

دو نقطه مبین خطی است که آن دو را به هم مرتبط می‌سازد.
در نقطه از لحاظ بصری می‌توانند مبین محور عمود بر خط تعریف شده باشند محوری که این دو نقطه نسبت به آن قرینه هستند.
در پلان دو نقطه به عنوان مشخص کننده یک مدخل می‌توانند بکار روند. این دو نقطه مرتفع سطح ورود و مسیر دسترسی عمود بر آن را تعریف می‌کنند.
خط:
از امتداد نقطه خط به وجود می‌آید و فاقد عمق و عرض می‌باشد. خط عنصر مهمی در ترکیب بصری می‌باشد و می‌تواند به اشکال زیر بکار برود:
– اتصال دهنده، رابط، نگهدارنده، محیط کننده یا قطع کننده سایر عناصر بصری.
– تعریف کننده لبه‌ها و شکل دهنده‌ی سطوح.
– تجزیه‌ی کننده‌ی وجود سطح.

خط با اینکه از نظر فلسفی تنها یک بعد دارد ولی به جهت قابل رویت بودن باید تا حدی ضخامت داشته باشد ضخامت خط می‌تواند گاه بر عوامل زیر را به ما نشان دهد.
تکرار عناصر می‌تواند مانند خط دیده شود.
خط عمودی می‌تواند مبین توازن با نیروی جاذبه باشد یا وضعیت انسان را مطرح نماید. خط افقی معرف تعادل، سطح، زمین، افق یا بدن انسان در حالت استراحت باشد. خط مایل انحرافی از خط قائم یا افقی است و این خط در وضعیت نامتعادل خود پویا بوده از نظر بصری حالت فعال دارد.

عناصر نقطه‌ای در معماری:
عناصر خطی عمودی همچون ستون‌ها و تکستونهای هرمی و برجها برای گرامیداشت وقایع مهم و ایجاد نقاط، خصوصی در فضا بکار رفته‌اند. مانند برج زنگ در فنلاند که کلیسای دروکسنیسکا ایماترا است.
عناصر خط عمودی برای معرفی احجام شفاف فضا به کار می‌روند. برای مثال چند مناره فضایی را تعریف می‌کنند که در آن گنبد به طرز باشکوهی قد برافراشته است.
عناصر خطی:
ورودی سرپوشیده با ستونهای زن پیکر و پل سالجیتاتوبل سویس و ویلای سلطنتی کاتسورا ژاپن سه نمونه‌ی عناصر خطی برای معرفی حرکت در فضا، نگهداری سقف بالای سر و شکل‌دهی چهارچوب سه بعدی سازه‌ی فضای معماری به کار رفته‌اند. خط می‌تواند عنصری فرضی باشد تا عینی که حول آن عناصر می‌توانند به طور متقارن آرایش یابند.
ساختمان‌ها می‌توانند شکل خطی به خود بگیرند خصوصا وقتی که از تکرار فضاهایی تشکیل شده باشند که در حول مسیر حرکت سازماندهی شده‌اند.
در مقیاس کوچکتر خطوط عامل تفکیک و تجزیه‌ی لبه‌ها و وجود سطوح و احجام می‌باشند. این خطوط ممکن است حدفاصل یا اتصال مصالح چارچوبهای پنجره یا بازشوهای در و یا شبکه تیرها و ستونهای سازه باشند. چگونگی تأثیر بصری این خطوط بستگی به چیدمان آنها و فاصله‌ی آنها از هم دارد.
از خط به سطح:
دو یا چند خط موازی می‌تواند درک یک سطح را داشته باشد خصوصا زمانی که فاصله‌ی خطوط کم باشد تکرار مجموعه خطوط موازی به درک ما از سطح تعریف شده کمک می‌کند.

ستون قسمت معین و تقویت شده از یک دیوار است که به صورت عمودی از پی تا به بالا ادامه دارد. در واقع یک ردیف ستون چیزی جز دیواری بار و منفصل در چند محل نمی‌باشد.

عناصر خطی معرف سطوح:
ردیف ستونه برای معرفی سطح جلوی محل‌های مشرف به فضاهای باز همگانی است و نمای نسبتا محفوظی است و نمای نیمه شفافی از داخل را نشان می‌دهد که نمایانگر وحدت است و در بعضی موارد این ستون‌ها قابل دخول بوده می‌توانند به منظور ورودی به کار روند.
ستون‌ها علاوه بر اینکه بار سقف را تحمل می‌کنند می‌توانند به تقسیمات فضایی بنا کمک کنند به طوری که لبه‌های تقسیمات فضائی داخلی را نیز تفکیک می‌نمایند.
در مثال متضاد برای فهم بیشتر این موضوع: ستونهائی که لبه‌های داخلی فرم یک بنا را تفکیک می‌نمایند و آنها که لبه‌های فضای خارجی را که به وسیله فرم بنا تعریف می‌شود تجزیه می‌کنند.
– اجزاء خطی که سراسر به طور افقی بالای سر قرار می‌گیرند علاوه بر اینکه نور خورشید و باد را از خود عبور می‌دهند فضای خارجی را به طور ضعیف محصور می‌کنند.
عناصر خطی عمودی و افقی باتفاق می‌توانند معرف حجمی از فضا باشند مانند خانه جورجیا اوکیف، نیومکزیکو.

سطح:
از امتداد خط در غیر از جهت اصلی خود سطح بوجود می‌آید. سطح دارای طول و عرض است ولی فاقد عمق است.
رنگ و بافت بر بار بصری و استحکام آن اثر می‌گذارند. در شکل‌گیری ترکیب بصری، سطح حدود و یا مرزهای حجم را تعریف می‌کند. از آنجا که معماری هنری بصری است و طراحی احجام در آن نقش کلیدی دارد پس سطح به عنوان عنصر کلیدی در دانش طراحی معماری محسوب می‌شود.

خصوصیات هر سطح (اندازه، شکل، رنگ و بافت) همراه با روابط فضائی آنان با یکدیگر در نهایت تعیین کننده‌ی مشخصات هنری فرم تعریف شده و کیفیات فضای محصور شده می‌باشند.

انواع سطوح که در طراحی معماری به کار می‌روند عبارتند از:
۱- سطح سقف: سطح سقف به عنوان بام می‌باشد یعنی محافظ اصلی ساختمان از عوامل طبیعی و به عنوان سرپوش و سرپناه است در معماری.
۲- سطح دیوار: در تعریف و بستن فضا از نظر بصری فعال‌ترین سطوح هستند.
۳- سطح کف: سطح زمین از نظر فیزیکی پایه و از نظر بصری تکیه‌گاه است و فرم‌های ساختمانی را به وجود می‌آورد. سطح کف عملکرد ما را در ساختمان تأمین می‌نماید.

سطح زمین در نهایت نگهدارنده‌ی تمامی معماری ساختمان است و خواص توپوگرافیک سطح زمین همراه با شرایط آب و هوایی در فرم ساختمانی که در آن زمین احداث می‌شود اثر می‌گذارد. ساختمان می‌تواند بر روی زمین یا بالاتر یا پایین‌تر از آن قرار بگیرد. سطح زمین اگر بالا بیاید بیانگر مکان مقدس یا مهم می‌باشد می‌تواند گود شود که جلوگیری از عوامل نامطلوب کند یا می‌توان را تراشید یا تسطیح کرد تا سکوی مناسبی برای احداث بنا فراهم آید. سطح زمین می‌تواند به صورت پله پله باشد تا به تغییرات توپوگرافی براحتی جوابگو باشد..

فرم، رنگ، شکل و بافت سطح کف تعیین کننده شدت تعریف حدود یک فضا توسط آن سطح و شدت ایجاد یک زمینه‌ی بصری در مقابل سایر عناصر در فضا برای اینکه بتوانند دیده شود می‌باشند. همچنین بافت و وزن مخصوص مصالح کف بر چگونگی عبور بر آن اثر می‌گذارد. می‌توان سطح کف را خاکستری کرد تا دیگر عناصر در فضا بتوانند دیده شوند.
سطح دیوار خارجی همراه با سطح بام نفوذ عوامل طبیعی به فضاهای داخلی را کنترل می‌نمایند و به منزله‌ی سیمای ظاهری یا نمای اصلی بنا محسوب می‌شود می‌تواند به عنوان بخشی از طراحی منفک شود. یکی از کاربردهای مهم سطح عمودی دیوار استفاده از آن به عنوان عنصر نگهدارنده یا دیوار حمال می‌باشد. سطوح دیوارهای داخلی، اطاقها یا فضاهای یک بنا را تعریف می‌کنند و می‌بندند. چگونگی مشخصات بصری آنها بازشوها و ارتباطشان با یکدیگر فضای موجود و ارتباط آن با فضاهای اطراف معین می‌کند.

– به عنوان بخش از طراحی سطح دیوارها می‌توانند با سطح زمین ترکیب شوند مثلا می‌تواند به صورت زمینه‌ی پشتی مات یا خاکستری برای سایر عناصر در فضا عمل کند و از نظر بصری می‌تواند مات بوده یا شفاف باشد تا منشأ تامین دید و نور گردد. – در حالیکه ما با سطح کف و دیوار تماس فیزیکی داریم سطح سقف از ما فاصله‌ی بیشتری دارد و اغلب یک پدیده‌ی کاملا بصری در فضا می‌باشد. سطح سقف می‌تواند به منزله‌ی کف برای طبقه‌ی بالا و سقف برای طبقه‌ی پایین باشد و می‌تواند جلوه‌ی آسمان به خود بگیرد. می‌تواند به طوری تنظیم شود که کیفیت نور و اگوستیک را در درون فضا کنترل نماید.
– با متمایز کردن صفحات عمودی و افقی به وسیله‌ی تغییر مصالح، رنگ، بافت و معرفی دقیق بازشوهای بین آنان و واقع در کنجها می‌توان لبه‌ها را از نظر بصری به نمایش گذاشت و به فرم کلی بنا کیفیت صفحه‌ای دارد.
حجم:
از امتداد سطوح حجم به وجود می‌آید. از نظر فلسفی حجم دارای سه بعد یعنی طول، عرض و عمق می‌باشد.
تمامی احجام قابل درک و تجزیه و شامل قسمت‌های زیر می‌باشند:
۱- نقاط رئوس، مکان تلاقی چند سطح
۲- خطوط یالها، مکان تلاقی دو سطح
۳- سطوح یا وجوح که حدود یا محدوده حجم را تشکیل می‌دهد.

فرم، اولین صفت مشخصه‌ی حجم است، و به وسیله‌ی اشکال و نحوه ارتباط سطوحی که حدود حجم را تعریف می‌کنند معین می‌شود.
حجم به عنوان عنصری سه بعدی در دانش طراحی معماری ، می‌تواند توپر (جسم فضای آنرا اشغال کرده باشد) و یا توخالی (فضای محصور شده توسط سطوح) باشد.
عناصر حجم گونه:
– فرم ساختمان‌ها به صورت اجحامی در فضا

– فرم ساختمان‌ها احجام فضا را تعریف می‌کنند.

فصل دوم
خصوصیات هر سطح، حجم و بطور کلی فرم شامل:
شکل: صفت اصلی مشخص‌کننده‌ی فرم است. شکل نتیجه‌ی ترکیب معین وجوه و یال‌های یک فرم است و وسیله‌ی اصلی تشخیص و شناخت فرم یک شی می‌باشد.
اندازه: ابعاد واقعی فرم، طول و عرض و عمق آن است در حالی که این ابعاد، تناسبات فرم را معین می‌نمایند. مقیاس فرم توسط نسبت اندازه‌های آن به اندازه‌ی سایه فرم‌های موجود در محیط آن تعیین می‌شود.
رنگ: پرده رنگ، شدت و ارزش رنگی بعد یک فرم است، رنگ مشخص‌ترین صنعتی است که یک فرم را از محیطش متمایز می‌نماید. همچنین رنگ، در بار بصری فرم اثر دارد.
بافت: مشخصات وجه یک فرم، بافت وجوه یک فرم است که به قابل احساس بودن آنها و کیفیت انعکاس نورشان اثر دارد.
مکان: محل قرارگیری فرم نسبت به محیط یا محدوده‌ی بصری‌اش می‌باشد.
جهت: وضعیت قرارگیری فرم است نسبت به سطح زمین، نقاط پیرامون یا نسبت به فردی که به فرم نگاه می‌کند.
تعامل بصری: درجه‌ی سختی و پایداری یک فرم است. تعامل بصری یک فرم بستگی به هندسه و جهت قرارگیری‌اش نسبت به سطح زمین و خط دید ما دارد.
در معماری، ما با اشکال زیر سر و کار داریم:
سطوح (کف‌ها، دیوارها، سقف) ب) بازشوها (درها و پنجره‌ها) ج) دوره‌ی مرئی فرم بناها
مهمترین اشکال هندسی عبارتند از:
الف) دایره ب)‌ مثلث ج) مربع
دایره: شکلی است مرکزی و درون‌گرا که ماهیتا متعادل می‌باشد و مرکزیتی برای اطراف و دور و بر خود بوجود می‌آورد. با قرار دادن دایره در مرکزیت، محل کیفیت مرکزیت داشتن آن تشدید می‌شود.
مثلث: شکلی است که تعادل را القا می‌کند. مثلث هنگامی که به یک ضلعش تکیه دارد شکل کاملا متعادلی است و وقتی بطور سرازیر به یکی از رئوس خود قرار می‌گیرد منجر به افتادن به یک طرف شود.
مربع: معرف خلوص و منطق است شکلی ایستا و خنثی است و دارای جهت مناسبی نمی‌باشد. تمامی دیگر راست گوشه‌ها را می‌توان تغییر شکل‌هایی از مربع دانست، به عبارت دیگر آنها سرگردانی از اصل مربع‌اند که توسط افزودن به عرض یا ارتفاع آن حاصل می‌شوند.
اجسام افلاطونی
استوانه: استوانه نسبت به محوری که توسط مراکز در وجه دایره‌اش تعریف می‌شود حالت مرکزی دارد و به آسانی می‌تواند در امتداد این محور گسترش یابد. استوانه در صورتی تعادل دارد که به یکی از وجوه دایره‌اش تکیه کرده باشد. کره: فرمی مرکزی و به شدت سخت است. کره همانند دایره که مولد آن است فرمی است که در محیطش حالت خود مرکزی و معمولا تعادل دارد. کره در هر زاویه‌ای دیدی شکل دوار خود را حفظ می‌کند.
مکعب: منشوری است که دارای ۶ وجه مربع تساوی و ۱۲ مایل مساوی می‌باشد. مکعب به لحاظ یکسانی ابعادش، فرمی ایستا و فاقد حرکت یا جهش مشخص است. مکعب جز مواقعی که به یکی از یال‌هایش قرار دارد فرمی متعادل است.
هرم: خواصی مشابه مخروط دارد چون تمامی سطوح آن سطوح‌هایی متساوی است و می‌تواند بر روی هر کدام به حالت تعادل قرار بگیرد در حالی که فرم مخروط فرمی سرم به شمار می‌آید هرم نسبتا تیز و خشن و زاویه‌دار است.
مخروط: از دوران مثلث متساوی‌الاضلاع حول محور خودش (قائمش) بوجود می‌آید، مخروط همانند استوانه در صورتی که به قاعده‌ی دایره خود تکیه داشته باشد دارای تعادل است و هنگامی که محور قائمش کج شود از تعدادل خارج می‌گردد.
فرم‌های منظم و نامنظم
فرم‌های منظم به فرم‌هایی اطلاق می‌شود که اجزاءشان به حالتی هماهنگ و منظم به هم مربوط شده باشند. بطور کلی آنها طبیعتا متعادل و دارای یک یا چند محور متقارن می‌باشد. اجسام افلاطونی مهم‌ترین نمونه‌های فرم‌های منظم هستند.
فرم‌های نامنظم آنهایی هستند که اجزاءشان از نظر کیفیت نامتشابه بوده، با یکدیگر به صورت ناهماهنگ مرتبط شوند بطور کلی نامتقارن‌اند و از فرم‌های منظم پویاترند.
تغییر شکل فرم / تغییرات ابعادی
یک فرم می‌تواند با تغییر یک یا چند تن از ابعادش تغییر پیدا کند ولی هنوز هم هویت خانوادگی خود را داشته باشد. برای مثال، یک مکعب با تغییر ارتفاع طول و عرضش می‌تواند به سایر فرم‌های منشوری تبدیل شود.
تغییرات برشی: با برش قسمتی از حجم یک فرم می‌توان آن را تغییر شکل داد. یک فرم، بسته به درجه‌ی عمل برشش، می‌تواند هویت اولیه‌ی خود را حفظ کند یا به فرمی متعلق به خانواده‌ی دیگری تبدیل شود.
تغییرات الحاقی: یک فرم با الحاق قسمت‌هایی به حجمش می‌تواند تغییر شکل پیدا کند. چگونگی عمل الحاق معین خواهد کرد که هویت فرم اولیه حفظ می‌شود یا تغییر پیدا می‌کند.
فرم‌های مرکزی: لازمه‌ی فرم‌های مرکزی مجدد تفوق بصری فرم منظم هندسی‌ای است که در مرکز قرار دارد، فرمی مانند کره، استوانه یا چند وجهی. این فرم‌ها از خواص خود مرکزی نقطه و دایره بهره‌مندند زیرا حالت مرکزی دارند.
از نظر اینکه آنها ترکیباتی مستقل و در محیط خود منفرد هستند تفوق یک نقطه را در فضا مشخص می‌کنند یا مرکز محدوده‌ای معین را به خود اختصاص می‌دهند، ایده‌آل می‌باشند. وجود آنها می‌تواند نمایانگر محلی مقدس یا شریف و یا زنده نگهدارنده‌ی یاد اشخاص یا وقایع مهم باشد.
فرم‌های خطی
فرم خطی می‌تواند در اثر تغییر تناسبات ابعادی یک فرم یا آرایش مجموعه‌ای از فرم‌ها در یک امتداد خطی حاصل شود. در مورد دوم، مجموعه فرم‌ها می‌توانند تکراری باشند یا نوعا نامشابه بوده ولی توسط عنصری مجزا و شخص همچون دیوار یا سیر حرکتی سازماندهی شوند. فرم خطی می‌تواند به صورت قطعه قطعه و یا منحنی باشد تا با شرایط محل از قبیل شرایط توپوگرافی، دید و گیاهان خود را تطبیق دهد. همچنین می‌تواند مواجهه با فضای خارجی یا معرف بعد یا کناره‌ی آن باشد و یا سطح ورود به فضاهای پشت خود را تعریف نماید. نوع دیگر آن می‌تواند به طریقی بکار رود که فضا را محصور کند.
فرم‌های شعاعی
فرم شعاعی از فرم‌های خطی تشکیل شده که از یک هسته‌ی مرکزی به حالت شعاعی خارج می‌شوند. این فرم جنبه‌های فرم‌های مرکزی و خطی را یکجا در یک ترکیب جمع کرده است. هسته‌های وسط، یا بطور سمبلیک و یا از نظر عملکردی مرکز این سازماندهی محسوب می‌شود. قسمت مرکزی می‌تواند از نظر بصری فرعی غالب باشد و از بقیه منفک شود و یا با بازوهای شعاعی ترکیب شده و در خدمت آنان باشد. بازوهای شعاعی خواصی مشابه فرم‌های خطی دارند و به فرم شعاعی کیفیتی بیرون‌گرا می‌دهند. آنها می‌توانند امتداد یابند خود را با موارد یا خصوصیات مشخص محلشان مرتبط ساخته است پیوند دهند. وجوه طویل آنها می‌توانند در معرض شرایط مطلوب نور، باد، دید یا فضا قرار گیرند.

فرم‌های مجموعه‌ای
در حالی که در سازماندهی مرکزی، انتظام فرم‌ها بر مبنای قوی هندسی استوار است، در ساماندهی مجموعه‌ای، فرم‌ها بر حسب شرایط عملکردی اندازه، شکل یا همجواری، جمع‌بندی می‌شوند. سازماندهی مجموعه‌ای مانند کیفیت درون‌گرایی و نظم هندسی فرم‌های مرکزی است، ولی انعطاف‌پذیری لازم برای شرکت فرم‌هایی با اندازه‌ها، اشکال و جهت‌های مختلف را در ترکیب خود دارا می‌باشد. ضمن در نظرگیری انعطاف‌پذیری سازماندهی‌های مجموعه‌ای، فرم‌ها در آن‌ها می‌توانند به راه‌های زیر سازماندهی شوند:
الف)‌ می‌توانستند به یک فضای اصلی بچسبند یا ضمیمه شوند ب) آنها می‌توانند تنها به حالت همجواری به یکدیگر مربوط شوند. ج) احجام آنها می‌توانند در هم تداخل کنند و به صورت ترکیبی با فرم‌های متنوع درآیند.
عناصری با ابعاد مشخص در درون چهارچوب بصری یک سطح می‌توانند به تشخیص ما از اندازه و مقیاس آن کمک نمایند. بافت وجه یک سطح همراه با رنگ آن به بار بصری مقیاس و کیفیت انعکاس نور آن اثر می‌گذارند.
شکل و تناسب یک سطح در اثر اجرای یک طرح بصری بر روی وجه آن می‌تواند دگرگون یا اغراق شود.
با قرار دادن سی پره چرخی می‌سازیم ولی بهره‌برداری از این چرخ به هیچ وجه بستگی ندارد مگه فضا.
از گل رس ظرف می‌سازیم ولی بهره‌برداری از ظرف به هیچ چیز بستگی ندارد مگه فضا.

لائوتسه

فرم‌های شبکه‌ای
یک شبکه می‌تواند توسط تقاطع دو یا چند مجموعه خطوط موازی با فواصل منظم تعریف شود. شبکه، یک الگوی هندسی را ایجاد می‌کند که متشکل از نقاطی (محل تقاطع خطوط شبکه) یا فواصل منظم و حوزه‌هایی (که توسط خطوط شبکه تعریف می‌شوند) با اشکال منظم است. معمول‌ترین شبکه‌ها بر مبنای هندسه مربع حادث می‌شود. شبکه‌ی مربعی به خاطر تساوی ابعاد و قرینگی دو طرفه‌اش، لزوما خنثی و فاقد سلسله مراتب و جهت است. از آن می‌تواند برای خرد کردن مقیاس یک وجه و تبدیل آن به واحدهای قابل سنجش و نیز ایجاد بافت یکنواخت استفاده کرد.

تلاقی‌های متعارف هندسی
الف) دو فرم ممکن است شخصیت فردی خود را از دست بدهند، با یکدیگر ترکیب شوند و فرم مرکب جدیدی را بوجود آورند.
ب) یکی از فرم‌ها می‌تواند دیگری را بطور کامل در حجم خود جای دهد.
ج) دو فرم ممکن است شخصیت فردی خود را حفظ نمایند و قسمتی از حجم آنان در یکدیگر تداخل کند.
د) دو فرم می‌تواند از هم جدا باشند و توسط قسمت سومی که با هندسه‌ی یکی از فرم‌های اصلی می‌خواند به هم مربوط شوند.
فرم‌هایی که از لحاظ هندسه یا جهت مختلفند به دلایل زیر ممکن است با یکدیگر در یک سازماندهی واحد شرکت جویند:
الف) برای انطباق با شرایط مختلف فضای داخلی و فرم بیرون یا اهمیت دادن به آنها، بیان اهمیت عملکردی یا سمبلیک یک فرم یا فضا در محیطش.
ب) گرداندن یک فضا به سمت خصوصیات خاصی در محل، جدا کردن حجم کاملا تعریف شده‌ای از فضا از فرم ساختمان، تعریف و تفکیک سیستم‌های مختلف ساختمانی یا فنی که در درون فرم بنا وجود دارند.
ج) برای تأکید قرینگی موضعی در فرم ساختمان، انطباق با هندسه متضاد توپوگرافی، زندگی گیاهی، بعدها یا ساختمان‌های مجاور محل.

نماسازی با آجر سه سانتی متری

امیدوارم از این پروژه که از آرشیو سایت ارسال شده راضی باشید.

از همینجا از شما عزیزان درخواست دارم هر اطلاعاتی که در ارتباط با رشته معماری و عمران در اختیار دارید برایم ارسال کنید تا با نام خودتان در سایت انتشار بدم و بقیه دوستان هم استفاده کنند.

نماسازی با آجر سه سانتی متری

پیوند آجر سه سانتی با سفت کاری

اتصال آجر۳ سانتی و سفال مجوف توسط توری گالوانیزه

روش صحیح نماسازی آجری

نقوش آجری در نماسازی

اصولاً از شطرنج بندی می توان انواع نقوش آجری را در بهترین شکل ممــکن از انـواع طـــــــرح های خفته و راســته ، حصـیری ، جـناغی ، گل برگردان ، سم آهویی ، کلوک بندان و بسیاری دیگر از طرح های ذکر شده و شاخه های بس فـراوان آن ها هرچند به شکل قـاب بندی خرد و متوسط با پیش آمدگی در متن هره بنـدی به اندازه ۲ سـانتـی متر از بر « اسپر » ساده و طویل آجری و به واقع کل نمای ساختمان را متحول ساخت و هنر آفـرید. بـنابراین برآن شـدیم که چـند نمونه از «نقوش آجری » را در این قسمت بیاوریم.

ترازسازی محل نصب سنگ نما

توجه ۳ : اولین رج سنگ نما می تواند به نام سنگ مسنی از نوع دو تیشه ، تیره یا سیاه باشد تا اولاً سبب شکل دهی به نما شده ، ثانیاً در اثر ترشح آب باران و غیره اثر لک شدن در ازاره سنگ به چشم نیاید. ضمناً این رج که به نام سنگ مسنی یا ازاره مشهور شود. در مواردی ، پس از رج مسنی یا ازاره ، امکان استفاده از قرنیز با پیش آمدگی به اندازه ۱ تا ۲ سانتی متر که امروزه « تخم مرغی » گفته می شود مورد استفاده باشد.

قاپان اندازی عمودی در سنگ کاری

اساس کار سدهای لاستیکی

هدف های کلی از ساخت سدهای لاستیکی :

تولید الکتریسته توسط نیروگا ه های آبی کوچک

 بررسی امکان احداث سدهای لاستیکی در ایران:

مزایای سدهای لاستیکی :

مزایای اقتصادی سدهای لاستیکی نسبت به موارد جایگزین:

انواع سدهای لاستیکی :

سدهای لاستیکی ساخته شده در ایران:

طرح اجرائی در معماری داخلی

هر فضای داخلی اعم از محل کار، تفریح یا سکونت، قابلیت زیبا شدن را دارد؛ تنها بایست چگونه از اصول و عوامل سازمان بندی صحیح بعلاوه کمی ذوق و سلیقه استفاده کرد تا شرایط مناسب و دلخواه پدید آید. شروع کار در فضاسازی و تزئین باید عاری از جنبه های ذهنی و خیال پردازی غیر واقعی باشد. برخورد اول با مساله لازم است با در نظر گرفتن عینیات و امکانات صورت پذیرد. ساختن خانه‌ای در رویا آسان اما در عمل سخت و دشوار است!

هدف از این مقدمه نفی اهمیت و نقش تخیل نیست بلکه منظور ارائه طریقتی است که تخیل نیز مانند سایر عوامل، تحت نظمی منطقی درآید و شکل عنصری سازنده به خود گیرد. به خاطر عوامل متعددی که در شکل‌گیری یک طرح موقت دخالت داردند اجرای کار نیازمند برنامه‌ای دقیق و منظم است. پیشرفت قدم به قدم و حساب شده از اتلاف دقت و هزینه می کاهد و در نتیجه حاصل کار را پر ثمر می‌سازد، لذا در طرح اجرائی عواملی چند لازم است مورد نظر قرار گیرد.

عملکرد
اولین عنصری که در شروع باید مدنظر قرار گیرد عملکرد و نحوه استفاده از فضای داخلی است. یک چهار دیواری می‌تواند به عنوان اطاق خواب، نشیمن، اطاق بچه، آشپزخانه، سالن ورزش، فروشگاه یا اداره شخص معین برای فعالیت مشخص قرار گیرد…. ضروری است با استفاده از عواملی چون نورپردازی و چیدن مبلمان تقسیم گردد تا عملکرد هر یک دقیقآ مشخص گردد.
برای مشاهده مقاله به ادامه مطلب مراجعه نمائید…

افراد
نیازهای یک خانواده پر جمعیت با حتیاجات فردی مجرد یکسان نیست. وجود اطفال خردسال قهرآ نوع خاصی تزئین را دیکته میکند خصوصیات روانی افراد خانواده و زمانی را که با هم یا جدا از هم در منزل صرف میکنند نیز از عماملی مهم در ارایش خانه بشمار میرود لذا منظور داشتن سلیقه کلیه اعضای خانواده ضروری است.
آسایش
در نظر گرفتن آسایش ساکنان خانه بیش از زیبائی در دکوراسیون واجد اهمیت است. اطاق زیبا اما غیر قابل استفاده تدریجا به جایگاه ارواح بدل میگردد! محل کار زندگی یا استراحت چنانچه شرایط مناسب و راحتی فراهم ننماید دارای فضای سنگین و کسالت بار شده افراد را از خود گریزان خواهد نمود نقش عمده معماری و تزئین داخلی در حقییقت ایجاد محیطی مناسب برای زیستن و فعالیت های انسانی است.
ویژگیها
منظره اطاق، میزان نور طبیعی و خصوصیات معماری ساختمان از دیگر عواملی هستند که قبل از شروع تزئین باید مدنظر قرار گیرند.این عوامل اجزا ثابتی را تشکیل میدهد که تغییر آنها و پس از اتمام کار دیگران امکان پذیر نیست لذا ترکیب بندی را طوری باید انجام داد که از جنبه‌های مثبت این ویژگی‌ها حداکثر بهره‌ برده‌شود.

نقشه

انجام کار چه در ساختمانی نو و چه تغییر دکور یک ساختمان کهنه باشد باید با در نظر گرفتن شکل فضا و پیاده کردن نقشه آن صورت گیرد. کشیدن نقشه یکی از ضروری ترین اقدامات است. جابجائی مبلمان یا تغییر رنگ بر روی نقشه امری ساده و بدون فرج است اما ارتکاب هر اشتباه پس از اتمام کار به قیمت صرف هزینه اضافی و دوباره کاری است .نقشه نه تنها فضای قابل استفاده را پیشاپیش نمایش میدهد بلکه به کمک ان میتوان تعداد و اندازه اثاثه مورد نیاز را نیز مشخص کرد.

نور

ضمن کشیدن نقشه مناطقی که از آنجا نور طبیعی به داخل تابیده میشود و نواحی تاریک، همچنین تعداد چراغهای سقفی و آباژور با تعیین محل دقیق آنها لازم است مشخص گردند محاسبه رو شنائی عمومی و نقاطی که احتیاج به نور بیشتری برای مطالعه یا کار دارند واجد اهمیت خاصی است.
سطوح
سطوح اصلی اتاق شامل سقف و کف ودیوار ها است؛ پرده‌ها روکش مبل و صندلی، سطح درها و پنجره ها نیز سطوح کوچکتر را تشکیل می دهند. رنگ، نقش، بافت در بزرگ یا کوچک جلوه دادن اتاق موثر است نقوش درهم و رنگهای تند بر سطوح مذکور قدرت جلب توجه بیشتری داشته و فضا را شلوغ و کوچک خواهند کرد

بازی با نور
________________________________________

بازیبا نور به اشکال مختلف می تواند در نمای ظاهری فضاتاثیرگذار باشد. حقه های بعدی مختلف که تنها با ایجادتغییرات در نورپردازی یک فضا ممکن است می توانند ابعاد آنرا نیز کوچک تر یا بزرگتر از آنچه هست نشان دهند. در اینجابه بعضی از این حقه های بصری اشاره می کنیم:
برایبلندتر جلوه دادن ارتفاع یک اتاق از چراغ های پایه دار کهروی زمین قرار می گیرند یا چراغ های دیواری که نور را بهسقف می تابانند استفاده کنید. روشن کردن سقف آن را بلندتراز آنچه هست نشان می دهد.
برای کوتاه تر جلوه دادنارتفاع اتاق و صمیمانه تر کردن آن نور را از سقف دور نگاهدارید و برای روشن کردنفضا از چراغ های دیواری که نور رابه پایین می تابانند و آباژورهایی با کلاه های سر بستهاستفاده کنید. همچنین جلب توجه بیننده به تابلوها و عناصردکوراتیوی که در ارتفاع کم روی دیوارها نصب شده باشند میتواند تاثیر بسزایی در کوتاه تر نمایاندن ارتفاع اتاقداشته باشد. چیدن مجموعه هایی از وسایل تزئینی روی سطوحپایین یا بر روی زمین و روشن کردن آنها با نوری متمرکز ازبالا هم همین اثر را دارد.
به منظور وسیع تر نشان دادنفضایی باریک و بلند کانون توجه را دیوار انتهایی فضا قراردهید. برای این کار مثلا پنجره ای که روی این دیوار است راچشمگیر سازید یا با قرار دادن یک اثر هنری بر روی آن وروشن کردن آن با یک نور نقطه ای متمرکز چشم را به آن جلبکنید. در مقابل سایر دیوارهای اتاق را با نور کمتر ویکدستی روشن سازید.
اگر می خواهید یک فضا بزرگتر به نظربرسد دو دیوار روبه رو به هم را با تاباندن نور کاملا روشنکنید به این ترتیب فاصله آنها بیشتر به نظر می رسد. همچنیندر صورت امکان از آینه در فضای اتاق استفاده کنید تا باترکیب انعکاس فضا در آینه و نحوه نورپردازی چرخش نور درفضا بهبود یافته و در نتیجه اتاق بزرگتر به نظر برسد. ازچراغ هایی که بر روی بازوهای قابل تنظیم نصب می شونداستفاده کنید و آنها را به آینه بتابانید.
برای کنترلنور در اتاق های بسیار روشن و آفتابی از سطوح مات به منظورجذب نور و پیشگیری از انعکاس ناخواسته آن بهره بگیرید. بهخاطر داشته باشید سطوح صیقلی مثل شیشه، فلز، کاشی و رنگهای روغنی نور را منعکس می کنند و در نتیجه بر شدت نور فضامی افزایند و ارتفاع را بلندتر جلوه می دهند. در مقابلسطوح مات و بافت دار بیشتر نور را جذب می کنند. همچنینهرچه سطوح تیره تر باشند مقدار بیشتری از نور را جذب میکنند.
برای اینکه فضایی را گرم و صمیمی جلوه دهید ازچراغ های رومیزی متعدد استفاده کنید. توجه داشته باشید ازکلاهک هایی با رنگ های گرم برای این چراغ ها بهره بگیریدتا فضا را با نوری گرم و جذاب روشن کنند به عنوان مثال بهجای کلاهک سفید از کلاهک های عاجی یا نباتی استفادهکنید.
پرده ای که به پنجره یک اتاق نصب می کنید تاثیرزیادی بر نما و حالت حکمفرما به آن خواهد داشت. زیرا پردهها می توانند میزان نور طبیعی که به یک اتاق وارد می شودرا کنترل کنند و همچنین پرده های شفاف همچون فیلتری نور رامتاثر از رنگ خود عبور می دهند. بنابراین انتخاب پرده بایدبا توجه و دقت در این قابلیت ها صورت بگیرد.
چنان چه ازمنابع نور متعدد در یک اتاق استفاده می کنید، اما از نورکلی اتاق راضی نیستید قدرت لامپ بعضی از آنها را تغییردهید یا با تغییر دادن حباب چراغ ها که زیادی شفاف یا کدرباشند یا به رنگ مورد پسند شما نباشند و همچنین کلاهکآباژورها، رنگ و میزان نور کلی اتاق را برای خود دلپذیرکنید.
برای رنگین کردن یک فضا با نور می توانید حالتهای مختلفی به آن ببخشید. یکی از دیوارهای سفید را با نوریکه از —– رنگی دلخواهتان عبور می کند روشن کنید. پیش ازانتخاب —– تاثیر آن و روانشناسی رنگ ها را مطالعه کنید. نوری که از یک —– زرد عبور می کند احساس بشاشیت وشادابی را ایجاد می کند. نور آبی تاثیری آرام بخش دارد کهاعصاب را آرامش می دهد و احساس تمایل به خواب را در شمازنده می کند. نور قرمز محرک و پرانرژی است و فعالیت و تحرکرا تشویق می کند. سبز شادابی و طراوت به فضا می بخشد و مارا به یاد طبیعت و زمین می اندازد. نور بنفش رنگ اما میتواند هم آرامش بخش و هم مهیج باشد، بسته به اینکه بیشتربه رنگ قرمز متمایل باشد یا به آبی تمایل داشته باشد
شدت روشنایی:
برای هر ناحیه تامین روشنایی خاص باید میزان منابعی از شدت روشنایی ایجاد شود.
شدت روشنایی در سراسر ناحیه ای که تامین روشنایی آن مدنظر است باید به طور معقولی یکنواخت باشد. این بدان معنی است که سر تا سر اتاق باید به میزان مناسبی روشن شود. این امر به منظور اجتناب از ایجاد نواحی تاریک با وسعت زیاد است که ممکن است در حالتی که شخص بایستی از ناحیه تامین روشنایی مربوط به خود به اطراف نگاه کند بر تطابق چشم اثر بگذارد.شدت روشنایی باید با استانداردهای مربوطه انتخاب شود.
سطوح مجاور:
از تفاوت زیاد در شدت روشنایی سطوح مجاور باید اجتناب شود. تفاوت بین شدت روشنایی سطوح مجاور نباید از نسبت ده به یک تجاوز کند. از این رو درخشندگی اطراف ناحیه تامین روشنایی باید کمتر از درخشندگی خود ناحیه تامین روشنایی باشد؛ در غیر این صورت، قابلیت دید در این ناحیه، مختل می شود.
همچنین ممکن است باعث خستگی چشم شود، زیرا در این حال باید خود را دو برابر با شرایط جدید تطبیق دهد. (مثل هر بار که چشم از صفحه تلویزیون به اطراف منحرف می شود و دوباره به صفحه بر می گردد). در صورت تداوم این کار، چشم خسته شده و منجر به ناراحتی هایی از قبیل سردرد، خستگی مفرد و غیره می شود.
حفظ شدت روشنایی:
به منظور اطمینان از اینکه شدت روشنایی مورد نظر همواره تامین می شود، باید تدابیری برای حفظ شدت روشنایی، تعمیر و نگهداری و تمیزکردن چراغ ها اتخاذ شود.
شدت روشنایی نباید هرگز به کمتر از ۸۰ درصد مقدار توصیه شده افت کند. در طراحی های خوب روشنایی، برای جبران تقلیل نوردهی در نتیجه کهنگی لامپ و تجمع آلودگی روی چراغ ها، شدت روشنایی اولیه، بیشتر از مقدار لازم در نظر گرفته می شود.
کنترل خیرگی چشم:
به منظور پیشگیری از ایجاد خیرگی ناراحت کننده چشم ناشی از منابع نوری، درخشندگی آنها در زاویه های دید معمولی باید محدود شود.
لامپ های بدون پوشش، باعث ایجاد خیرگی ناراحت کننده چشم می شوند زیرا درخشندگی آنها معمولاً خیلی زیاد است. این امر در مورد لامپ های فلورسنت بدون
پوشش در حالتی که کار مداوم در زیر نور این لامپ ها مورد نیاز است نیز صادق است.
چراغ هایی همانند لامپ فلورسنت از نوع بلند با پایه های باریک، بدون استفاده از وسایل کنترل چشم از قبیل پخش کننده های منشوری یا شبکه ای به کار می روند. با این حال، در حالی که مدت زمان قرارگیری در زیر نور لامپ های فلورسنت بدون پوشش برای مثال در راهروهای اتاق استراحت و غیره کم باشد، استفاده از آنها قابل قبول است.
انعکاسات ناخواسته:
برخی از انعکاسات ممکن است در کارایی یا راحتی اشخاص، اختلال ایجاد کنند؛ مثلا انعکاس نور از روی سطوح براقی که روی آنها مطالبی نوشته شده است. معمولاً این امر خارج از کنترل طراح روشنایی است؛ زیرا به وضعیت قرارگیری در ناحیه تامین روشنایی نسبت به منبع نوری بستگی دارد. توزیع روشنی سطوح داخلی اصلی: علاوه بر کنترل درخشندگی منابع نوری، روشنی سطوح داخلی اصلی از قبیل دیوارها، سقف ها و غیره از طرق زیر حاصل می شود:
۱درنظرگرفتن ضرایب انعکاسی مناسب برای سطوح
۲تامین روشنایی مناسب برای سطوح
هدف از اتخاذ این تدابیر، اجتناب از تفاوت های بیش از حد روشنی سطوح وسیع است که در میدان دید قرار دارند. تفاوت های خیلی زیاد در روشنی سطوح همانند و درخشندگی بیش از حد منابع نوری باعث خستگی مفرط چشم ها می شود. از طرفی در صورتی که روشنی، خیلی یکنواخت باشد، تاثیر آن ایجاد محیط خسته کننده یا افسرده کننده است.
با اینکه توزیع روشنایی عمومی عامل اصلی است ولی شدت سایه ها نیز در محیط تاثیر می گذارد. شدت سایه ها به وسیله نوع توزیع نور تعیین می شود. مثلاًنوردهی با زاویه بسته باعث ایجاد سایه هایی با شدت زیاد می شود؛ در حالیکه لامپ های فلورسنت سایه هایی ملایم ایجاد می کنند.
سایه های با شدت زیاد، معمولاً مناسب نیستند؛ به جز مواردی که هدف، ایجاد جلوه های ویژه باشد.
انتخاب مستقیم روشنایی:
سیستم های روشنایی باید به گونه ای انتخاب شوند که توزیع روشنی مورد نیاز را ایجاد کنند. این بدین معنی است که در مورد آویز یا چراغ هایی که روی سطوح نصب می شوند، در دفاتر کار و اماکن، حداقل ۳۰ درصد نور منتشره باید به طرف بدن باشد. در این صورت می توان از کافی بودن روشنی سقف اطمینان حاصل کرد.
روشنایی غیرمستقیم:
نحوه عمل این نوع روشنایی به صورت توکار است. در این روش همه نورها به طرف سقف هدایت می شود و سایر سطوح در اتاق به وسیله انعکاس متقابل روشن می شود. نتیجه این امر، خسته کننده است؛ زیرا توزیع روشنی بیش از حد یکنواخت است.
همچنین این نوع روشنایی کارایی خوبی ندارد و فقط در موارد خاص باید از آن استفاده کرد.
محل قرارگیری چراغ ها:
ترتیب قرارگیری چراغ ها به منظور نیل به توزیع روشنی دلخواه لازم است به گونه ای باشد که نورکافی به قسمت های بالایی دیوارها و سقف برسد.
این امر عموماً نیاز به یک طرح قرارگیری چراغ ها در فواصل یکنواخت دارد تا بدین ترتیب شدت روشنایی مورد نیاز در صفحه مربوط به ناحیه تامین روشنایی حاصل شود. در حالی که ترتیب قرارگیری به صورتی است که فواصل بین چراغ ها از مقدار حداکثر نسبت به فاصله به ارتفاع نصب تجاوز نمی کند و فاصله از دیوارها نصف این فاصله است.
در مورد توزیع با زاویه بسته:
به منظور حصول اطمینان از اینکه روشنی دیوار کافی است چراغ ها را لازم است حتی نزدیک تر به دیوارها قرار داد. در مورد چراغ های با نوردهی به طرف بالا لازم است آنها را در فاصله حداقل ۱۵۰ سانتی متر از نصف و حتی بیشتر از آن قرار داد؛ به طوری که نور به طرف بالا به خوبی روی سقف توزیع شود
اگر می خواهید بر میزان نور اتاقی تاریک بیفزایید، از این روش استفاده کنید: پانل هایی را به کار برید که نازک باشند، چنان که نور از آنها گذر کند و نیز اندازه آنها را چنان تعیین کنید که پایین پنجره اندکی خالی بماند. سپس گلدان هایی شیشه ای را در کنار پنجره قرار دهید. پانل های رنگی به جزئیات طرح می افزایند و در ترکیب با پرده، آمیزه ای از رنگ ها را به دست می دهند..
.

نقش رنگ در طراحی داخلی
________________________________________

همگان می دانیم که افراد مختلف به رنگ های خاصی تمایل نشان می دهند. استفاده از این تمایل اشخاص به عنوان وسیله ای برای تشخیص شخصیت آنها موضوع بحث انگیزی است، چرا که افراد با یکدیگر تفاوت دارند. هر یک از ما خصوصیات شخصی خاص خود را داریم و احساساتمان را به سبک و سیاق خاص خود بیان می کنیم. در جهان نمی توان دو نفر را یافت که در ابراز احساساتشان پیرو شیوه یکسانی باشند. از طرف دیگر احساسات افراد به طرق مختلف قابل تضعیف و تحریک است و مثلا با تغییر محیط ای که در آن زندگی می کنند، به سبب الگوهای روانشناسی به نتایج بهتری در ایجاد شادابی، صمیمیت، آرامش افراد خانواده دست یافت. ویژگی های خیابان و کوچه ای که خانه ما قرار دارد، ترکیب حجمی، نورگیری، تقسیم بندی فضاهای داخلی، مبلمان داخلی، نحوه رنگ بندی و حتی مقیاس به کار رفته همه و همه به عنوان فاکتورهای مهمی برای تعریف یک مسکن مناسب عمل می کنند. ویژگی های فرهنگی، نوع روابط خانوادگی و حریم های اجتماعی و غیره از جمله عواملی هستند که نیاز های روحی و جسمانی ساکنین را تعریف می کنند و وظیفه یک طراح داخلی است که تعاملی محکم بین موارد یاد شده با جنبه های عملکردی فضا، برقرار سازد .

رنگ عاملی مهم در طراحی فضا: رنگ ها می توانند به شیوه های مختلف تاثیراتی بنیادین در زندگی بر جای گذارند که از جمله مهم ترین آنها می توان به تاثیر آنها بر احساسات اشاره کرد. جهانی که انسان در آن زندگی می کند، متشکل از هزاران رنگ و تونالیته های مختلفی است که موجودات و اشیا را برای ما جذاب تر و حتی به گونه ای معنوی، عمیق تر نشان می دهند. هر کدام به سبب ویژگی های شیمیایی و روانشناسانه ای که دارا هستند، منبع مهمی از انرژی، در جهت فزونی سلامت و نشاط روح و روان در انسان ها به شمار می روند. جهانی تک رنگ، با تونالیته های محدودی را با طبیعت اطراف خویش مقایسه کنید و یا خود ساکن شهری سیاه و سفید بدانید، بدون هیچ کنتراستی و هیجانی. معنای زندگی تغییر یافته و سردی و مردگی بر همه جا حاکم می شود. فضایی بی روح و عاری از هر جنب و جوشی که تشنه جرعه ای رنگ است. مساله رنگ به سبب تاثیرات مهم روانشناسانه اش، در مقوله شهر و فضاهای معماری امری مهم به شمار می رود؛ تا بدانجا که تخصصی با عنوان رنگ بندی و رنگ شناسی فضاهای شهری در بین هنرمندان مطرح شده است. هماهنگی در رنگ مثل هماهنگی در نت های موسیقی است و از اهمیت ویژه ای در ایجاد هارمونی مناسب و چشم نواز به مانند قطعه موسیقی برخوردار است. برای رسیدن به اهدافی همچون کارکرد مناسب، زیبایی بصری، هارمونی فضایی، و تأثیر محیطی و روانی مؤثر و مثبت در طراحی داخلی، مستلزم استفاده هماهنگ، منسجم، معنی‎دار و زیبا از عناصر طراحی است. در یک طرح مطلوب همه عناصر و اجزاء در نسبت به تاثیرات کیفی و معنایی که به فضا اعمال می کنند در ارتباطی تنگاتنگ با هم قرار دارند. بر این اساس، موفقیت هر طرح بستگی کامل به چگونگی ترکیب عناصر و الگوهای سه‎بعدی فضا دارد. تجربه سالیان دراز کار با رنگ ثابت کرده است که رنگ ها نیز مثل انسان ها، از جهات مختلف با یکدیگر مرتبط اند و سلیقه ها و صفات مشترکی دارند و یا برعکس ناهموان و متضاد یکدیگرند. شاید تصور کنید که نارنجی و سرخ متضاد همند، در حالی که در دایره رنگ کنار هم قرار می گیرند و دارای هارمونی هستند. خریدن یک دایره رنگ، که در آن نحوه ارتباط رنگ ها و چیدمان آنها و رنگ های مکمل مشخص شده است و در اکثر فروشگاه های لوازم هنری وجود دارد، با ارزش است تا قبل از خریدن زرد گریپ فوروتی و سبز زیتونی برای رنگ کردن اتاق خواب، نگاهی به آن بیندازیم.
رنگ بندی اتاق ها و استفاده از مصالحی که بتواند خصوصیات رنگی و بافت مورد نظر ما را برآورده سازد بسیار مهم و در عین حال قدرت اعمال نفوذ بر تغییرات کالبدی فضا را نیز داراست؛ کارهایی که برای تعدیل و تقسیم بندی دیواره های رنگی انجام می گیرند می تواند به عنوان ایده ای برای تعیین کالبد فیزیکی فضای نیز عمل کند و جنبه های کاربردی طراحی را با معیارهای زیباشناختی همراه سازیم. به عنوان مثال مساله روشنایی و استفاده از نور طبیعی در طراحی یک اتاق بسیار مهم است ولی نحوه کنترل نور، انتخاب رنگ و مصالحی که نور را از خود عبور می دهند به خلاقیت و قدرت طراح در ایجاد هماهنگی که وی بین کارکرد روشنایی اتاق و مطلوبیت فضا بستگی دارد.
استفاده از چرخه رنگ، روشی مطمئن برای یافتن رنگ های متناسب با رنگ مورد نظر ماست. چرخه رنگ متشکل از دوازده رنگ است که سه رنگ قرمز، زرد و آبی در آن رنگ های اولیه و رنگ های میان آنها به عنوان رنگ های ثانویه شناخته می شوند. هر رنگ در این چرخه می تواند با رنگ های کناری خود که رنگ های هم خانواده اش محسوب می شوند و همچنین رنگ مقابلش که رنگ مکمل آن است به خوبی ترکیب شده نتیجه ای زیبا و موزون بیافریند. استفاده از رنگ های هم خانواده که در چرخه رنگ در کنار هم قرار گرفته و به اصطلاح همسایه هستند ترکیبی ملایم و هماهنگ را ایجاد می کند که نگاه بیننده را به راحتی از یکی به دیگری رهنمون می شود. استفاده از یک رنگ با میزان کمی از رنگ مکمل آن چنانچه به درستی و در اندازه های صحیح صورت گرفته باشد نتیجه ای درخشان و چشمگیر می آفریند و بر جذابیت مجموعه رنگی حاضر می افزاید و مانع غالب شدن کامل یک رنگ بر فضای اتاق می شود.
چنین عواملی در انتخاب رنگ برای بناها، دکوراسیون داخلی و مبلمان فضا، رویکرد های مختلفی را در طراحی ایجاد می کند. رنگ یکی از عوامل تعیین کنند سبک و سیاقی است که بدان طریق با محیط پیرامون خود ارتباط بر قرار می کنیم و بیشتر از هر عامل مستقل دیگری می تواند فضای کسالت بار و یکنواخت اطراف را به مکانی روح بخش مبدل سازد. عوض کردن رنگ دیوار ها می تواند بیش از تغییر مبلمان یا حتی ساختار یک اتاق، نتایج چشم گیری به بار آورد. تا کنون خانه های بسیاری به رنگ بژ و کرمی و تنالیته های آن رنگ آمیزی شده اند و رنگ استاندارد معمول برای خانه های جدید مگنولیایی است اما باید تصور نمود که در شرایط مختلف اجتماعی و به خصوص اقلیمی، چگونه باید از این رنگ ها استفاده کرد و یا دیوار هایی به رنگ های ملایم و نامحسوس مثل استخوانی، برای زندگی کردن بسیار مناسبند؛ اما ایجاد کنتراست در آنها با انتخاب رنگ های خاص در لوازم جانبی منزل و روکش ها و رومبلی ها باعث روح بخشی به فضا می شود.
برای آنکه بتوانیم ارتباطی درست میان طبیعت خود با دکوراسیون داخلی خانه برقرا سازیم، باید بیاموزیم که ترس از متفاوت بودن با سایرین را از خود برانیم؛ مشکلی که امروزه بسیار با آن در گیریم و بسیاری از طراحی های معماری و داخلی را تحت الشعاع قرار می دهد. نمی توان در جامعه ای سیاه و سفید، تفکری رنگی داشت و فردایی بهتر را تصور کرد. غالبا خود را در حصاری از رنگ هایی به تحمیل عرف و جامعه «معقول» و «بی روح» و بی رمق قرار می دهیم، رنگ هایی که مانع از بروز احساسات و نمایان شدن خود واقعی ما می گردد.به منظور کمک برای ایجاد فضایی مطلوب و دلنشین در محیط زندگی خود و بهره گیری هر چه بهتر از رنگ ها، لازم است اطلاعات گسترده تری درباره ارتباطات فردی خویش با رنگ ها نایل شویم و مواردی را درک کنیم که علاقه مندی یا بیزاری به رنگ های خاص را در مورد ما آشکار می سازد. با بذل توجه بیشتر به قدرت رنگ ها در خانه های خود ممکن است از آنچه به واسطه این کار نمایان می شود به شکلی خوشایند یا ناخوشایند غرق حیرت شویم. رسیدن به ترکیب رنگ مناسب در اتاق، لباس و یا هر مورد دیگر، نه فقط جلب توجه می کند که حالتی از اطمینان و آرامش را نیز القا می کند.
کار موثر با رنگ بیش از همه به تحریک حس خلاقیت نیازمند است. به دست آوردن یک ترکیب رنگ مناسب که درست با منظور و هدف فرد، منطبق باشد خود به نوعی «آفرینش» محسوب می شود.
برای بدست آوردن چیدمانی مناسب از رنگ ها در فضاهای داخلی گام های اولیه زیر ضروری است:
۱- آن مطلبی را که با زبان رنگ می خواهید به بیننده بگویید در اندیشه خود آماده داشته باشید.
۲- یگ رنگ اصلی که سخن گوی پر قدرتی برای بیان آن مطلب باشد، پیدا کنید.
۳- رنگ های دیگری که در اطراف آن می چینید، باید در هماهنگی کامل باشد.
۴- آنگاه به عنوان یک رهبر طرح وارد شده و این بار سلیقه هنری خود را در چیدن این ابزار های فنی دخالت دهید.
به کاربردن رنگ در فضاها و یا مبلمانی ساده معمولا نیازمند مهارت زیاد و گران قیمت نیست. یک طراح معماری خوب می تواند بسیاری از نیاز های محرک روانی با استفاده از مطالبی که گفته شد و اندکی خلاقیت در جهت رفاه مصرف کنند گان به کار گیرد؛ مخصوصابه وسیله گوناگونی و اجتناب از تک رنگ بودن.

رنگ ، عنصر اصلی دکوراسیون
________________________________________

تاثیرات حاصل از رنگ ها

همواره لازمه ی دریافت نتیجه ای مطلوب از انجام هر نوع کار عملی، وجود اطلاعات و آگاهی لازم تئوری در آن زمینه است. ما در این مقاله سعی کرده ایم اطلاعاتی را با همین موضوع و هدف ارائه دهیم. رنگ ها در دو بستر اصلی در محیط حضور می یابند:
۱٫پوشش های اصلی فضاها شامل دیوارها، کف ها، سقف ها و درها
لوازم دکوراسیون شامل مبلمان، پرده ها، فرش و غیره.۲
در مقام مقایسه این دو قالب با هم، به لحاظ نقش دکوراسیونی شان در محیط، پوشش های فضا از اهمیت بیشتری برخوردار می باشند زیرا که نسبت به لوازم دکوراسیونی ثابت تر بوده و به گونه ای نقش پس زمینه را برای آن لوازم اجرا می کنند.
در میان این پوشش ها، دیوارها به جهت وسعت حضورشان در فضا، جایگاه ویژه ای داشته و میزان تأثیر گذاریشان بر دیگر لوازم دکوراسیونی بسیار چشمگیرتر است. گذشته از موضوع تأثیر بر روی دیگر لوازم محیط، دیوارها و رنگ انتخابشان در تغییر وسعت و نور فضا نیز بسیار مؤثر است.

رنگ سفید

سفید سمبل خلوص، بی گناهی، پاکی، آرامش و صلح است.
رنگ سفید القاء کننده آرامش، صفا و آسایش است. سفید به همراه خلوصش، یکی از کاربردی ترین رنگ ها در طراحی دکوراسیونی یک فضا است زیرا که با همه رنگ ها قابل ترکیب است. ( منظور از ترکیب در این مباحث، کنار هم قرارگیری رنگ ها در یک کمپوزسیون ( ترکیب ) رنگی در فضا است.)
به کارگیری رنگ سفید در فضا به خصوص برای پوشش های اصلی، آن مکان را روشن تر و بزرگتر جلوه می دهد. بنابراین برای فضاهای کوچک و کم نور انتخاب ایده آلی است. سفید خالص هنگامی که با نور طبیعی نور پردازی می شود، یک رنگ گرم را ایجاد می کند ولی در زیر نورهای مصنوعی به نظر سرد می رسد. در نتیجه با اضافه کردن نورهای زرد، قرمز و قهوه ای در کنار نور مصنوعی مانند فلورسنت و یا افزودن لوازمی به یک و یا چند رنگ یاد شده در محیط تغییر می کند. این رنگ ها از کیفیت سفید نمی کاهند بلکه آن را گرم تر می کنند. رنگ سفید برای فضاهائی با عناصر معماری قدیمی و یا جهت ایجاد هماهنگی بین سبک های کاملاً مجزای معماری بسیار ایده آل است. برای حفظ آرامش فضایی با سطوح سفید می توان از لوازمی با رنگ های خنثی و بافت های طبیعی مانند چوب استفاده نمود و برای ایجاد تضادهای ظریف و زیبا، تعدادی رنگ های دراماتیک نیز به این ترکیب افزود.

رنگ های خنثی

رنگ های خنثی، رنگ هایی هستند که از میزان زیادی سفید برخوردار بوده ولی به هیچ یک از رنگ های اولیه و ثانویه متمایل نیستند. با این تعریف رنگ های کم مایه مانند صورتی کم رنگ یا آبی آسمانی جز رنگ های خنثی محسوب نمی شوند ولی رنگ کرم یکی از رنگ های خنثی به حساب می آید. همین مسئله در مورد خاکستری روشن که از مشکی نشأت گرفته است نیز صدق می کند. رنگ های خنثی در بسیاری از مواد طبیعی مانند سنگ ها، خاک، زمین، چوب ، حصیر، شن و امثال اینها و یا در برخی از موارد مصنوعی مانند فلز، شیشه، سیمان و غیره دیده می شوند. رنگ های خنثی در دنیای دکوراسیون از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و کاربردی هستند. خنثی بودن آنها به این معناست که می توانید به راحتی در کنار هر رنگ دیگری بدون احتمال وجود از دست رفتن زیبایی های هر یک به خصوص رنگ ها، ترکیبی مناسب در فضا ایجاد کرد. با توجه به آنکه این رنگ ها نیز آرام بخش و ملایم هستند. با پوشش دیوار به یکی از آنها می توان پس زمینه خوبی برای نصب تابلو ، نوارهای چاپی و کاغذی ، پرده ها به طور کلی دیوارکوب ها فراهم آورد. اگر فضا به قدری از لوازم دکوراسیونی پر شده باشد که احساس آرامش را بر هم ریزند، یکی از راههای ایجاد تعادل در محیط با حفظ همان وسائل، رنگ آمیزی سطوح اصلی یا تعویض پوشش های ثانویه مانند رومبلی، پرده و غیره به یکی از رنگ های خنثی است. هنگامی که قصد دارید قسمتی از فضا مانند یک دیوار، در، پنجره و یا حتی خرده ریزهایی مانند دستگیره، چوب پرده و به طور کلی هر وسیله ای که در محیط وجود دارد به محض ورود بیننده به داخل، نظر او را جلب نکند. آنها را به یکی از رنگ های خنثی رنگ آمیزی کرده و یا رنگ خنثی را در انتخاب آنها در نظر بگیرید.
از این خاصیت رنگ های خنثی برای رفع عیوب معماری و شکستگی ها و فرورفتگی ها می توان بهره زیادی کسب کرد. به عنوان مثال با رنگ آمیزی بخشی از فضا که دارای مشکل ساختاری است و شما نمی خواهید فوری مورد توجه بیننده قرار بگیرید، توسط یکی از رنگ های خنثی به راحتی می توانید آن را در نظر اول بپوشانید. به کارگیری رنگ های خنثی در محیط نیز با اهداف گوناگون دکوراسیونی صورت می گیرد.
نصب تابلوئی به رنگ زرد، با خاصیت گرم در فضایی که اغلب پوشش ها و لوازم دکوراسیونی آن از رنگ های خنثی انتخاب شده است، می تواند دارای دو هدف باشد:
۱٫ جلب نظر بیننده به طرف اثر هنری تابلو که در اینجا با نورپردازی این تأکید را بیشتر کرده است.
۲٫ تغییر فضای یکنواختی با عنصری با رنگ آمیزی گرمتر و انرژی دارتر. رنگ های خنثی در پرده های مختلف از روشن تا تیره وجود دارند و به لحاظ سبک جز ترکیبات رنگی مورد استفاده در سبک کلاسیک هستند.
به عنوان نمونه اگر طراح داخلی به لزوم جلوه دادن فرورفتگی در کنار پنجره و پله تأکید داشت به طور قطع یک و یا ترکیبی از چند رنگ گرم را در کنار رنگ های ملایم و خنثی به کار می برد تا به این ترتیب نظر هر بیننده در حال عبور از آن محیط را به خود جلب کند. ولی اکنون با انتخاب اغلب پوشش های محیط به رنگ های خنثی مقصودی برعکس داشته و ممکن است هنگامی که فردی از پایین به بالا آمده و یا از پله ها به طبقه پایین می رود حتی این فضا را نادیده بگذرد.
رنگ‌هایی که کنار هم می‌نشینند
قراردادن طیف‌های رنگی متنوع در کنار یکدیگر و خلق دکورهای جذاب، ایده‌های بسیاری به شما می‌دهد.در این بخش، طراحان دکور “منزل” به شما کمک می‌کنند تا با انواع رنگ‌ها و ترکیب آنها با یکدیگر آشنا شوید.
ترکیب آبی تیره و طوسی روشن
رنگ آسمان در یک غروب تابستانی الهام بخش این ترکیب رنگ زیبا بوده است. این ترکیب رنگی می‌تواند آپارتمان بی‌روح شما را به یک محیط آسمانی و آرام بخش تبدیل کند.
سبز دم اردکی، ابی آکواریومی، آبی فیروزه‌ای و سرخابی
فضای ورودی خانه را به رنگ سبز دم اردکی تیره، رنگ آمیزی کنید زیرا این کار باعث می‌شود فضا وسیع‌تر به نظر برسد. اتاق نشیمن را به رنگ آبی آکواریومی نقاشی کنید و برای رنگ‌آمیزی هال از آبی فیروزه‌ای استفاده کنید .
برای آشپزخانه نیز رنگ سرخابی  مناسب است. این ترکیب رنگ زنده و شاد، خانه‌ای فانتزی و پر انرژی برای شما ایجاد می‌کند .
صورتی و نارنجی
هر دو طیف رنگ نامبرده از خانواده رنگ‌های گرم و قوی هستند. استفاده از رنگ نارنجی تیره  در گذرگاه‌های طاقدار این خانه، نظرها را به سوی اتاق خواب‌ها هدایت می‌کند.
قرمز هلویی و سبز کاهویی
این ترکیب رنگ برای اتاق خواب بسیار مناسب و چشم‌نواز است. دیوار پشت تخت را با رنگ سبز کاهویی رنگ‌آمیزی کنید و از روتختی و کوسن‌های قرمز هلویی برای روی تخت استفاده کنید
انتخاب رنگ دیوارها انتخاب رنگ مناسب برای فضای آپارتمانی بخصوص آپارتمانهای با متراژ کم بسیار مهم است. رنگها از نظر درخشندگی و شفافیت انواع مختلف دارند که بهترین انتخاب ، انتخاب رنگهای روشن با درخشندگی و شفافیت زیاد است . اصولا” رنگهای روشن باعث می شوند که فضا بزرگتر بنظر آید و هر چه شفافیت و درخشندگی آن بیشتر باشد به دلیل انعکاس نور فضا زنده تر بنظر می آید. یکی از رنگهای مناسب آپارتمان رنگ استخوانی روشن است ، که علاوه بر داشتن شفافیت و روشنی با بیشتر رنگهای وسایل منزل همنشینی دارد و کمپوزیسیون مناسبی را ایجاد می نماید.جهت ایجاد تنوع در رنگ میتوانید در قسمت دیوار اپن آشپزخانه از مصالح سنگی با رنگهای متنوع استفاده نمایید.
اسرار نقاشی دیوار

________________________________________
چگونه میتوانیم با رنگ آمیزی صحیح دیوارها، مشکلات دکوراسیون را حل کنیم و ابعاد یک اتاق را بیش از آنچه هست نمایش دهیم؟ در مرحله اول، طبعا شما رنگی را انتخاب خواهید کرد که با آنچه در ذهن دارید مطابقت داشته باشد. مهم این است که حتا اگر رنگ مورد نظر شما سفید باشد، تمام اتاقها را باید با نوع رنگ سفید رنگ کنید تا نتیجه، رنگی یک دست باشد. این ده توصیه، در مراحل بعدی رنگ آمیزی و چیدمان میتواند مفید باشد:
۱-برای ایجاد جذابیت در یک اتاق، از وسایلی که درست همرنگ دیوار باشد استفاده نکنید. برای انتخاب رنگ دیوار، لوازم منزل خود را در نظر بگیرید و با توجه به رنگهای موجود در آن، رنگی مناسب را انتخاب کنید. به یاد داشته باشید که ترکیبات متنوع، فضایی پویا و نیرو بخش ایجاد میکند
۲-اگر برای هر اتاق رنگی مجزا در نظر دارید، فضاهای بین اتاقها مانند راهرو، ورودی و راه پله را به رنگ خاکستری ملایمی با ته رنگی از رنگ دیوار درآورید تا تبدیل رنگها به یکدیگر زیباتر شود
۳-رنگی را برای خانه خود در نظر بگیرید و آنرا در حجمهای متفاوت در اتاقها به کار ببرید. این رنگ میتواند در یک اتاق رنگ غالب، در اتاقی رنگ چند وسیله و در اتاق سوم تنها به عنوان چاشنیهایی در گوشه و کنار به کار ببرید. چنین روشی، هماهنگی را در تمام خانه برقرار خواهد کرد
۴-رنگهای روشن، با روح و متمایل به گستردگی هستند و در نتیجه اتاق را بزرگتر و روشنتر از آنچه هست نشان میدهند. رنگهای تیره گرم و فریبنده هستند و اتاقهای بسیار بزرگ، حالتی خودمانی و دوستانه میدهند
۵-اگر قصد دارید دیوارهایی را به رنگ تیره یا بسیار درخشان درآورید، بتونه کاری و آستری آن را هم از همان رنگ بزنید
۶-نقصهای معماری را با استفاده از رنگهای خنثی در دیوار، سقف و کف اتاق به طوری که حالتی یکپارچه به خود بگیرند، برطرف نمایید
۷-برای بلند تر جلوه کردن دیوارها، رنگ آها را تا سقف به طور یک نواخت ادامه دهید و در نزدیکی سقف رنگ را با نوارهای تزئینی و مانند آن قطع نکنید. اگر سقف دارای حاشیه تزئینی یا لبه برجسته است، میتوانید این حاشیه را نیز به رنگ دیوار درآورید. رنگ روشن سقف را بلندتر جلوه میدهد
۸-برای کوتاه نشان دادن سقفهای بسیار بلند و یا تشدید حالت خودمانی یک اتاق، رنگ دیوار را از ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر مانده به سقف قطع کنید و باقی آنرا به رنگ سقف رنگ آمیزی کرده یا با نوارهای تزئینی بپوشانید. تیره کردن سقف هم میتواند چنین حالتی را ایجاد کند
۹-با رنگ آمیزی دیوارهای کوتاهتر (کم عرض تر) به رنگی تیره تر از دیوارهای بلندتر میتوانید یک اتاق کشیده و باریک را عریض تر جلوه دهید
۱۰-اگر برای سقف اتاقی رنگ سفید را در نظر گرفته اید، برای هماهنگ کردن رنگ اتاق با سقف، اندکی از رنگ دیوار را به رنگ سفید اضافه کنید
انتخاب کفپوش
جهت پوشش کف آپارتمان از مصالح گوناگونی میتوان بهره گرفت .( از جمله سرامیک ها ، پارکتهای طرح چوب ، موکت و …) اگر قصد تعویض کفپوش ساختمان را داشته باشید ، در صورت استفاده از سرامیک می بایست در انتخاب رنگ آن دقت زیادی شود، زیرا استفاده از رنگهای تیره در کف ، فضا را فشرده تر نشان میدهد . معمولا استفاده از رنگ های بسیار روشن مثل سفید نیز معایبی به همراه دارند ، یکی از معایب آن یکدست شدن فضا است که جهت برطرف کردن یکدستی آن می توان از یک قالیچه در زیر میز مبل استفاده کرد. یا اینکه در میان سرامیک ها طرح هایی با رنگهای متفاوت را بکار گرفت.در صورت استفاده از پارکت نیز میبایست نکات گفته شده را رعایت نمود و رنگهای روشن طرح چوب را انتخاب کرد
انتخاب مبلمان و نحوه قرار گیری
انتخاب رنگ مبل اختیاری است اما استفاده از رنگهایی مثل کرم روشن و یا حتی سفید به زنده تر کردن فضا کمک بیشتری می نماید و فضا بزرگتر به نظر می آید. در مورد انتخاب طرح مبل بهتر است حتی المقدور مبل هایی با اشکال هندسی صلب و یا بدون منحنی انتخاب شود. در مورد نحوه چیدمان آن بهتر است مبلها را تقریبا” چسبیده به دیوار ها قرار داد علت انتخاب شکل بدون منحنی نیز این است که مبلها در کنار دیوار صاف ترکیب مناسبتری را ایجاد نمایند. حتی المقدور سعی کنید وسایل خانه را نزدیک به دیوارها قرار دهید تا از هدر رفتن کوچکترین فضاها نیز جلوگیری شود. اگر در جلوی پنجره ها از پرده های پارچه ای استفاده می کنید بهتر است رنگ آنها نیز روشن انتخاب شود
استفاده از طبیعت
در ساختمانهای حیاط دار کمبود طبیعت بوسیله ایجاد باغچه در کناره های حیاط جبران میشود . اما برای جبران آن در آپارتمان میتوان از گلدانهای کوچک که در گوشه های فضا قرار می گیرند استفاده کرد . سعی کنید گلدانها را در کنار پنجره ها و یا تا جایی که امکان دارد در کنج دیو ارها قرار دهید ، زیرا معمولا” گوشه دیوار ها بدون استفاده می مانند.
در نتیجه سعی کنید تا جایی که امکان دارد از رنگهای روشن در طراحی داخلی آپارتمان استفاده کنید . شاید این سئوال برایتان پیش آید که بکارگیری این همه رنگ روشن فضا را یکنواخت و سرد نمی کند؟ در جواب باید بگویم این هنر شماست که با استفاده از قابها و وسایل تزیینی کوچک با رنگ بندی متنوع فضا را جذاب تر نمایید

جایگاه آکواریوم در معماری داخلی
________________________________________

وجود آشفتگی در زندگی شهری و صنعتی امروز ضرورت ایجاد آرامش را دو چندان می کند ، برای دستیابی به این مهم روشهای متعددی در پیش روی ما قرار دارد و تنها با باز کردن چشم سومی می توان بر این مقوله تسلط یافت . یکی از روشهای رسیدن به آرامش دسترسی به محیط طبیعی است ، متاسفانه امروزه با گسترش زندگی آپارتمانی رابطه انسان با طبیعت به میزان قابل توجه ای قطع شده است و انسان همواره در تلاش است تا این خلاء بزرگ را با کشاندن گوشه هایی از طبیعت به محل زندگی خود پر کند . در کشور های توسعه یافته آکواریوم جزئی از دکوراسیون داخلی منازل ، فروشگاه ها و اماکن تجاری بشمار می رود . روانشناسان معتقدند ۱۵ دقیقه تماشای آکواریوم می تواند انسان را به مدت ۴۸ ساعت شاداب نگه دارد و بر تمرکز افراد جهت یادگیری بیافزاید. گذشته از آن آکواریوم می تواند به زیبایی معماری داخلی بنا کمک شایانی کند ، البته رعایت اصول صحیح در بکار گیری آکواریوم بسیار مهم و قابل اهمیت است .
بسیاری از معماران و طراحان داخلی تنها به پیشبینی مکانی برای قرار گیری آکواریوم بسنده می کنند و از محدودیت استفاده آکواریوم در محیط های خاص غافلند . بکار گیری غیر اصولی آکواریوم نه تنها به زیبایی فضا کمک نمی کند بلکه با رشد جلبکها منظر زننده ای را ایجاد می نمایند.
بنابر این جهت طراحی و تعبیه آکواریوم در طرح خود میبایست عوامل زیر را مورد توجه قرار داد :

انتخاب گونه زیستی آکواریوم
آکواریوم ها را می توان به چهار گونه استوایی ، مرجانی ( آب شور ) ، رودخانه ای و مردابی طراحی کرد ، انتخاب گونه ای خاص به شرایط اقلیمی مکانی که آکواریوم در آن قرار می گیرد بستگی دارد. به عنوان مثال انتخاب طرح استوایی مستلزم و جود نور طبیعی مناسب و دمای معتدل است .
در اینجا بصورت جداگانه گونه های مختلف را مورد بر رسی قرار می دهیم.

طراحی آکواریوم استوایی
همان طور که قبلا” گفته شد ساختار آکواریوم استوایی به گونه ایست که نیازمند نور زیاد و دمای مناسب است ، البته نور بیش از حد نیز باعث رشد نا متجانس جلبکها می شود و به ظاهر آکواریوم لطمه زیادی می زند .
در طراحی اکواریوم استوایی از گیاهان آبزی بصورت فشرده استفاده نمایید و سعی کنید حتی الامکان تمامی نقاط آکواریوم را پوشش دهید . از گیاهان استوایی می توان والیز نریا ، کریپتون و برگ سیبی را نام برد .
دمای مناسب برای این گونه ۲۸ تا ۳۲ درجه سانتیگراد است. مرحله بعد انتخاب گونه ماهیان است ، گوپی ، آنجل ، بلک ویدو ، نئون و انواع تترا ها ماهیان آکواریوم استوایی را تشکیل می دهند .

طراحی آکواریوم مرجانی
همان طور که از نامش پیداست ، آکواریوم مرجانی محیطی پوشیده از مر جان ها و صدف های در یایی است .
آب این گونه شور است و می بایست از ماهیان آب شور ( دریایی ) استفاده کرد . دلقک ماهی ، آنجل آنتن دار ، خفاش ، خروس دریایی می توانند به عنوان ماهیان این گونه انتخاب شوند.

طراحی آکواریوم رود خانه ای
همه می دانیم که رودخانه ها پوشیده از قلوه سنگ و صخره های سنگی هستند ، بنابر این سعی کنید آکواریوم را به شکل کف رود خانه طراحی کنید ، استفاده از تعدادی صخره کوچک آکواریوم را به محیط طبیعی نزدیکتر می کند .
بهتر است در آکواریوم رودخانه ای از ماهیان گوشتخوار استفاده کنید ، ماهیان مناسب این محیط اسکار ، دراگون ، کارد ماهی ، و انواع سیچلاید ها هستند .
استفاده از گیاه در این آکواریوم پیشنهاد نمی شود زیرا معمولا” توسط ماهیان نابود و ریشه کن می شوند . دمای مناسب برای این گونه ۲۲ تا ۲۸ در جه سانتیگراد با نور ملایم است .
طراحی آکواریوم مردابی
ماهیان مناسب این گونه را فایتر ، کت فیش ، پوزه خرگوشی و گورامی ها تشکیل می دهند . گیاه گندمی نیز مناسب ترین گیاه برای این آکواریوم است.
بر خلاف تصور مردم ما راه اندازی و نگهداری یک آکواریوم بسیار ساده است و نیازمند داشتن تخصص خاصی نیست . خوشبختانه در ایران به میزان قابل ملاحضه ای فرهنگ نگهداری آکواریوم رشد کرده است و افراد زیادی به پرورش و نگهداری این موجودات دوست داشتنی روی آورده اند

استفاده از گل
اگر به جای پرده های معمولی، از پرده کرکره استفاده کرده اید، می توانید فضای داخلی آن را با انواع گل های تزیینی و زیبا بیارایید و در عین حال، سادگی طرح اتاق را حفظ کنید. به یاد داشته باشید که گل ها با سادگی محیط همخوانی دارند؛ گو این که بر زیبایی آن می افزایند. دراین میان، استفاده از گلدان و ظروف شیشه ای مناسب تر به نظر می رسد. همچنین، در هر فصل می توانید نوع گل را مناسب با فصلی که در آن قرار دارید

تزیینات پنجره
عناصر بسیاری را برای تزیین و آراستن پرده، پرده کرکره و پانل می توان یافت که همگی بر جلوه پنجره می افزایند. اگر پنجره خانه شما دارای لبه و تاقچه باشد، می توانید از آن بهره های بسیاری بگیرید. چنان که می توان برخی وسایل با گل هایی را بر روی آن قرار داد. خود این گونه وسایل در شمار آرایه ها و تزیینات پنجره هستند و در تابش نور خورشید جلوه ای درخشان به نمای پنجره می بخشد

روبان
با استفاده از روبان و دیگر جزئیاتی با رنگ های تیره، مانند صورتی یا قرمز پر رنگ، می توان تغییراتی گذرا و موقت یا حتی فصلی را در اتاقی پوشیده از رنگ سفید پدید آورد. روبانی که در تصویر مشاهده می کنید، در کنار پرده ای به رنگ روشن آویخته شده و به آن جلوه ای بهتر بخشیده است.

رشته های درخشان
استفاده از آویزها و رشته های رنگی، جلوه این پنجره را دلپذیر کرده است؛ گو این که صمیمیت و گرمای فضا حفظ نشده است. ترتیب آویختن این رشته ها به گونه ای است که عدد ۸ را تداعی می کنند. به یاد داشته باشید که بهتر است از این الگو برای پنجره هایی با شیشه های مشجر استفاده کنید.

آوبزهای کریستالی
آویختن شاخه های کریستالی و زیبا که بازتاب دهنده نور هستند. شاخه ای کریستالی را که دارای انشعاباتی است، برگزینید و در مقابل پنجره بیاویزید. این شاخه ها را می توانید با نخ های نقره ای یا نخ نایلون در جای مناسب بیاویزید.

حاشیه ها
حاشیه های پرده همواره در دیدرس هستند، حتی اگر پرده به عقب جمع شده باشد. بنابراین، چه بسا که مناسب باشد طرح هایی ساده اما تأثیر گذار را برای آراستن آن ها در نظر گرفت. در این تصویر پرده با استفاده از صدف هایی زیبا حاشیه دوزی شده که از این رهگذر، جلوه ای دلپذیر یافته است

نصب گروهی تابلو و قاب عکس
________________________________________

دیوارهای راه پله به دلیل داشتن فضای بزرگ از مناسبترین مکانها برای نصب گروهی تابلوها است. عکسهای خاطره انگیز، تابلوهای نقاشی زیبا و حتا تصاویر زیبایی که در مجلات میبینیم، میتوانند بهترین زینت دیوارهای منزل، دفتر کار یا هر مکان دیگر باشند.
متاسفانه در بعضی موارد شاهد نصب تابلو، پوستر یا قاب عکس خانوادگی در نا مناسبترین محل هستیم و دلیل انتخاب این محل هم چیزی نیست جز پنهان کردن مشکلی مانند ترک خوردگی، نم کشیدگی یا کثیفی دیوار!
فراموش نکنید که رعایت نکات زیبایی شناسی بسیار ساده در چیدمان تابلو بر روی دیوار موجب میشود که یک اتاق ساده و بی رنگ و رو، مبدل به محلی شادی آور و دل انگیز شود.
در اینجا به روشی برای نصب تابلو میپردازیم که میتواند هر مهمانی را مدتها سرگرم کند و به خانه خالی، نشاط و سرزندگی بیاورد: چیدمان گروهی یا نصب چندین تابلو در کنار هم.
نگران نشوید! این کار با قابهای مناسب و چیدمان صحیح، مبدل به چیزی درهم و برهم نمیشود و میتواند سرگرمی خوبی برای تعطیلات آخر هفته باشد
چند توصیه کلی
اگر اهل گشت و گذار در بازارهای کهنه فروشی و لوازم دست دوم باشید، میتوانید قابهای جالبی در اشکال و اندازه های بسیار متنوع پیدا کنید. این قابهای ناجور، با یک دست رنگ یکسان، با یکدیگر جور میشوند. سعی کنید دو- سه قاب مدور هم در مجموعه خود بگنجانید.
شما میتوانید تصاویر کوچک را با استفاده از حاشیه مقوایی، پارچه ای یا چرمی در قابی بزرگتر جای دهید. این کار نه تنها تصویر را مشخصتر میکند، بلکه محافظ خوبی برای حاشیه تصویر به شمار میرود. تهیه چنین حاشیه هایی به کمی دقت و حوصله نیاز دارد و ممکن است یک روز کامل وقت بگیرد، اما نتیجه آن چنان درخشان است که ارزشش را دارد.
دیوار پشت یک مبل راحتی نیز می تواند محل مناسبی برای نصب گروهی تابلو است.
روش کار
۱-عکسها و تصاویر مورد نظرتان را آماده کنید و به ترتیب علاقه دسته بندی نمایید. برای حاشیه عکسها از جنس و رنگی استفاده نمایید که آنرا کامل کند نه اینکه بر آن غلبه کند. رنگ این حاشیه باید با رنگ دیوار و لوازم منزلتان جور باشد. بهترین راه این است که از چند درجه مختلف یک رنگ واحد -از کم تا متوسط آن- استفاده کنید تا تصاویر در نهایت بیشتر با هم جور شوند.
۲-تمام قابها را با یک رنگ واحد رنگ آمیزی نمایید. وقتی رنگ خشک شد، شیشه آنها را تمیز کرده و عکس را با حاشیه اش داخل آن بگذارید و پشت قاب را محکم کنید.
۳-قبل از نصب تابلوها، کمی تمرین و آزمایش کنید.با توجه به اندازه دیوار مورد نظرتان، ابتدا تمام تابلوها را روی زمین یا یک میز بزرگ کنار هم بچینید و آنقدر آنها را جا به جا کنید تا به یک ترکیب زیبا برسید.
۴-این کار را با منطق و نظم انجام دهید، برای مثال بالای یک تابلو را با لبه پایینی دیگری و قاب کوچکتر را با وسط ضلع دیگری تنظیم کنید و قابهای مدور را برای ایجاد هارمونی و حرکت به کار ببرید.
۵-عکسهای سیاه و سفیدی که در ردیفهای منظم و از سقف تا کف دیوار را پر میکنند، دیوار را به کانون توجه مبدل میکنند. اما اگر میخواهید دیواری را این چنین پر کنید، برای پرهیز از آشفتگی، قابها را یکسان و یک رنگ انتخاب کنید، برای مثال حاشیه سفید در قاب مشکی فلزی بسیار زیبا خواهد شد.
۶-قراردادن چند تصویر در یکی دوتا از قابها، قرار دادن تابلوهای بزرگتر در ردیفهای پایینتر موجب میشود که مجموعه سنگین و رو به سقوط به نظر نیامده و متعادل باشد.
۷-هنگامی که از چیدمان خود بر روی زمین راضی بودید، هر قاب را بر روی کاغذ الگو یا روزنامه باطله کپی کنید و کاغذها را با قطعات کوچک نوار چسب بر روی دیوار بچسبانید تا باز هم از چیدمان خود مطمئن شوید، روی کاغذها نام تابلو را بنویسید و آماده نصب شوید.
۸-با توجه به اندازه و وزن تابلوها، از ابزار مناسب برای نصب آنها استفاده کنید، برای تمیزی هرچه بیشتر میتوانید محل میخ را روی کاغذها مشخص کنید، میخ را بکوبید و بعد کاغذ را بردارید.
۹-حالا تابلوها را نصب کنید و از فضای تازه اتاق خود لذت ببرید
طراح داخلی آپارتمان خود باشیم
________________________________________
امروزه با افزایش روز افزون تنش های روانی ناشی از قوطه ور شدن در محیط های اجتماعی و صنعتی نیاز به فضایی آرام و دلنشین بیش از پیش احساس می شود ، به همین دلیل توجه به زیبایی محلی که در آن زندگی می کنیم بسیار قابل اهمیت است . متاسفانه در کشور ما کمتر توجهی به طراحی داخل بنا میشود و طراحی داخلی به رستورانها و مرکز تجاری خلاصه می شود . شاید یکی از دلایل مهم آن بالا بودن هزینه طراحی به وسیله فرد متخصص است .من در اینجا به نکاتی ساده در مورد طراحی داخلی کل آپارتمان اشاره میکنم تا شما نیز بتوانید بدون استفاده از تخصص فردی تا حدودی به طراحی فضای آپارتمانی خود بپردازید.

فضای ورودی ورودی ساختمان جزء فضاهایی می باشد که در طراحی آن کمتر توجه می شود و معمولا” به عنوان جا کفشی از آن استفاده می شود ، در صورتی که اولین فضایی که پیام دعوت را به مخاطب ارسال مینماید ورودی است . و میبایست این پیام را با بگار گیری عناصر بصری مناسب تقویت کرد . جهت تحقق بخشیدن به این هدف میتوان از کمد های جا لباسی همراه با بوفه استفاده کرد . توجه کنید که ابعاد عرضی کمد زیاد نباشد زیرا فضا را خرد و حقیر می نماید. استفاده از یک آینه سر تا پا نیز این فضا را کامل تر می کند.

نشیمن و پذیرایی بعد از ورودی به فضای نشیمن و پذیرایی می رسیم . عناصری که در مسیر ورود به نشیمن یا پذیرایی قرار می گیرند میبایست به نحوی چیده شوند که فرد را به طرف محل مبلمان هدایت و همراهی نمایند. و تا حد امکان باعث دور زدن و یا چرخیدن مهمان نشوند. پیش بینی شومینه در فضای نشیمن نحوه چیدمان مبل ها را آسان تر می نماید، در این حالت امکان قرار دادن مبل ها بصورت متقارن در دو طرف شومینه فراهم میشود. نحوه قرارگیری مبلمان پذیرایی بهتر است بصورت دوار یا مستطیلی باشد و در صورت قرار دادن یک آباژور در زاویه بین مبلها می توان بر ابهت فضا افزود. دقت کنید آباژور را از نوع بلند پایه انتخاب نمایید .( به جای آباژور می توانید از گیاهان بنجامین استفاده کنید

نهار خوری فضای نهار خوری معمولا” در کنار پذیرایی قرار می گیرد و نیاز به میز نهار خوری ، کمد یا قفسه ای برای نگهداری ظروف و نور پردازی مناسب دارد . دقت کنید که میز را نسبت به ابعاد فضا انتخاب نمایید ، معمولا” تا دو برابر اعضای خانواده کافی است

رنگ‌های مناسب برای یک اتاق خواب
________________________________________

از آنجا که اتاق خواب خصوصی ترین فضا در هر خانه است، در طراحی دکوراسیون و انتخاب رنگ آن باید پیش از هر چیز سلیقه و نیازهای شخصی صاحب آن را در نظر گرفت، با این وجود نباید از اصول طراحی رنگ در دکوراسیون و تاثیرات ناخودآگاهی که هر یک از خانوادههای رنگی بر روی روح و روان ما به جا میگذارد، غافل شد.
ضمن مدنظر داشتن سلیقهی صاحب اتاق خواب باید کاربرد یک اتاق خواب را نیز در نظر داشت. یک اتاق خواب باید همواره فضایی آرامش بخش و راحت باشد که مکانی مناسب برای خواب و استراحت را فراهم آورد.
هنگام طراحی رنگ یک اتاق خواب بهتر است از انتخاب رنگهای درخشان پرهیز کنیم. چرا که ممکن است هنگام استراحت این رنگها آزاردهنده به نظر برسند؛ اما چنانچه رنگهای زنده را بیشتر می پسندید، سایه های مختلف رنگ آجری در کنار کرمهای غنی و سیاه میتواند انتخابی مناسب باشد.
اگر به دنبال اتاق خوابی با فضای گرم سنتی و اندکی تجملی هستید، استفاده از رنگهای به کار رفته در صنایع دستی شرقی راه حلی مناسب برای دستیابی به چنین فضایی است.
رنگهای گرمی چون طلایی، نارنجی ها، قرمزهای پرمایه و آجری های به کار رفته در طرحهای سنتی شرقی عاملی مهم در ایجاد نمایی باشکوه و گرم در یک دکوراسیون هستند. علاوه بر به کارگیری این رنگها در فضای اتاق استفاده از پارچه های ابریشمی و کتان طرحدار، تابلوها و مجسمههای زینتی شرقی، پارچههای سوزندوزی و قلمکار غنا جذابیت این دکوراسیون را دوچندان می کند. برای نیل به موفقیت در ترکیب سطوح طرحدار گوناگون در چنین دکوراسیونی لازم است سطوحی ساده و روشن به منظور استراحت چشم در فضای اتاق در نظر گرفته شوند که رنگ ساده و روشن روی دیوارهای اتاق می تواند این نقش را به خوبی ایفا کند.
همچنین آویزهای پارچهای در قسمت بالا و پشت تخت فضایی رمانتیک و خاص به اتاق می بخشد و می تواند تختخواب را بیش از پیش به کانون توجه در اتاق تبدیل کند. در مقابل دکوراسیون های سنتی دکوراسیونهای تک رنگ قرار گرفته اند که با به کارگیری تنالیته های مختلف یک رنگ فضایی آرام و یکنواخت را پدید می آورند. رنگهای روشن نمای آفتابی و پرنشاط و در همان حال ساده و آرامش بخش را در برابر دیدگان بیننده قرار می دهند.

ترکیب رنگهای زرد و سبز از آنجا که سبز یکی از رنگهای مشتق شده از زرد است، در فضای اتاق خواب بسیار موفق و مناسب خواهد بود. اما باید به خاطر داشته باشیم که غالب شدن رنگ سبز بر زرد در یک اتاق نشیمن بر جذابیت و زندگی در آن می افزاید، اما در یک اتاق خواب اختصاصی قسمت اعظم فضا به رنگ زرد سادگی و آرامشی که لازمه یک اتاق خواب است به آن می بخشد؛ حال آن که غالب شدن رنگ سبز در اتاق خواب بیش از میزان لازم به فضا شور و انرژی میبخشد.
انتخاب رنگ در اتاق کودکان خود از قواعدی جداگانه برخوردار است. اتاق خواب نوزادان را بهتر است با رنگهای ملایم و پاستلی آرایش کنیم. اتاق خواب کودکان خردسال و نوجوانان را نیز میتوانیم با رنگهای شاد و پرانرژیتر زینت دهیم.
استفاده از ترکیب رنگهای هارمونیک که در چرخه رنگ در کنار یکدیگر قرار گرفته اند نیز در دکوراسیون یک اتاق خواب می تواند بسیار موفقیت آمیز باشد. به عنوان مثال استفاده از تنالیته های مختلف رنگ بنفش و سبز در کنار یک رنگ روشن متضاد مانند کرم فضایی زیبا می آفریند. آنچه باید در طراحی رنگی دکوراسیون یک اتاق خواب همواره در نظر داشته باشیم این است که نه تنها انتخاب مجموعه های از رنگها بلکه میزان به کارگیری آنها و سطوحی که اشغال می کنند در مقایسه با هم نیز از اهمیت به سزایی برخوردار است.
همچنین ایجاد رابطه میان سطوح رنگی گوناگون با استفاده از جزئیاتی چون یک قاب عکس، حاشیه های کاغذ دیواری نصب شده به دیوار، تکرار طرح خاصی بر روی ملحفه و روبالشی ها و یا حتی قرار دادن یک جفت آباژور یا گلدان بر روی پاتختی ها یا میز آرایش میتواند به دکوراسیون یک اتاق انسجام و هماهنگی بیشتری ببخشد

نکاتی در مورد اتاق خواب
رنگ‌های سفید و کرم روشن در اتاق خواب سبب آرامش‌ می‌شود. همچنین رنگ استخوانی برای دیوارها و قاب‌های چوبی کرم، تختخواب و عکس‌های مناظر زیبا، به شما آرامش میدهد. اگر به اتاقتان کاغذدیواری می‌زنید، سعی کنید از کاغذ دیواری‌های شلوغ استفاده نکنید، هرچه رنگ آرام‌تر باشد، آرامش شما در زمان خواب بیشتر خواهد بود.
به هنگام شب آینه‌های اتاق خوابتان را با پارچه‌ای روشن بپوشانید، چون هنگام خواب باید فضای آرامی حکم فرما باشد
محل تخت خود را با دقت انتخاب کنید، به طوری که دید خوبی به طرف در داشته باشید و پشت سرتان به جای فضای باز یا پنجره، دیوار محکمی باشد

دکوراسیون اتاق کودک
طراحی و تزیین و زیباتر ساختن اتاق کودک توسط والدین، به دانش و شناخت نیاز دارد و این که پدر و مادر با دنیای ذهنی کودکان آشنایی داشته باشند. چگونه والدین می‌توانند اتاق کودکی را بیارایند، بدون این‌که نسبت به دنیای پر رمز و راز او توجه و علاقه نشان دهند؟
این نکته البته در مورد نوزادان به‌‌طور کامل مصداق ندارد، مگر این‌که بخواهیم علائق شخصی خودمان را به کودک نیز منتقل نماییم. این تفکر هم در جای خود ارزشمند است، زیرا کودک ما از همان بدو تولد با ارزش‌های خانوادگی آشنا می‌شود. برای مثال پدر و مادری که به کتاب و کتابخوانی علاقه‌مندند، در اتاق نوزاد خود کتابخانه‌ای در نظر می‌گیرند.
مسلماً در این مورد مثال‌های زیادی می‌توان آورد، حتی ممکن است خود شما نیز با چنین موضوعی برخورد کرده باشید؛ ولی باید به‌خاطر داشت که دادن خط فکری به کودکان نمی‌تواند زیاد ادامه داشته باشد.
ممکن است فرزند شما در سن چهار، پنج سالگی یا بیش‌تر، دیگر به آنچه برایش تدارک دیده‌اید علاقه‌ نشان ندهد. بنابراین، از زمانی که شخصیت کودکان‌تان شکل می‌گیرد، شما نیز می‌بایستی ابتکار عمل را به دست بگیرید و با دنیای ذهنی آنان هم‌سو شوید.
در این مرحله، بدون این که بخواهید اصول کلی و ارزش‌های مورد نظر خود را زیر پا بگذارید، با کودک خردسال‌تان مشورت کنید و ضمن راهنمایی وی، سعی کنید به نتیجه‌ای مشترک برسید؛ به نحوی که فرزندتان نیز از زندگی کردن و گذران اوقات در فضایی که برای او تدارک می‌بینید، لذت ببرد.
برای آراستن اتاق کودک به رنگ توجه ویژه نشان دهید و حتماً نظر او را نیز جویا شوید. چنانچه در و دیوار یا کمد و تخت‌خواب فرزندتان را با رنگ‌های مورد علاقه ی وی رنگ‌آمیزی نمایید، ضمن این‌که برایش فضایی شاد و مفرح خلق خواهید کرد، به کودک نیز ثابت می‌کنید که برای اظهار نظرش ارزش قائلید و هر آنچه او دوست بدارد، شما نیز تأیید می‌کنید.
درتصویر این مقاله ، خلاقیت‌ها و طرح‌های ابتکاری چند پدر و مادر را مشاهده می‌کنید که چگونه با دستان توانای خود محیطی دلچسب برای کودکان دلبند خویش فراهم آورده‌اند. باشد تا شما نیز در حد توانایی و بودجه‌ای که در اختیار دارید، به فرزندتان شادی و روح حیات را هدیه دهید.
اتاق کار شما
تاکنون در رابطه با تمامی بخش‌های یک منزل طی دو سال اخیر برایتان نوشتیم جز، دفتر کار خانگی، آن هم به خاطر اینکه در سال‌‌های اخیر به خاطر خانه‌های کوچک اتاق کار خانگی به نوعی از مد افتاده است، اما با این حال منازل بزرگ هم وجود دارند که اتاق کاری در آن باشد، به نکاتی در مطلب زیر اشاره می‌شود که برای منازل شما می‌تواند بسیار مفید واقع شود.
اتاق کار باید همیشه تمیز باشد، روزانه زباله‌ها را از آنجا خارج کنید.
سعی کنید در کنار هر وسیله برقی یک گیاه و گلدان برای تصیفه هوا قرار دهید. چرا که شادابی خاصی به اتاق کارتان می‌بخشد.
سعی کنید میز و صندلی‌های اتاق کارتان، دایره و بیضی باشند و نوک تیز نباشد.
اتاقتان را همیشه مرتب نگهدارید چرا که محیط نامرتب مزاحم فکر کردن شما می‌شود.
اینکه میز تحریرتان در کجای اتاق باشد، همچنین مرتب کردن وسایل روی آن نکته ‌ای مهم است .
چیدمان وسایل را طوری انتخاب کنید که شادابی در اتاق‌تان به چشم بیاید. سعی کنید جایی که می‌نشینید، پشت سرتان دیوار و رو به پنجره باشد
جزیره آرامش در آشپزخانه
عموماً عادت بر این است که دور تا دور اطراف آشپزخانه را با کابینت بپوشانند و اجاق گاز و سینک وخلاصه همه وسایل موردنیاز را در بین قسمتهای مختلف کابیت جاسازی کنند. اما آشپزخانه را به ترتیب دیگری نیز می توان چید که به مراتب زیباتر و راحت تر باشد.
این ایده بخصوص می تواند برای آشپزخانه هایی که پنجره های بزرگ وسرتاسری دارند و یا راهی به تراس دارندعالی باشد چرا که باعث می شود فضای دسترسی به پنجره ها و یا در آزاد باشد. درعین حال تمام وسایل موردنیاز در یک محل کم وسعت جمع شده و بقیه فضای آشپزخانه آزاد خواهد بود. به این ترتیب این بخش به قلب آشپزخانه تبدیل خواهد شد.
۱ – محلی که اجاق گاز را در آن قرار داده اید نیاز به تهویه دارد. حتماً موافقید که نمی توان یک دستگاه تهویه کوچک برای این کار تعبیه کرد. بنابراین می توان گفت که بر روی اجاق گاز باید یک هود قیفی شکل که از سقف آویزان می شود نصب شود.شاید بخواهید در جزیره راحتی خود یک سینک ظرفشویی نیز داشته باشید.
بهتر است این سینک فضای کنار اجاق گاز را اشغال کند تا ظرفهایی که روی اجاق به خاطر پخت و پز کثیف شده اند به راحتی به داخل آن منتقل شود. همچنین مراقبت کنید سینکی که انتخاب می کنید آنقدر بزرگ باشد که قابلمه های بزرگ را هم بتوانید در آنها بشویید و نیز ارتفاع آن به اندازه کافی بلند باشد تا بتوانید یک سطل آشغال در زیر آن قرار دهید.
۲- هر کدام از انتهاهای این جزیره باید با نئوپان یا استیل به پهنای حداقل ۳۵ سانتیمتر پوشانده شود.
۳ – در نظر داشته باشید پریزهای برق را در دیواره های اطراف این جزیره کار بگذارید و نه روی سطح آن. این کار از ایجاد شوکهای الکتریکی در مکانهای خیس جلوگیری می کند.
۴ – دیواره های این جزیره را می توانید طوری طراحی کنید که دارای قفسه های کوچکی برای قرار دادن کتابهای آشپزی و یا روزنامه های یومیه باشد. همچنین می توانیدجایی برای قرار دادن قابلمه های کوچک که به تکرار مورد استفاده قرار می گیرند، بشقابهای دم دستی و یا شوینده ها در نظر بگیرید.
حتی بخشی از این فضا را می توانید به ماکروفر اختصاص دهید. تا بچه ها به راحتی بتوانند برای گرم کردن غذاهای فوری و آماده به آن دسترسی داشته باشند.
۵ – اگر می خواهید در اطراف جزیره ای که ساخته اید صندلی بگذارید و برای صرف غذا در اطراف آن بنشینید پس بهتر است یا فضای سطح آن را به طرف بیرون گسترش دهید و یا کابینتهای بخش دیگر آشپزخانه را کمی به عقب بکشید.
۶ – اگر چنین قصدی دارید پس سعی کنید بین اجاق گاز و سینک و لبه های سطح که افراد دور آن خواهند نشست یک فاصله حداقل ۵۰ سانتیمتری در نظر بگیرید.
۷ – گوشه ها را گرد درآورید تا از برخورد افراد با آنها جلوگیری شود. گوشه های تیز بخصوص برای کودکان خطرناک هستند.
۸ – اگر روی این جزیره راحتی خود را با نئوپان یااستیل یا هر ماده دیگری می پوشانید نیازی نیست سعی کنید بین آن و دیگر قسمتهای آشپزخانه هماهنگی ایجاد کنید. کافی است طراحی این بخش با طرح کلی فضای خانه همخوانی داشته باشند.
مثلاً می توانید دیواره های آن را از گرانیت بسازید و برای بخشی که قرار است در اطراف اجاق گاز قرار بگیرد مثلاً نئوپان مخصوص مورداستفاده قرار دهید در حالی که شاید به کار گرفتن استیل برای اطراف سینک ممکن است مناسب به نظر برسد.
۹- از چراغهای منفردی که به سقف نصب می شوند برای روشن کردن محوطه این جزیره استفاده کنید
تزئینات دریایی در حمام
کار گرفتن ترکیب‌های جدید در طراحی نتیجه‌ای بسیار بهتر از تقلید کردن به همراه خواهد داشت. تزیین محیط با اجسام و بافت‌های طبیعی به جای پنهان کردن آنها، باعث احساس نزدیکی به طبیعت می‌شود، برای مثال می‌توانید از انواع سنگ‌ها، گوش‌ماهی‌ها و تزیینات طبیعی چون میوه ی درخت کاج و بلوط، گل‌ها و شاخه‌های خشک شده و عناصری از این دست، در محیط سخت‌ و غیر طبیعی شهر استفاده کنید تا احساس آرامش به دست آورید.
هنگامی که در کنار دریا قدم می‌زنید و از صدای امواج دریا و زیبایی‌های طبیعت لذت می‌برید، به زیر پای خود نیز توجه کنید و گوش ماهی‌ها و حلزون‌های قشنگ را جمع کنید تا از آنها برای تزیین خانه استفاده نمایید.
هم‌چنین چوب‌هایی که در ساحل دریا پیدا می‌کنید به کار خواهند آمد و به عنوان یک زینت طبیعی بر روی سکوی حمام جلوه خواهند کرد. اگر گوش‌ماهی یا صدف بزرگی پیدا کنید، می‌توانید از آن به عنوان جاصابونی در حمام و دستشویی استفاده کنید و یا صرفا برای تزیین در حمام منزل بگذارید. حتی ممکن است از چوب‌ها و حصیرهایی که در ساحل پیدا می‌شوند، برای پنجره‌های کوچک کرکره یا یک حجم تزیینی تهیه نمایید.
بسیاری از ما شاید چنین اشیایی را به سادگی دور بریزیم و قرار دادن آنها را در فضای زندگی‌مان غیرضروری بدانیم، اما بودن اشیای طبیعی در محیط، حسی از نزدیکی به طبیعت را به ساکنان خانه می‌دهد
شش قانون اساسی در دکوراسیون
رابرت فراست، شاعر امریکایی، معتقد است «خانه همان‌جایی است که وقتی قرار است به آن برگردیم، همه اجزایش آدم را به سمت خودش می‌کشد.» سویه‌های معنوی را اگر کنار بگذاریم، قطعا یکی از این اجزایی که آدم را به سمت خانه‌اش می‌کشد، سلیقه‌ای است که در چیدمان اجزای خانه به کار رفته است. این چند قدم را بردارید تا به یک دکوراسیون مطلوب و درعین‌حال شخصی دست پیدا کنید.
۱) از نصب تابلوهای کوچک روی دیوارهای بزرگ اجتناب کنید. با این کار هم از ارزش اثر هنری کم می‌شود و هم دیوار خانه کوچک به نظر می‌رسد. تابلوهای هنری باید دو‌سوم پهنای دیوار را پوشش دهند تا بشود آنها را یک عنصر دکوراتیو به حساب آورد.
۲) اگر می‌خواهید دیوارهای اتاق‌تان مرتفع به نظر بیاید، از چندین تابلوی عمودی در کنار هم استفاده کنید. اگر دوست دارید دیوارهای اتاق‌تان پهن و طولانی به نظر آید، چندین تابلوی افقی را در کنار هم قرار دهید.
۳) قبل از انجام رنگ‌آمیزی نهایی، از علاقه‌تان به رنگ مورد نظر مطمئن شوید. شاید بد نباشد که آن را در جای کوچکی امتحان کنید و زمانی که از شدت روشنی، تیرگی و یا درخشندگی رنگ اطمینان حاصل کردید آن را برای کل دیوارها به کار ببرید. بهتر است امتحان رنگ را در زیر همان نوری انجام دهید که بیشترین زمان را با آن سپری می‌کنید.
۴) نورها می‌توانند روی رنگ‌ها تاثیر بگذارند. برای مثال، نورهای زرد مقداری گرما و زردی به رنگ اضافه می‌کنند. در مقابل، نورهای سفید، باعث اضافه شدن کمی رنگ آبی به دیگر رنگ‌ها می‌شوند.
۵) استفاده از تابلوهای نقاشی به هماهنگی و زیبایی خانه بسیار کمک می‌کند، ولی به هنگام نصب این تابلوها باید در نظر داشته ‌باشید که در ارتفاعی بالاتر و یا پایین‌تر از حد تعریف‌شده قرار نگیرند. حد تعریف‌شده نصب تابلوها درحقیقت همان میانگین قد افراد بزرگسال خانواده است، یعنی در فاصله‌ای مابین ۱۵۸ تا ۱۷۰ سانتی‌متر از کف زمین.
اگر قصد دارید مجموعه‌ای از تابلوها را روی دیوار به نمایش گذارید، می‌توانید این دامنه را به ۱۳۰ تا ۱۸۵ سانتی‌متر گسترش‌دهید.
۶) اگر می‌خواهید اتاق‌ها بزرگ‌تر از حد واقعی به نظر برسند، از رنگ‌های روشن و درخشنده استفاده کنید. برعکس، اگر فضای وسیعی در اختیار دارید و می‌خواهید که کوچکتر به نظر برسد، رنگ‌های تیره به کار ببرید

مقدمه
گسترۀ وسیعی از آلیاژهای فلزات آهنی و غیر آهنی در ساختمانها کاربرد دارند, ولی آهن,فولاد,آلومینیوم, مس,سرب و روی غالب تر هستند. رویکرد ئنوین در عرصۀ ساخت و ساز به سمت تولید آلیاژهای بادوام تر و استفاده از روکشهایی برای ایجاد محافظت و گوناگونی ظاهری در انواع محصولات است.به طور کلی از فلزات برای تولید فلزات از مواد خام انرژی زیادی لازم است, به هر حال مصرف انرژی فراوان در برابر عمر طولانی و قابلیت بازیافت محصولات فلزی زیاد نمی ناید. تقریباً۵۰% تولید کنونی فولاد در دنیا از آهن قراضه می باشد.

فلزات آهنی :

بشر از دیر باز با آهن و فولاد و چدن که امروزه به عنوان پر مصرف ترین فلزات جهان می باشند, آشنا بوده است. استفاده از آلیاژهای اهن در بنا حتی در میزان بسیار اندک و محدود در ابنیۀ اعصار گذشته کمتر به چشم می خورد.اما تنها از اوائل قرن هیجدهم با پیشرفت صنعت, استفاده از این فلز رو به فزونی گذاشته است. از این طریق ایده های نو و پدیده های بدیع وارد صنعت ساختمانی گردید. در ابتدا از آهن براغی کارهای جزئی همچون تزئینات و کلاف بندی بناهای سنگی استفاده می شد. در همین زمان در بعضی از پوشش های کم وزن مثل سقف تئاتر فرانسه که در بوردو ساخته شد به کار رفت, اما به علت عدم توسعه صنایع تصفیۀ آهن استفاده از این فلز محدود است. در اواسط قرن هیجدهم در انگلستان قدم های شایان توجهی در بهبود و پیشرفت صنعت آهن برداشته شد. در اواخر این قرن نتایج این پیشرفتها در اختیار عموم قرار گرفت و این صنعت با توجه به توسعه روز افزون صنایع اسلحه سازی بهبود حاصل کرد و اولین ابنیه با اعضای باربر فلزی همچنین پل های فولادی بنا شدند و فصل نوینی در تاریخ ساختمان سازی آغاز شد و دروازه های استفاده از آهن در ساختمان گشوده شد.

قدیمی ترین مورد مصرف آهن در تولید اسلحه و وسایل دیگر در عرصه آهن در اروپا در قرن سیزدهم میلادی بوده است , پیشرفتهای با ارزش در استفاده از آهن در ساختمان , استفاده از یک زنجیر از جنس آهن نرم تحت کشش در کنبد کلیسای سنت پاول(pale) برای جلوگیری از ریزش دیواره ها به بیرون و استفاده از چدن توسط پاکستون در قسمتهای پیش ساخته ساختمان کریستال پالاس (قصرۀ بلورین) در سال ۱۸۵۱م. می باشند. فولاد مادۀ نسبتاً جدیدی است و در مقادیر صنعتی تنها در اواخر قرن ۱۹, پس از توسعه روش بسمر به دست آمد. اولین ساختمان بلند۱۰ طبقه با اسکلت فلزی در اسل ۱۸۵۸م. در شیکاگو توسط ویلیام لوبادن جنی ساخته شد.( تصویر شمارۀ ۱)

متالوژی آهن و فولاد :
روند متالوژی برای تولید محصول فلزی با شکل و خاصیت مورد نظر به کاربرده می شود. تولید چدن اولین قدم در تبدیل سنگ آهن که مخلوطی از اکسیدهای آهنی و نمکهای معدنی و مخلوطی از ۵سیلیس,آلومین,سنگ آهک وسایر اجزای است, می باشد.
با ارزش ترین سنگ معدنی برای تولید چدن, سنگ آهن مغناطیسی یا مگنتیک, هماتیت,لیمونیت,و سنگ آهن اسپانیک می باشند که باید از ناخالصی های ومضر مانند سولفورها و فسفرها عاری باشند.بیشترین مقدار آهن در آنها برای مگنتیت و هماتیت تا ۷۰% می باشد. آهن موجود در سنگ آهن لیمونیت و اسپانیک معمولاً کمتر از ۵۰یا ۶۰% است.
سوخت در روند کوره بلند ذوب آهن کک می باشد که محصول تصفیه و خشک کردن زغال در درجه حرارت بین ۹۰۰تا ۱۱۰۰ درجه می باشد. از کک فقط برای تولید حرارت استفاده نمی شود, بلکه به منظور احیای سنگ آهن نیز به کار می رود.
درجۀ حرارت ذوب سنگ معدنب به کمک بارگیری مواد گدازآوری مانند سنگ آهک, کوارتز کاهش می یابد.
در این کورۀ استوانه ای شکل که از جنس فولاد و به کمک آجر نسوز آستر شده است و کورۀ بلند نامیده می شود, چدن به صورت مذاب به دست می آید. مواد اولیه بر اساس مقادیر از پیش مشخص شده از بالای کوره بارگیری و بر اساس نیروی جاذبه به سمت پائین کوره هدایت می شوند و رفته رفته داغتر می شوند تا به حالت مذاب در می آیند.مواد مذاب حاصل شامل آهن خام و سرباره می باشند که به سمت بوته کوره که قسمت تحتانی استوانه است جاری می شوند. و به علت وزن مخصوص متفاوت آهن و سرباره این دو از یکدیگر جدا می شوند و آهن توسط شیر تخلیۀ تحتانی و سرباره توسط شیر تخلیه فوقانی از انتهای کوره بلند تخلیه می شوند.( تصویر شمارۀ ۲)

هوای داغ نیز از طریق مجراهایی که در بالای محل بوته قرار گرفته اند به داخل کوره دمیده می شوند. کک به کمک اکسیژن موجود در هوا می سوزد.دی اکسید کربن حاصل به بالای کوره صعود می کند و با گذر از کنار زغالهای کک فوقانی به دست آمده, روش تولید آهن اسفنجی نیز نامیده می شود.
بخشی از آهن موجود در کورۀ بلند در دمای بین ۹۰۰تا ۱۱۰۰ درجۀ سانتی گراد با مونوکسید کربن واکنش شیمیایی نشان می دهد و به صورت کربید آهن در می آید.
تولید آهن از یکسری عملیات متوالی تشکیل شده که کاملاً به هم وابسته هستند تا حداکثر بازدهی را در این عملیات انرژی بر تضمین کنند.
سنگ آهن تولید سربارۀ مایعی می کند که بر روی آهن مذاب شناور می شود. ناخالصی های آهن جذب سرباره شده و آهن تخلیص می شود. کل این روند مداوم است و کورۀ ذوب هرگز خاموش نمی شود, چون راه اندازی روبارۀ کوره با آجرهای نسوز مخصوص گران قیمت و زمانبر است.هرچند وقت یکبار, هنگامی که وزن سرباره بالا می آید, اضافی آن تخلیه می شود و به عنوان« تولید فرعی » به مصرف دیگری می رسد. وقتی برای روند فولاد سازی « فلز مذاب» نیاز باشد آن را درون بوته های بزرگی می ریزند و به طرف مبدل (آهن به فولاد) انتقال می دهند. در این مرحله آهن فقط۹۵-۹۰ درصد خالص است و دارای ناخالصی های سولفور, فسفر, منگنز و سیلیکات و حدود ۵-۴ درصد کربن است.یک کورۀ بلند معمولاً بدون توقف حدود ۴۱۰ سال کار می کند و در این مدت ۴۰۰۰۰ تن آهن در هر هفته تولید می کند.
از سربارۀ کورۀ بلند ذوب آهن به عنوان مواد با ارزشی برای تولید مصالح ساختمانی استفاده می شود. از آن جمله برای تهیۀ سیمان, بلوک,مصالح عایق حرارتی مانند «پشم سنگ» بهره برداری می شود.از گازهای کورۀ ذوب آهن نیز به عنوان منبع حرارت در قسمتهای مختلف کارخانه استفاده می شود.
میزان کربن در فلزات آهنی :
مقدار کربن که با آهن آلیاژ شده به خاطر اثر مخصوصش بر ساختار بلوری میکروسکوپی تآثیری مشخص بر خواص فیزیکی فلز می گذارد.برخی از اشکال کریستالی کربن و آهن که با نسبت آهن و کربن بستگی دارند,مثل: فریت, پرلیت و سمانتیت در دمای معمولی پایدار هستند, اما با افزایش دما , اشکال کریستالی فوق ناپایدار می شوند و در شکل گیری مجدد,کریستال ارسنیت را پدید می آورند, این ساختار را می توان با آبدیده کردن سریع فولاد داغ سرخ در دمای معمولی به تآخیر انداخت , در حقیقت با این روش از بلوریزه شدن دوباره که روندی طبیعی است جلوگیری می کنیم. این اثرات در عملیات مختلف گرمایی که برای بهبود خواص فیزیکی فولاد بر روی آن لنجام می شودبه خوبی پدیدار می شوند.( جدول شمارۀ ۱)

آهن خالص (نرم): این آهن فقط (۰۲/۰) درصد کربن دارد و در روش سنتی با ذوب و اکسیده کردن چدن در یک کورۀ پاتیلی چرخان بدست می آمد. این کار از نظر تئوریک تا سوختن تمام کربن آهن خام ادامه می یابد تا آهن نرم خمیری شکل بدست می آید که از کوره خارج می شود و چکش کاری می گردد.آهن نرم به خاطر مخلوط شدن تصادفی مواد سرباره با آن حالتی فیبری دارد (در آن ناخالصی به صورت فیبر وجود دارد) و ناخالصی هایی مثل سولفید منیزیم به همراه دارد. این فیبرها در چکش کاری به رگه های درازی تغییر شکل می یابند.
آهن نرم دمای ذوب بالایی در حدود ۱۵۴۰ درجۀ سانتی گراد دارد. در قدیم برای وسایل و قسمتهایی که باید کشش را تحمل می کرند, به کار می رفت. چون مقاومت کششی آن ۳۵۰نیوتون بر میلی متر مربع است, این نوع آنها انعطاف پذیر است و قابلیت کاربردی بالایی دارد و به راحتی در دمای سرخ پرسکاریو به همین خاطر مقاومت بالاتر از انتظار در برابر خوردگی نشان می دهد و برای تولید کارهای آهنی تزئینی به کار می رود و به علت دمای ذوب بالایش جوش کاری یا ریخته گری با آن امکان پذیر نیست.
آهن معمولی: این آهن حدود ۲درصد کربن دارد و با کربنیزاسیون آهن خام و آهن قراضه در یک کوره توسط کک به دست می آید, دمای ذوب پائین (حدود۱۱۳۰درجۀ سانتی گراد) و روانی بالای آن پس از ذوب آن رام برای ریخته گری مناسب می سازد ولی, برخلاف آهن نرم, نمی توان روی آن در حالت مذاب کار کرد و عموماً یک مادۀ شکننده می باشد.مقاومت آن در برابر خوردگی به خوبی دیگهای بخار, وسایل داخل خیابان و کالاهای سنتی و هدایت آب باران (ناودان ها) است. انواع مختلف آهن ریخته گری به ساختارهای کریستالی مختلف آن بستگی دارند, چدن خاکستری که بیشتر مورد استفاده است بلورهای ریز گرافیت دارد که لاعث خصوصیت شکنندگی می شود و رنگ خاکستری را در مقاطع پدید می آورند. کربن چدن سفید به صورت بلور سمانتیت (کربید آهن) می باشد که از سرد کردن سریع مذاب حاصل می شود. این ماده را می توان نرم کرد تا درجۀ شکنندگی آن کاهش یابد. نوعی دیگر از آهن خام که انعطاف پذیر تر است (چدن چکش خوار ) با اضافه کردن منیزیم و سیلیکات آهن خام که باعث بلوری شدن کربن و تبدیل آن به گره های گرافیت می شود پدید می آید.این ماده مقاومت کششی بیشتری دارد و مقاومت آن در برابر ضربه خیلی بیشتر است. همۀ انواع چدن در برابر فشار مقاوم هستند.
محصولات آهنی مورد وصرف در خیابان (خیابانی) , مثل دریچۀ فاضلاب, که از مقادیر عظیم چدن خاکستری بازیافتی تولید می شوند سنگین ولی شکننده هستند. در جاهایی که مقاومت بیشتری در برابر ضربه نیاز است , مثل جاده های عمومی, قطعات سبکتر و انعطاف پذیر تر آهنی استفاده می شوند. کالاهای مربوط به هدایت آب باران(ناودانهاو…) که با روشهای سنتی (قالب ماسه) ریخته گری می شوند معمولاً از چدن خاکستری ساخته شده اند, در حالی که سیستم های فاضلاب از چدن خاکستری و همچنین چکش خوار ساخته می شوند. چدن در آتش خیلی زود نرم نمی شوند ولی اگر سریع با آب (آبفشانی) سرد شود ترک می خورد.
فولادها: گسترۀ وسیع انواع فولاد موجود در بازار نشان دهنده خصوصیات مختلفی است که به درصد کربن, عملیات مختلف گرمایی و اضافه کردن مواد آلیاژیث بستگی دارند. مقایسۀ کربن فولاد معمولاً بین(۰۷/۰تا۷/۱ درصد) نوسان می کند و همین به تنهایی طیفی وسیع از ویژگیهای فیزیکی پدید می آورد.فولادهای کم کربن (۱۵/۰تا۰۷/۰درصد) و فولاد چکش خوار (۲۵/۰تا ۱۵/۰ درصد) معمولاً نرم هستند و می توان در سرما بر آنها کارهای زیادی انجام داد. فولادهای کربن متوسط _۵/۰تا۲۵/۰ درصد) که معمولاً بر روی آنها عملیات گرمایی انجام می شود, سخت هستند و فولادهای کربن بالا _۹/۰تا۵/۰ درصد) و فولاد ابزار سازی _۷/۱تا۹/۰ درصد) مقاومت بیشتری در برابر صدمه (ضربه, خراش,…) از خود نشان می دهند که با افزایش کربن بیشتر می شود.
فولاد :
به کمک کاهش ناخالصی کربن و سایر مواغد زائد, فولاد را از چدن سفید تهیه می کنند.
روشهای امروزی برای ساخت فولاد شامل روش اکسیژن,اپن هارت (زیمنس۰مارتن) و روش فولاد سازی با کورۀ الکتریکی می باشند.
صرف نظر از روش تولید, روند فولاد سازی اکسیداسیون ناخالصی های نامطلوب می باشد که تبدیل به سرباره می شوند و یا می سوزند.
در روش بسمر و اکسیژن, هوا یا گاز اکسیژن به داخل پاتیل متحرک که با چدن مذاب بارگیری شده است با فشار دمیده شده و باعث اکسید شدن ناخالصی ها می شود.( تصویر شمارۀ۳)

در روش اپن هارت این عمل به کمک سوخت تسریع می شود و در کوره های الکتریکی که با چدن سرد و آهن قراضه بارگیری می شود حرارت ناشی از ایجاد قوس الکتریکی بین الکترودها و آهن آلات درون کوره موجب ذوب و اکسید شدن ناخالصی های مطلوب می شود.( تصویر شمارۀ ۴)

روش پاتیل اکسیژن ,فولادی مشابه کورۀ اپن هارت تولید می کند. ولی بسیار ارزانتر می باشد. در عوض در روش اپن هارت امکان تولید فولادهای آلیاژی(فرو وانادیم- فرو کرم) را فراهم می کند و در روش الکتریکی که گران ترین روش می باشد تولید فولادهای ویژه (ضد زنگ,ضد اسید و ضد حرارت۹ امکان پذیر می شود. یکی از روشهای جدید تولید فولاد روش پاشیدن است که ا تبدیل چدن مذاب به ذرات بسیار ریز به کمک فشار اکسیژن, فولاد تولید می شود. این عملیات در مخزن ویژه ای انجام میگیرد.
در ایران دو روش استاندارد برای تولید فولاد وجود دارد. روش اکسیژن برای تولید مقادیر زیاد فولاد معمولی و روش کورۀ قوس الکتریکی برای تولید فولاد با کیفیت بالا به خصوص فولادهای آلیاژی به کار می رود.
خواص فولاد:
– وزن مخصوص فولاد۸۵/۷ تن در متر مکعب است. مقاطع مختلف فولاد بر حسب متر و یا متر مربع جدول بندی شده اند و در محاسبات از این گونه جداول که سایر خصوصیات مکانیکی قطعه در آنها جای گرفته, استفاده می شود.
– تاب کششی و یا مقاومت ارتجاعی فولادها متفاوت است. بر اساس نوع مصرف, فولادهای گوناگونی تهیه می شود که آنها را نام گذاری متفاوتی نیز کرده اند. اکنون ساخت فولادهای ۳۳,۳۷,۴۵,۵۰,۵۲ برابر استاندارد آلمان در کارخانه های ذوب آهن متداول است. که به ترتیب مشخص کنندۀ تاب کششی ۳۳۰,۳۷۰,۴۵۰,۵۰۰,۵۲۰نیوتن در هر میلیمتر مربع می باشد.
– تاب فشاری, برشی,خمشی,ضربه ای, سختی و شکنندگی فولادها بر حسب آلیاژ آنها متغیر است.
– ضریب انبساط فولاد با ازدیاد حرارت از صفر تا ۱۰۰دجۀ سانتی گراد برابر ۲درصد محاسبه می شود.
– تآثیر رطوبت و نمکها بر فولاد بسیار زیاد است و به سرعت اکسیده می شود یا می پوسد. برای مقابله با این مسآله از آلیاژهای کرم , نیکل, وانادیوم و مولیب دنوم استفاده می شود. می توان سطح آن را قلع اندود (حلبی) یا آن را روی اندود نمود(آهن سفید) یا به وسیلۀ رنگ و سرنج آن را در برابر رطوبت حفظ کرد.
– شکل پذیری فولاد باعث می شود که برای مصارف گوناگون بتوان از آن مقاطع متنوعی پدید آورد. از جمله مقاطع فولادی می توان انواع زیر را نام برد:
ورق-تسمه-آرماتور(با مقطع دایره ساده, دایرۀ آجدار, نیم دایره,مربع و شش گوشه) مقطع یا پرفیل معمولی- نبشی –سپری-ناودانی-زد-کلاهی-ریلی-لوله و همین طور مقاطع مختلف برای چهار چوب در و پنجرۀ فولادی.
( تصویر شمارۀ ۵)

قابلیت اتصال : با استفاده از اتصال تر یا خشک می توان قطعات مختلف آهنی را به یکدیگر متصل نمود. و قطعه یا قطعات یکپارچه ای به دست آورد. در قسمت اتصالات فولاد توضیحات بیشتری ارائه شده است.
تآثیر ناخالصی ها در کیفیت فولاد:
– کربن بیش از حد, فولاد را ترد می کنهد و بر سختی آن می افزاید. کمبود آن باعث افزایش خاصیت چکش خواری فولاد می شود. کرین عامل پائین آمدن درجۀ ذوب فولاد است.
– منگنز و سیلیسیوم, تاب کششی و سختی فولاد را افزایش می دهند و مانع از چکش خواری و شکل پذیری آن می شوند.
– فسفر, فولاد را ترد و شکننده می کند.
– گوگرد, عامل پائین آمدن تاب ضربه ای در فولاد است و همین طور باعث می شود که فولاد مذاب به حالت خمیری و سفت باشد.
– کرم, تاب کششی فولاد را افزایش می دهد و مانع از زنگ زدن آن می شود. فولاد ضد زنگ قریب به ۱۲% کرم همراه دارد و به این منظور می توان از آلیاژ نیکل و مولیب دنوم نیز استفاده کرد.
– مس ,آلیاژ فولاد و مس زنگ نمی زند و دیر می پوسد.
عملیات گرمایی بر روی فولاد :
ویژگی های مکانیکی فولاد را می توان با عملیات مختلف گرمایی که شامل گرمایش تا یک دمای ویژه و سپس سرد کردن تحت شرایط مشخص و کنترل شده می باشند, تغییر داد.

– سخت کردن: فولادی که به سرعت سرد شده (آبدیده) و در دمایی بالا در آب یا روغن فرو برده شده, حالت بلوری خود را در دمای بالای حفظ می کند و سخت می گردد ولی شکننده است. این اثر در فولادهای پر کربن بیشتر مشخص است که در این حالت برای کارهای مهندسی مناسب نیستند.
– نرم کردن و بی بلور کردن: این دو روند عبارتند از : نرم کردن فولاد سخت, با شکل دادن دوباره بلورها که تنشهای داخلی ماده را آزاد می کند و ساختار دانه ای یکنواخت تری ایجاد می کند. برای نرم کردن, فولاد گرم می شود و در دمایی بالا تر از ۷۰۰درجۀ سانتی گراد قرار داده می شود و آنگاه به آرامی به سرعتی کنترل شده در یک کوره یا ظرف خنک کننده سرد می شود و این کار نرم ترین فولاد را برای هر ترکیبی به ما می دهد. در بلورگیری ,فولاد تا دمایی مشابه با نرم کردن برای مدتی کوتاه تر گرم می شود و آنگاه کمی سریع تر در هوا سرد می شود, این عمل باعث می شود تا عملیات بعدی نظیر ماشین کاری را بتوان بر فولاد سرد راحت تر انجام داد.
– ملایم کردن: در این روند فولاد را تا دمای ۶۰۰-۴۰۰ درجۀ سانتی گراد گرم می کنند و آنگاه در هوا سرد می کنند. در این عمل سختی مواد کم می شود چون کمی از بلوها تغییر می کنند. مقدار این اثر بستگی مسقیم با دمای نهایی دارد.هرچه دما بالاتر رود انعطاف پذیری بیشتر و مقومت کششی کم می شود.
– کربوریزه کردن: می توان بدنه قطعات را سخت کرد, به این صورت که در لایۀ سطحی آنها درصد بیشتری کربن «تزریق» کرد بدون اینکه درصد کربن لایه های دیگر تغییر کنند, به این ترتیب سطحی سخت خواهیم داشت که شکننده نخواهد بود و در برابر ضربه مقاومت خواهد کرد.معمولاً این روند شامل گرم کردن قطعه در داخل زغال سنگ یا یک مادۀ کربنی دیگر در دمای حدود ۹۰۰درجۀ سانتی گراد به مدت چند ساعت می باشد. آنگاه بر روی قطعات عملیات گرمایی دیگری انجام می گیرد تا سختی سطح کاملاً تنظیم شود.
تولید قطعات فلزی :
– ریخته گری: اجزای لزی ممکن است به وسیلۀ ریختن فولاد و یا آهن مذاب در قالب مخصوص که به ریخته گری موسوم است تولید گردند. این روش برای اجسام جسیم که ممکن است تا ده ها تن وزن داشته باشند نیز به کار می رود. قطعه بدست آمده پس از ریخته گری ماشین کاری و برای مصرف مورد نظر آماده می شود.( تصویر شمارۀ ۶)

– نورد:یک روش ارزان و فراگیر برای تولید قطعات فلزی است. نورد قطعات از شکل دادن به شمش فلزی که از میان غلتکهای دوار به صورت مرحله ای عبور می کند تشکیل می شود. قطعۀ اولیه به مرور از لحاظ شکل مقطع به قطعه نهایی نزدیکتر می شود و در نهایت ه شکل حاصل از غلتکهای نهایی در می آید. این روش ممکن است به صورت نورد سرد یا گرم انجام پذیرد.
روش نورد سرد برای فلزات با درج. خمیری بالا مانند قلع یا سرب و یا ورقه های فولادی با مقطع نازک(به علت آنکه به سرعت حرارت خود را از دست می دهند) به کار می روند.
بخش اعظم از فراورده های فولادی عموماً به روش نورد گرم که در آن حرارت قطعه بین ۹۰۰تا ۱۲۵۰ درجۀ سانتی گراد است تولید می شوند. شکل گیری شمش فولادی با عبور از تعداد زیادی از غلتکها انجام می شود که قدم به قدم قطعه را به شکل نهایی نزدیکتر می کنند.( تصویر شمارۀ ۷)

بیشتر قطعات فولادی ساختمان شامل تیرها, ریل ها ,ورقها, میلگردها و حتی ولوله ها به این روش تولید می شوند.

– چکش کاری ,روشی است که در آن قطعۀ فلزی به کمک ضربات مستمر چکش یا پرس به شکل مورد نظر نزدیک می شود. برای ساختن پرچ و گل میخ از روش چکش کاری استفاده می شود.
در عمل اکثر قطعات فولادی مورد مصرف در ساختمان به کمک نورد ,چکش کاری ,پرس کردن و کوبیدن شکل می گیرند.
– کشیدن : به کمک عمل کشش بر روی یک قطعه فلزی صوراخ دار(شابلون) که قطعه فلزی اولیه از داخل آن عبور می کند به نحوی که شمش به شکل الگوی مورد نظر در آید صورت می پذیرد. این روش معمولاً به صورت سرد صورت می گیرد و قطعه بدست آمده, کاملاً‌مشابه قالب مورد نظر است.
قطعات با جدارۀ نازک و میله های چهار گوش , شش ضلعی که قطر مقطعی بیش از ۱۰ میلیمتر ندارند به روش کشیدن ساخته می شوند.
– شکل دهی سرد , شامل شکل دهی ورقها به کمک ماشین شکل دهی می باشد. شکل دادن ورق فولادی به این روش به راحتی و به اشکال مورد نیاز صورت می پذیرد و بسیار ارزانتر از روش نورد گرم خواهد بود. زیرا ضخامت آنها کمتر از ۲ میلیمتر می باشد. برای ساخت پروفیل های در و پنجره از این روش استفاده می شد.
– لوله سازی, برش کاری , تراش کاری از دیگر روشهای ساخت قطعات فولادی می باشند.
فولادهای سازه ای:
میزان کربن فولادهای سازه ای جوش پذیر در حدود(۲۵/۰ تا ۱۶/۰ درصد) است. فولاد سازه ای معمولاً بلورگیری شده است.
میزان قابل توجه ازدیاد طولی که موجب می گردد تا مقاطع ضخیم تر آهسته تر از مقاطع نازک سرد شوند موجب افزایش تفاوت های مشخصی در ویژگی های فیزیکی می شود. به طوری که مقاومت ویژۀ یک مقطع ۹۰ میلیمتر می تواند از یک مقطع ۱۶ میلیمتر حدود ۱۰ درصد کمتر باشد.
مقاطع توخالی:
مقاطع تو خالی لوله ای, مربعی یتا مستطیلی معمولاً از ورق ساخته می شوند که به تناوب خم می شود تا کاملاً بسته شوند, آنگاه آنها را از یک مدار الکتریکی با فرکانس بالا , عبور می دهند تا لبه های آن را تا نقطه ذوب گرم کنند, سپس لبه ها را هم تحت فشار قرار می دهند تا مقطع لوله ای کامل شود, برآمدگی اضافی را از سطح قطعه پاک می کنند و مقطع تو خالی را تا دمای ۹۵۰-۸۵۰ درجۀ سانتی گراد گرم می کنند و با نورد گرم به مقاطع مورد نظر تبدیل می کنند. لوله با ابعاد کوچکتر را تا دمای ۱۰۵۰-۹۵۰ درجۀ سانتی گراد گرم می کنند و می کشند تا مشخصات آن برابر با استاندارد مورد نظر شود.
خم کردن مقاطع سازه ای:
تیرهای زنبوری, نورد شده, توخالی و قسمتهای دیگر را می توان توسط کارگاه های متخصص به شکل های خمیده در آرود. کوچکترین شعاع ممکن به خصوصیات متالوژی , ضخامت و مقطع قطعه بستگی دارد, عموماً قطعاتی را که مقطع کوچکتری می توان خم کرد, هرچند برای یک اندازه مشخص مقطع, آنکه سطح مقطعش لبه های ضخیم تر دارد به شعاعهای کوچکتری در می آید, معمولاً قطعات توپر را می توان تا شعاعهای کوچکتر یخم کرد. سازه های زیبا( تصویر شمارۀ ۸) را می توان از قطعات خمیدۀ استاندارد یا تیرچه های خمیدۀ نازک ساخت. روش قدیمی خم کردن فولاد را سخت می کند ولی خواص الاستیکی آن را تغییر زیادی نمی دهد و آن را برای سازه نامناسب نمی سازد.

محافظت فولاد سازه در برابر آتش:
برای محافظت از فولاد ساختمانی در برابر آتش می توان از روشهای سنتی یعنی استفاده از مواد عایق در برابر حرارت, که هر یک مدت زمان خاصی در برابر آتش مقاومت می کنند بهره برد ( تصویر شمارۀ ۹) یا با استفاده از یک دسته محاسبات مهندسی سرعت احتمالی بالا رفتن دمای قسمتهای فولادی را در هر حالت بر اساس قدرت آتش و میزان برهنگی قطعۀ فولادی, محاسبه کرد.

محافظت های کاربردی برای فولاد:
– پوشش های اسفنجی: پوشش های نازکی از مادۀ اسفنجی می توانند تا ۱۲۰ دقیقه در برابر آتش مقاومت کنند و تآثیر زیادی بر خواص زیبا شناسی فولاد برهنه نمی گذارند. رنگ های مختلف این نوع پوشش برای استفاده با اسپری, برس یا غلتک رنگ وجود دارد.

– پوشش های پاشیدنی: این نوع پوشش ها را که مادۀ اصلی آنها سیمان و ورمیکولیت یا فیبرهای معدنی می باشند می توان مستقیماً بر روی فولاد به کار برد و تا حدود ۴ ساعت در برابر آتش مقاومت کنند. این روش کار به ویژه برای فولاد سازه ای در حفره های درون سقف و یا داخل سقف کاذب مناسب است و پاشیده شدن آن بر قسمتهای دیگر مهم نیست. سطح پایانی بسیار زبر است و این تولیدات ارزان هستند و ضخامت سطح پایانی را می توان به دلخواه تنظیم کرد.

– سیستم های تخته ای: پوششهای ساخته شده از تخته های سبک به دور فولاد, بسته به ضخامتشان از ۳۰ دقیقه تا ۴ ساعت در برابر آتش مقاومت می کنند. این محصولات معمولاً از سیمان و ورمیکولیت یا فیبرهای معدنی در داخل سیمان, سیلیکات کلسیم یا چسبندۀ گچی ساخته شده اند. سیستم های تخته ای را مستقیماً به فولاد سازه ای یا به اسکلت ظریف دیگری پیچ می کنند و یا با یک یا چند نگهدارنده به صورت جعبه در اطراف فولاد سازه ای به همدیگر متصل می کنند. محصولاتی که سطح نهایی متنوعی دارند در بازار موجود هستند البته نوع ساده را نیز می توان در کارگاه پرداخت کرد.

– پوشش های پیش ساخته (ورق فولادی با پوشش): پوشش فولاد- ورق که ملات ورمیکولیت, روی آنها کشیده شده ظاهری عالی دارند و تا ۴ ساعت در برابر آتش مقاومت می کنند. در محاسبۀ مقاومت آنها در برابر آتش فقط پوشش مهم است و خود ورق را در نظر نمی گیرند.

– آجر و بتن: فولاد سازه ای را می توان کاملاً با آجر یا بتن سبکی که به اندازه کافی تقویت شده پوشاند, در بتن سبک نباید نباید از مادۀ پر کنندۀ خرد شونده استفاده کرد و باید آن را به اندازه کافی تقویت کرد. ستونهای توخالی فولادی را می توان با بتن ساده یا مسلح شده میلگرد یا فیبر پر کرد که حداکثر ۱۲۰ دقیقه در مقابل آتش دوام دارد. برای بتن ساده یا مسلح با فیبر, سطح مقطع باید حداقل (۱۴۰×۱۴۰) یا(۲۰۰×۱۰۰) باشد و برای بتن مسلح با میله(۲۰۰×۲۰۰) یا(۲۵۰×۱۵۰) باشد.(ابعاد به میلیمتر می باشد.)

– سیستم های آبی : قطعات فولادی توخالی متصل به هم را می توان با یک سیستم پمپی یا تغذیه با جاذبه با آب پر کرد. آب از دست رفته دوباره تآمین می شود و مواد ضد خوردگی و ضد یخ نیز به آن اضافه می شوند.

– مهندسی آتش :سرعت گرم شدن یک قطعه فولادی در داخل آتش به شدت آتش و میزان برهنگی فولاد و تماس آن با آتش بستگی دارد. در جایی که نسبت سطح به سطح مقطع قطعۀ فولاید کم باشد که (HP/A) ( تصویر شمارۀ۹) دمای آن با سرعت کمتری بالا می رود و بالعکس. در راه حلهایی که با مهندسی آتش به دست می آیند آبتدا شدت آتش احتمالی بر اساس سوختنی های موجود,سرعت گردش هوا و خواص گرمایی محاسبه می شود و آنگاه بر اساس برهنگی فولاد ساختمانی سرعت بالا رفتن دمای آن پیش بینی می شود, در این صورت با در نظر گرفتن نوع و مقاومت بار گذاری و عوامل دیگر سازه ای, میزان پایداری آن بدست می آید. با این محاسبات می توان فهمید که آیا نیازی به محافطت می باشد و یا به چه میزانی مورد نیاز می باشد. بسته به وضعیت موجود, یک ستون بدون محافظ مقطع(HP/A) کمتر از ۵۰ که کاملاً بارگذاری شده باشد تا ۳۰ دقیقه در برابر آتش مقومت می کند, همچنین, ستونهای سبکتر با پوشش بتن سبک تا حدود ۳۰ دقیقه مقومتئ می کنند. کف تراسها با مقطع مناسب, که در آنها آهن با مقدار زیادی بتن پوشیده شده است تا ۶۰ دقیقه مقومت می کنند.( تصویر شمارۀ ۱۰)

ورقهای فولادی نیم رخ دار و کابل های فولادی :
– ورقهای فولادی نیم رخ دار: اغلب ورقهای پروفیل موجود از شکل دادن ورقهای پوشش دار تولید می شوند به این صورت که تسمه از تعدادی غلتک عبور می کند و به تدریج به شکل نهایی نزدیک می شوند(نورد سرد) , آنگاه ورق پوسته را در قطعات مناسب می برند و به بازار عرضه می کنند. مقاطع استاندارد دارای مقطع ذوزنقۀ موج دار می باشند که ارتفاع ذوزنقه وابسته به مشخصات مکانیکی و بار وارده می باشد.( تصویر شمارۀ ۱۱)

در شرایطی که که موجب نامتناسب شدن مقطع شود از تیرهای سازه ای در زیر ورق ها استفاده می شود. صفحات موجدار سینوسی و ذوزنقه ای را به کمک چین دادن خم می کنند.

– کابل های فولادی : برای تولید کابل های فولادی,میله های باریک فولاد نرم شده را از دیسک های روغن کاری شدۀ کربید تنگستن عبور می دهند و طول آن را تا ۱۰ برابر افزایش می دهند. عملیات کشش و مقاومت را افزایش می دهد و انعطاف پذیری فولاد را کاهش می دهد به همین خاطر فولادهایی که کربن بالاتری دارند و برای کابلهای محکم تر به کار می روند باید قبل از عملیات کشش با عملیات گرمایی کمی نرم و انعطاف پذیر شوند.

برای تولید کابل های فولادی مخصوص سازه های معلق یا بتن پیش فشرده, یک دسته از کابل های جدا از هم به هم پیچانده می شوند تا یک کلاف درست کنند, آنگاه یک دسته طناب را می بافند تا کابل مناسب را ایجاد کنند. برای بتن پیش فشرده باید از کالهای تمام فولادی استفاده کرد.
انواع اتصالات فولادی:
اتصالات خشک: در این روشها با اضافه نمودن قطعۀ جدیدی اقدام به به بستن دو قطعه در جوار یکدیگر می نمایند. در اتصالات خشک چند طریقه زیر وجود دارد که در هیچ کدام احتیاج به ذوب کردن خود قطعۀ فولادی نیست.

– پرچ: دو قطعۀ فولادی را سوراخ و پرچ را از بین آنها رد می کنند. آن طرف قطعۀ پرچ را توسط دستگاه مخصوصی داغ می کنند و شکل می دهند. در گذشته, پرچ را ابتدا داغ و داخل سوراخ می کرند. و سپس طرف دیگر را شکل می دادند. پرچها در ابعاد مختلف و کیفیتهای متفاوت محاسبه و تعیین قطر می گردند. طرز نشاندن و تعداد آنها نیز محاسبات بدست می آید.

امروزه برای متصل نمودن دو ورق نازک نیز از روش میخ پرچ استفاده می شود که سرعت کار را تا حد زیادی بالا می برد.
– پیچ: دو قطعۀ فولادی را سوراخ می کنند و پیچ را از داخل آن می گذرانند. سپس واشر می اندازند و مهره می کنند. مشخصات و تعداد پیچ و مهره و نوع واشر با محاسبات به دست می آید. برای به وجود آمدن اصطحکاک در میان قطعات قبلاً سطح آنها را به خوبی توسط شن پاش تمیز و زبر می نمایند.

روشهای خشک قابل کنترل می باشند و بسیار دقیق اجرا می شوند. معایبی نیز به همراه دارند که از آن جمله, پوسیدن قطعۀ اضافی و بریدن آنها می باشد و همین طور عدم کارآیی در نقاطی که دسترسی چندانی به آن نیست.معذلک هنوز هم برای اجرای کارهای دقیق و یا قطعات فولادی پیش ساخته استفاده از این گونه روشها ترجیح داده می شود.
در اتصالات با پیچ کار باید به نحوی انجام پذیرد که کوچکترین صدمه ای به محل سوراخها وارد نشود, همچنین سوراخ کردن باید به نحوی انجام شود که کاملاً در روبروی یکدیگر متصل می شوند باید کاملاً به هم جفت شده باشند و هیچ قطعه ای بین آنها قرار نگیرد.( تصویز شمارۀ ۱۲)

بخشی از مطالب:
کلیات اجرایی ساختمانهای یک طبقه به شرح ذیل می باشد:
ساختمان های مصالح بنایی ، یک سیستم سازه ای جعبه مانند را تشکیل می دهند،شامل اجزای سازه ای قائم یعنی دیوارها و اجزای سازه ای افقی یعنی سقف ها. بارهای قائم از سقف ها به عنوان اعضای خمشی افقی به دیوارهای باربروازدیوارهای باربربه عنوان اعضای فشاری قائم به پی ها منتقل می شوند.
هنگامی که ساختمان تحت تاثیر حرکات زمین لرزه قرار می گیرد،نیروهای اینرسی درسیستم سازه به وجود می آید.مجدداً نیروهای اینرسی از سقف ها به عنوان دیافراگمهاصلب افقی، به دیوارهای باربروازدیوارهای باربر که در آنها اثرات خمشی وبرشی به وجود می آید،به پی هامنتقل می گردند.به علت توزیع جرم دیوارها،نیروهای اینرسی توزیع شده،خمش خارج ازصفحه ی دیوارهارا موجب می شود.
تحلیل رفتارساختمان های با مصالح بنایی که درمعرض زمین لرزه قرارگرفته اند،به وضوح نشان دهنده ی اهمیت شکل و فرم ساختمان است.ساختمان های با شکل سازه ای منظم،بادیوارهایی که درتراز سقف ها به یکدیگر بسته شده اند، به مراتب رفتاری مناسب دارند،حتی هنگامی که به صورت مقاوم در برابر زمین لرزه طراحی نشده باشند. این موارد نشان گر آن می باشد که بارعایت اصول ساده ی معماری و سازه ای و همچنین باالتزام به کیفیت مصالح واجرا،می توان به مقاومت لرزه ای مناسبی دست یافت.

شکل ساختمان
ضوابط کلی زیربایدهنگام طراحی ساختمان های بامصالح بنایی درنظرگرفته شوند:
الف) کل ساختمان یاقسمت های مختلف آن،هرکدام بایدنسبت به دو محوراصلی حتی المقدور متقارن باشند.طبق آیین نامه ی ۲۸۰۰ایران ساختمان می تواند نسبت به دو محور اصلی نزدیک به متقارن نیز باشد.ناتقارنی ساختمان موجب اثرات پیچشی شده وسارت را در یک ناحیه بحرانی از ساختمان متمرکز می سازد.تقارن باید در انتخاب محل بازشوها نیز رعایت شود.
ب) ساختمان های با شکل چهارگوش یامستطیل در پلان،هنگامی که در معرض زمین لرزه قرارمی گیرند،درمقایسه بااشکال دیگر،بهتررفتار می نمایند.اثرات پیچشی ناشی از حرکات زمین،برساختمان های مستطیلی کشیده درپلان نیز نامطلوب است.بنابراین نسبت طول به عرض هرقسمت ساختمان بایدبه۵/۳ محدود گردد.آیین نامه ی ۲۸۰۰ افزایش این نسبت رااز۳مجاز نمی داند. چنانچه برای ساختمان طول بیشتری موردنظراست باید بادرزهای جداکننده،به قسمت های متعدد تقسیم گردد.
پ) درتقسیم یک ساختمان به قسمت های ساده تر،بایدهر قسمت مستطیلی شکل ومتقارن باشد.برای اجتناب از ضربه زدن قسمت های مختلف به یکدیگر، باید مقدار درزکافی باشد.توصیه می شود عرض درزکمتر از۳۰ میلیمترنباشد. همچنین باید برای هرطبقه۱۰ میلیمتر(یا۳میلیمتر)هنگامی که ارتفاع ساختمان از۹مترتجاوزمی نماید،به مقدار درز اضافه گردد.مطابق آیین نامه ی ۲۸۰۰ایران حداقل درزانقطاع در تراز هرطبقه برابر۰۱/۰ارتفاع آن ترازاز روی ترازپایه می باشد.ادغمه ی این درزها در شالوده الزامی نمی باشد.
ت) پلان ساختمان بایدحتی المقدور ساده باشد.پیش آمدگی ها و پس رفتگی های نا مناسب نداشته باشد. الحاقات ساخمان مانند کتیبه ها،طره هی بلندافقی و قائم،تابلوهای سنگی و مشابه آنهاازنقطه نظرلرزه ای،خطرناک و نامطلوب است.کلیه الحاقات ساختمان که استفاده از آنا ضروری است،باید کاملاً مسلح و مهار شده باشند.ابعاد پیش آمدگی در پلان ساختمان بدون تعبیه ی درزانقطاع به مقادیر محدوداست.دراین صورت محدودیتی برای بعدریگر وجود ندارد،به شرطی که پلان ساختمان به طورنامناسبی نا متقارن نگردد.
ث) توزیع سختی چه در پلان وچه در ارتفاع بایدتاجایی که امکان دارد یکنواخت باشد.تغییرات ناگهانی سختی که به دلیل تغییرات پلان درطبقات مختلف است،موجب تمرکز شدید خسارت در آن مناطق می گردد.
ج) درسیستم های سازه ای مختلط،باید از ترکیب سیستم باربر بنایی و بتنی مسلح چه در ارتفاع و چه در پلان اجتناب نمود.مگر این که تحلیل خاصی دراین موردانجام گیرد.درصورتی که ستون های بتنی مسلح منفرد به عنوان اعضای باربرقابل اجتناب نباشد،دیوارهای بنایی بایدبتوانند تمام بارلرزه ای راتحمل نمایند.
ابعادپلان،ارتفاع ساختمان وتعداد طبقات
براساس مشاهده خسارات ناشی از زمین لرزه ها،مصالح وسیستم های سازه ای که در اجرای ساختمان های بنایی مورد استفاده قرار می گیرند و باتوجه به دانش فنی رایج و فناوری اجرایی،کشورهای مختلف ازجمله هندوستان ومنطقه بالکان حدود خاصی رادرابعادپلان وارتفاع ساختمان های بنایی درآیین نامه های لرزه ای خود مقرر می دارند. شباهت منطقه ی بالکان و خصوصیات ساختمان های آن باشرایط ساخت و ساز کشورما،استفاده از این آیین نامه ها رابرای ما نیز ممکن می سازد.این محدودیت ها بر اساس لرزه خیزی منطقه،لرزه خیزی کم(L)،متوسط(M)وزیاد(H)درآیین نامه ها تعریف شده اند.
اخیراً تحقیقات قابل توجهی،دررابطه با رفتار ساختمان های بنایی ودیوارهای تحت شرایط لرزه ای صورت گرفته ودرحال انجام است.دراین مورد افزایش مقاومت وشکل پذیری دیوارهای بنایی که درآنها از تسلیح افقی و قائم استفاده شده است، جلب توجه می نماید. بدین ترتیب نتایج تحقیقات نشان می دهند که می توان محدودیتهای ابعادی ذکرشده را تخفیف داد.بااین وجود براساس نتایج نهایی کار،محدودیتهایی که دربخش های زیرتوصیه گردیده است قابل توجه است.
ابعاد پلان
به منظور کاهش اثرات اختلاف درجه حرارت،جمع شدگی وافت بتن مسلح در طبقات،نشت خاک در ساختمان های کشیده و طویل وهمچنین اجتناب از اثرات ناشی از تفاوت های حرکت زمین در طول ساختمان، طول ساختمان مصالح بنایی یا بخش های تفکیک گشته آن باید به۴۰متر درنواحی لرزه باشدت زیاد(H)وبه ۵۰متردرنواحی باشدت های متوسط(H)وکم(L)محدود گردد.
همچنین به منظور محدود کردن خسارت ناشی از اثرات پیچشی ساختمان ها هنگامی که در معرض زمین لرزه قرار می گیرند،نسبت طول به عرض ساختمان های بنایی نباید از ۵/۳ تجاوز نماید.
درصورتی که دروضعیت خاک محل،نامناسب باشد،محدودیت هایی در نظر گرفته شده باید باشرایط خاک تغییر یابند.
ارتفاع و تعداد طبقات
ارتفاع ساختمان و تعداد طبقات باید با توجه به سیستم سازه ای و لرزه خیزی منطقه محدود گردد.
ارتفاع ساختمان فاصله ی قائم تراز زمین(یا کف زیر زمین) تا بالای کف طبقه ی فوقانی ساختمان به حساب می آید.چنان چه زیرزمین جزء طبقات منظور نمی گردد.حداکثر تعداد طبقات زیر زمین یک طبقه است.
جدول زیر مقادیر توصیه شده ای برای حداکثر ارتفاع انواع ساختمان ها و حداکثر تعداد طبقات برای سیستم های سازه ای مختلف و مناطق با لرزه خیزی مختلف ارائه می دهد.
نوع سیستم سازه ای لرزه خیزی منطقه
کم متوسط زیاد
خنثی H 3 3 3
n 1 1 –
مصالح بنایی معمولی H 9 6 3
n 3 2 1
مصالح بنایی مسلح H 18 14 11
n 5 4 3

مقطع قائم ساختمان
به طور کلی ترجیح دارد ساختمان فاقد پیش آمدگی در مقاطع قائم باشد و در صورت ایجاد پیش آمدگی باید ضوابط زیر رعایت گردند:
الف) طول جلو آمده ی طره در مورد بالکن های سه طرف باز از۲۰/۱متر و برای بالکن های دوطرف باز از۵۰/۱متربیشترنباشد و طره ها به خوبی در سقف طبقه مهار شوند.در صورتیکه طول جلو آمده ی طره از حدود فوق تجاوز نمایند،طره باید در برابر نیروی قائم زلزله محاسبه گردد.
ب‌) پیش آمدگی ساختمان در مقطع قائم به طوریکه بالا به صورت طره جلوتر از طبقه پایین باشد تنها با رعایت شرایط زیر مجاز است:
۱- طول جلو آمده ی طره از ۱ متربیشتر نباشد؛
۲- سازه قسمت پیش آمده طوری طراحی شود که هیچ یک از دیوارهای آن،بار سقف ویا دیوارهای فوقانی را تحمل نکند؛
۳- دیوارهای قسمت پیش آمده،به وسیله ی کلاف های قائم فولادی و یا بتن مسلح با اتصال مناسب نگه داشته شوند و دو سر کلاف در عنصر سازه ای کف و سقف گیر دار شوند.
کلاف بندی باید به نحوی انجام گیرد که اولاً هر کلاف حداکثر۲متر از دیوار را نگه دارد و ثانیاً دو طرف پنجره های با عرض بیشتر از۲مترنیز دارای کلاف باشد.حداقل مقطع و میل گرد گذاری این کلاف های قائم، مطابق کلاف های معمولی قائم ساختمان می باشد:
آییین نامه ی ۲۸۰۰ایران احداث اختلاف سطح دریک طبقه ی ساختمان را مجاز نمی داند و اعلام می دارد، در صورت اختلاف سطح بیش از۶۰سانتی متر باید دیوارهای حدفاصل دو قسمتبی که اختلاف سطح دارند، با کلاف بندی اضافی مناسب تقویت شوند ویا اینکه دو قسمت ساختمان بوسیله ی درز انقطاع از یکدیگر جدا شوند.
آیین نامه ی ۲۸۰۰ایران حداکثر تعداد طبقات ساختمان های با مصالح بنایی،بدون احتساب زیرزمین را برابر۲طبقه می داند و همچنین تصریح می کند که تراز روی بام نسبت به متوسط تراز زمین مجاور نباید از۸متر جاوز نمایند.دراینآیین نامه حداکثر ارتفاع طبقه(از روی کلاف افقی زیرین تا زیرسقف)۴ متر می باشد واعلام می دارد در صورت تجاوز از این حد،علاوه بر کلاف بندی معمول، باید یک کلاف افقی اضافی در داخل دیوارها و در ارتفاع حداکثر ۴ متر از روی کلاف زیرین تعبیه گردد.بدین ترتیب می توان ارتفاع طبقه را حداکثر تا۶متر افزایش داد. همانطور که ملاحظه می گردد، این آیین نامه ضوابطی به تفکیک نوع ساختمان بنایی یا لرزه خیزی منطقه ارائه نمی دهد.
توزیع دیوارها
به منظور دستیابی به یک رفتار مناسب در ساختمانی که در معرض زمین لرزه قرارمی گیرد، دیوارهای بنایی باید به صورت یک نواخت و متقارن در دو جهت ساختمان توزیع گردند و در تعداد و مقاومت برای مقابله با نیروی جانبی کفایت نمایند، تا با تحمل یکنواخت نیروی افقی زلزله ،پیچش در ساختمان به حداقل برسد. دیوارها باید به گونه ای به سقف ها متصل گردند که هر سقف بتواند به عنوان ی دیافراگم صلب افقی،نیروهای اینرسی را نسبت سختی بین دیوارها پخش کند.
از دیدگاه سیستم سازه ای، دیوارها در یک ساختمان بنایی به دو صورت تعریف می شوند:
الف) دیوارهای سازه ای، که قادر به تحمل وزن خود و بارهای قائم و افقی که بر آنها وارد می شوند هستند؛
ب‌) دیوارهای ناسازه ای، که تنها نقش جداکردن فضاها را دریک ساختمان ایفا می نمایند.وزن آنها به وسیله ی کف ها به دیوارهای سازه ای منتقل می گردد.
دیوارهای سازه ای در دو گروه قابل طبقه بندی می باشند:
الف) دیوارهای باربر، که بارهای قائم ناشی از کف های سازه ای، وزن خود و بارهای افقی را تحمل می کنند؛
ب‌) دیوارهای برشی یا طولی، که وزن خود وبارهای افقی را تحمل می نمایند.
با توجه به اهمیت دیوارهای سازه ای، حداقل ضخامت در این دیوارها باید۴۰ سانتی متر برای ساختمان های خشتی و سنگی و۲۰ سانتی متر برای ساختمان های آجری یا با بلوک باشد.در این دیوارها علاوه بر مقاومت،پایداری آنها نیز باید مورد توجه بیشتری قرار گیرد. از این رو آیین نامه ی ۲۸۰۰ایران تعیین حداقل نسبت ضخامت به ارتفاع دیوارهای با مصالح بنایی را با استفاده از دستورالعمل ها ی مناسب لازم دانسته و تصریح می نماید،این نسبت از۱/۰برای دیوارها ی باربر۱۲/۱برای دیوارهای غیر باربر مهار نشده کمتر نباشد.
استاندارد۵۱۹ایران،حداقل بارهای وارده بر ساختمان ابنیه ی فنی،ارتفاع آزاد دیوارها و همچنین فاصله ی تکیه گاه های جانبی را بر حسب ضخامت دیوار محدود نماید.
به منظور حصول رفتاری مناسب برای سیستم های بنایی مختلف، فاصله ی بین دیوارهای سازه ای، با توجه به لرزه خیزی منطقه باید محدود گردد.این محدودیت ها در جدول آمده است: