دو گونه توسکای قشلاقی و ییلاقی به نام های علمی Subcordate Alnus و Glutionose Alnuse در ایران وجود دارد. نام های محلی توسکا، تسکا و توسهاست.
چوب درون نامشخص، رنگ کرم مایل به قرمز، دوایر سالیانه پهن با حدود نسبتامشخص و موجدار در مقطع عرضی و پره چوبی آجری شکل قرمز رنگ در مقطع شعاعی و دوک هایظریف (پره ها) در مقطع مماسی از خصوصیات ظاهری چوب است. چوبی نیمه سنگین تا سبک استکه به دلیل پرداخت و رنگ پذیری شکاف خوری و ابزار خوری خوب در صنعت مبلمان مصرفدارد ولی کم دوام بوده که البته در آب دوام قابل توجهی دارد. بیشترین میزان فروش رادر بازار چوب فروشان پس از راش را داراست که البته در حال حاضر مهمترین مورد مصرفآن طبق آمار موجود در کارخانجات تخته لایه سازی آن در برابر آب در ساختن بناهای آبینیز مصرف میشود. قیمت چوب توسکا به صورت الواری در سال بوده است.
راش : Brich
نام علمی این چوب Fagus orientalis نام فارسی و بومی راش و مرس و نامانگلیسی آن Beech است. از خواص ظاهری چوب راش درون نامشخص و به رنگ کرم مایل بهقرمز است.
دوایر سالیانه فشرده و در نتیجه در مقاطع طولی دارای خطوط کم و بیشمشخص ناشی از آن است. از بارزترین خصوصیات شاید بتوان به پره های چوبی در مقاطعطولی اشاره کرده که در مقطع شعاعی به پرمگس و در مقطع مماسی به دوک معروفند و اینپره ها به صورت لکه های قرمز دیده میشود. چه بسا گاهی این پرمگس های زیبا عیب محصوبمیشوند چرا که به عقیده نجاران این بخشهای چوب پس از رنگ کاری سیاه میشوند. گونهراش چوبی نیمه سنگین و دارای بافتی همگن و تقریبا مقاوم در برابر حشرات و قارچهاست. گرده بینه های درجه ۱ و ۲ راش در ایران بیشتر به مصرف کارخانجات روکش و تخته لایهمی رسد و گرده بینه های درجه ۳ پس از تبدیل به الوار به بازار تهران (پل چوبی) روانه می شوند. بنا به اطلاعات بازار میزان تفاوت قیمت آن در ۶ ماهه نخست در بازارتهران بوده است. به دلیل بافت همگن و درجه سختی مناسب این چوب بیشترین تقاضا رابرای خرید به منظور تهیه مبل در بازار دارد. همچنین به دلیل قابلیت آغشتگی با انواعمحلولهای حفاظتی بیشترین گونه مصرفی در کارخانه های اشباع است. البته اخیرا گونههای خارجی راش از طریق آذربایجان وارد ایران شده است که بنا به ادعای مبل سازان وفرشندگان چوب کیفیت چوب راش ایرانی را ندارد ولی به دلیل ابعاد و رطوبت مناسب تختهها میزان ضایعات کمتری، در امر فرآیند تولید دارد.
ملچ :
چوبیبه رنگ قهوای مایل به قرمز است و گاهی اوقات رگه های سبز رنگی در آن دیده میشود. چوبی درشت بافت، نیمه سخت و نیمه سنگین، نسبتا بادوام و در برابر ضربه بادوام ونسبت خمش مقاوم است. از این چوب بیشتر در ساختمانهای چوبی، ساخت مبلمان، روکش، قایقسازی، وسایل ورزشی، در و پنجیره و تخته لائی استفاده می شود .
افرا : Maple
این خانواده دارای گونه های مختلفی در ایران است از جمله میتوان افراپلت، افرا شیردار و کیکم را نام برد. بزرگترین و فراوان ترین افرای ایران اپلت بانام علمی insigne Bosso و نام انگلیسی Maple است.
این گونه چوب درون نامشخص، چوبسفید مایل به کرم با درخشندگی کم و بیش صدفی دارد. دوایر سالیانه به دلیل فشردگیچوب تابستانه در مقطع عرضی کاملا مشخص و در مقطع مماسی نقوش مواج و در مقطع عرضینقوش رگه ای مانند ایجاد کرده است که پره های چوبی ظریف و قهوه ای رنگ و براق در دومقطع مختلف طولی به صورت لکه ها و دوک ها نمایان است. چوبی نیمه سنگین با پرداختآسان و هم کشیدگی کم باعث شده تا در صنعت مبلمان و روکش گیری جایگاه ویژه ای داشتهباشد.
گردو :
چوبی ریز بافت، به رنگ خاکستری مایل به قهوای تیره ودارای نقوش زیبا و نسبتاً با دوام است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت و در مقابلفشار، خمش و کشش مقاوم است. از این چوب بیشتر در کارهای هنری و تزیینی، تهیه روکش،خراطی ساخت مبلمان، ساخت الات موسیقی، قنداق تفنگ، مجسمه سازی، منبت کاری و معرقکاری استفاده می شود.
چنار :
چوبی به رنگ سفید روشن تا قرمز مایلبه قهوه ای است که لکه های قهوه ای صدفی دارد . چوبی است نیمه سخت وسنگین و با دوامکه از آن برای ساخت دربهای اماکن متبرکه، دسته ابزار، صندلی، غربال، صندوق استفادهمی شود.
بلوط :
چوبی به رنگ قهوه ای روشن تا تیره، درشت بافت و بادوام است. این چوب نسبتاً نیمه سخت و نیمه سنگین تا سنگین است و در برابر سایشمقاومت زیادی دارد و بهترین چوب برای پارکت، ساخت مبلمان تهیه روکش، تراورس را آهن،مدل سازی است.
تبریزی :
این چوب به رنگ سفید تا کرم روشن است واغلب لکه های سیاه رنگ و یا قهوه ای دارد. چوبی است نسبتاً نرم، سبک که دوام زیادیندارد و کار با آن آسان است. برای ساخت کاغذ سازی، کبریت سازی، جعبه سازی، ادواتکشاورزی از آن استفاده می شود.
ممرز :
چوبی ریز بافت به رنگ سفید تاسفید مایل به کرم و سخت و نیمه سنگین است . این چوب در مقابل ضربه و سایش مقاومتدارد و در کاغذ سازی، تخته خرده چوب سازی، تخته فیبر، واگن سازی، دسته ابزار،چوبهای تونلی از آن استفاده می شود.
کاج ایرانی روس :
واژه چوب روسیدر بازار چوب ایران به هر نوع چوب سفید رنگ وارداتی از روسیه تلقی میشود و کاربردآن هم چندان تفاوتی نمی کند در حالیکه این چوب سفید خود شامل گونه های کاملا متفاوتچون نراد، نوئل و انواع کاجها می شوند.
همچنانکه گفته شد یکی از گونه های چوبیکه به چوب روسی معروف است Abies یا نراد است که نام رایج آن در دنیا Fir و Sapen است.
این چوب فاقد درون چوب مشخص و به رنگ سفید مایل به قرمز، فاقد مجاری صمغی،راست تار، سبک، واکشیدگی و همکشیدگی کم، قابلیت ترک خوردن کم هنگام خشک شدن، بسیارخوش کار، سنباده خوری خوب، میخ خوری و پیچ خوری عالی هستند ولی با وجود تمام مزایابه راحتی در مقابل قارچها دچار مرض لکه آبی یا لکه قرمز میشوند از استحکام آن میکاهد. حشرات نیز علاقه زیادی به لانه گزینی و تخم گذاری در آن دارند و باید توجهداشت که چوبها دارای رگه قرمز به هنگام خشک شدن کاملا تاب بر می دارند.
این چوببه علت سبکی و ضریب الاستیته بالا از بهترین چوبها برای اسکلت ساختمان هاست. الیافبلند و خمیر سفید آن در کاغذسازی مصرف فراوان دارد. در ایران این چوب غالبا درصنایع مبلمان استفاده می شود.
نراد :
چوبی به رنگ سفید تا سفید مایل بهکرم تا قهوه ای مایل به صورتی است، راست تار و دارای نقوش زیبایی است. چوبی استسبک، نرم و کم دوام که کار با آن آسان است و در کارهای ساختمانی، قفسه سازی، بستهبندی از آن استفاده می شود.
ماهاگونی یا آکاژو :
آکاژوها به دو دستهآکاژوی آمریکایی و آفریقایی تقسیم میشوند که اغلب آکاژوی آفریقایی در بازار ایرانیافت میشود. نام علمی این گونه Khaya inveeonsis و از خانواده Miliacea است. نامهای محلی متفاوتی در کشورهای مختلف آفریقا دارد. درون چوب قرمز رنگ و برون چوب نازکسفید مایل به صورتی رنگ دارد. بافت یکدست و وجود پرمگسهای درخشان و براق که باتغییر جهت نور درخشش متفاوتی دارند از ویژگیهای شاخص این چوب است. در مقطع شعاعینقوش نواری صدفی و در مقاطع مماسی نقوشی متنوع چون موجی، مجعد، جناغی دارد. یکی ازپرمصرف ترین چوب های دنیا برای تهیه روکش های قیمتی است. به دلیل همکشیدگی وواکشیدگی کم در هنگام خشک شدن کمتر دچار عیب می شود. ضربه پذیری خوب، پرداخت عالی،پیچ خوری و میخ خوری بالا از خصوصیات بارز این چوب است ولی رنگ پذیری و واکس خوریباید همراه با بتونه کاری انجام شود. در تهیه روکش و مبلسازی بیشترین مصرف راداراست. به دلیل ضربه پذیری و ضریب الاستیسیته بالا در تهیه قایق های بادبانی وتفریحی مناسب است.لازم به ذکر است که چوبهای دیگری نیز تحت عنوان آکاژو در بازاردیده میشوند که اسامی واقعی آنها سیپو، کیسپو و ساپلی است.
آکونه گابون :
چوبی است به رنگ صورتی کم رنگ تا پر رنگ، سبک، نرم، ریزبافت و کمدوام که به خوبی ورقه ورقه می شود. برای تهیه کاغذ سازی، قایقهای سبک، و غیره از آناستفاده می شود.
ساج تیک :
چوبی است به رنگ قهوه ای طلایی تا قهوه ایپنج پر رنگ با خطهای سیاه که بسیار سنگین و با دوام است. این چوب در صنعت کشتیسازی، صنایع ظریف به خصوص خاتم کاری، ساخت ابزار آزمایشگاهی، روکش گیری، قسمتهایبیرونی و داخلی ساختمان موارد مصرف دارد.
چوب آبنوس :
آبنوس درخت سیاهرنگی است یا چگالی نسبتاً بالا و بسیار خوش بو. تنه داخلی چوب به رنگهای مختلف زردسفید تا قهوه ای و سیاه دیده می شود و انواع مختلف چوب ابنوس : ابنوس سیاه، آبنوسمرمری یا مرمری آندامان، آبنوس کاکی . آبنوس به دلیل سختی و استهکام بالا در اختوسایلی نظیر انواع مبلمان، میز و صندلی ، پیانو مورد استفاده قرار میگیرد.
چوب افرای سیاه :
برای ساخت لوازمی هم چون خط کش و دکوراسیون بزرگاستفاده می شود.
چوب والسا – بالسا :
سبک ترین چوب تجاری است دارایسفتی و قابلیت فرم دهی فراوانی است. و به رنگهای سفید تا زرد روشن و قهوه ای ملایمدیده می شود. از چوب بالسا در ساخت قطعات صنعتی ظریف مانند: دیوار سازی داخل هواپیما، در ساخت ماکت ها ، و آثار هنری استفاده می شود.
زبان گنجشک ون :
چوبی است دارای مقاومت و سختی مناسب و دارای قابلیت فرم پذیری مناسب. رنگ این چوب عموماً زرد ملایم است که برای ساخت که برای ساخت قطعات چوبی مانند قابو فرم تابلو ها، عصا، راکت تنیس استفاده می شود.
شمشاد :
چوب شمشاد به دلیل تراکم بالای آوند ها و لیفهای آن دارای چگالی بالامی باشد. از این چوب در کارهایی استفاده مانند خاتم کاری و و منبت کاری استفاده میشود.
چوب لاله درختی :
چوبی با بافتهای نزدیک و متراکم و به رنگزرد وجود دارد و به دلیل کیفیت عالی در ساخت انواع مبلمان قیمتی، ظروف چوبی ، جعبهها ، اسباب بازی و غیره به کار می رود.
چوب کاج بلسان ( Balsam fir ):
چوب کاج بلسان یا چوب نراد که از خانواده کاج است و به رنگهای سفید،قهوهای، و با رگه های صاف و ظریف دیده می شود و به طور عمده برای خمیر کاغذ و جعبه سازیمورد استفاده قرار می گیرد. اما شیره و صمغ حاصل از این درخت به عنوان چسب شفاف بهکار می رود و در رنگهای مختلف روغنی از آن استفاده می شود
معرفی چندین گونه در قاره آسیا
راش :
نام علمی این چوب Fagus orientalis نام فارسی و بومی راش و مرس و نام انگلیسی آن Beech است. از خواص ظاهری چوب راش درون نامشخص و به رنگ کرم مایل به قرمز است. دوایر سالیانه فشرده و در نتیجه در مقاطع طولی دارای خطوط کم و بیش مشخص ناشی از آن است. از بارزترین خصوصیات شاید بتوان به پره های چوبی در مقاطع طولی اشاره کرده که در مقطع شعاعی به پرمگس و در مقطع مماسی به دوک معروفند و این پره ها به صورت لکه های قرمز دیده میشود. چه بسا گاهی این پرمگس های زیبا عیب محصوب میشوند چرا که به عقیده نجاران این بخشهای چوب پس از رنگ کاری سیاه میشوند. گونه راش چوبی نیمه سنگین و دارای بافتی همگن و تقریبا مقاوم در برابر حشرات و قارچهاست. گرده بینه های درجه ۱ و ۲ راش در ایران بیشتر به مصرف کارخانجات روکش و تخته لایه می رسد و گرده بینه های درجه ۳ پس از تبدیل به الوار به بازار تهران (پل چوبی) روانه می شوند. بنا به اطلاعات بازار میزان تفاوت قیمت آن در ۶ ماهه نخست در بازار تهران بوده است. به دلیل بافت همگن و درجه سختی مناسب این چوب بیشترین تقاضا را برای خرید به منظور تهیه مبل در بازار دارد. همچنین به دلیل قابلیت آغشتگی با انواع محلولهای حفاظتی بیشترین گونه مصرفی در کارخانه های اشباع است. البته اخیرا گونه های خارجی راش از طریق آذربایجان وارد ایران شده است که بنا به ادعای مبل سازان و فرشندگان چوب کیفیت چوب راش ایرانی را ندارد ولی به دلیل ابعاد و رطوبت مناسب تخته ها میزان ضایعات کمتری، در امر فرآیند تولید دارد.
توسکا :
دو گونه توسکای قشلاقی و ییلاقی به نام های علمی Subcordate Alnus و Glutionose Alnuse در ایران وجود دارد. نام های محلی توسکا، تسکا و توسه است. چوب درون نامشخص، رنگ کرم مایل به قرمز، دوایر سالیانه پهن با حدود نسبتا مشخص و موجدار در مقطع عرضی و پره چوبی آجری شکل قرمز رنگ در مقطع شعاعی و دوک های ظریف (پره ها) در مقطع مماسی از خصوصیات ظاهری چوب است. چوبی نیمه سنگین تا سبک است که به دلیل پرداخت و رنگ پذیری شکاف خوری و ابزار خوری خوب در صنعت مبلمان مصرف دارد ولی کم دوام بوده که البته در آب دوام قابل توجهی دارد. بیشترین میزان فروش را در بازار چوب فروشان پس از راش را داراست که البته در حال حاضر مهمترین مورد مصرف آن طبق آمار موجود در کارخانجات تخته لایه سازی آن در برابر آب در ساختن بناهای آبی نیز مصرف میشود. قیمت چوب توسکا به صورت الواری در سال بوده است.
افرا :
این خانواده دارای گونه های مختلفی در ایران است از جمله میتوان افرا پلت، افرا شیردار و کیکم را نام برد. بزرگترین و فراوان ترین افرای ایران اپلت با نام علمی insigne Bosso و نام انگلیسی Maple است. این گونه چوب درون نامشخص، چوب سفید مایل به کرم با درخشندگی کم و بیش صدفی دارد. دوایر سالیانه به دلیل فشردگی چوب تابستانه در مقطع عرضی کاملا مشخص و در مقطع مماسی نقوش مواج و در مقطع عرضی نقوش رگه ای مانند ایجاد کرده است که پره های چوبی ظریف و قهوه ای رنگ و براق در دو مقطع مختلف طولی به صورت لکه ها و دوک ها نمایان است. چوبی نیمه سنگین با پرداخت آسان و هم کشیدگی کم باعث شده تا در صنعت مبلمان و روکش گیری جایگاه ویژه ای داشته باشد.
چوب نراد (روسی) :
واژه چوب روسی در بازار چوب ایران به هر نوع چوب سفید رنگ وارداتی از روسیه تلقی میشود و کاربرد آن هم چندان تفاوتی نمی کند در حالیکه این چوب سفید خود شامل گونه های کاملا متفاوت چون نراد، نوئل و انواع کاجها می شوند. همچنانکه گفته شد یکی از گونه های چوبی که به چوب روسی معروف است Abies یا نراد است که نام رایج آن در دنیا Fir و Sapen است. این چوب فاقد درون چوب مشخص و به رنگ سفید مایل به قرمز، فاقد مجاری صمغی، راست تار، سبک، واکشیدگی و همکشیدگی کم، قابلیت ترک خوردن کم هنگام خشک شدن، بسیار خوش کار، سنباده خوری خوب، میخ خوری و پیچ خوری عالی هستند ولی با وجود تمام مزایا به راحتی در مقابل قارچها دچار مرض لکه آبی یا لکه قرمز میشوند از استحکام آن می کاهد. حشرات نیز علاقه زیادی به لانه گزینی و تخم گذاری در آن دارند و باید توجه داشت که چوبها دارای رگه قرمز به هنگام خشک شدن کاملا تاب بر می دارند. این چوب به علت سبکی و ضریب الاستیته بالا از بهترین چوبها برای اسکلت ساختمان هاست. الیاف بلند و خمیر سفید آن در کاغذسازی مصرف فراوان دارد. در ایران این چوب غالبا در صنایع مبلمان استفاده می شود.
ماهاگونی یا آکاژو :
آکاژوها به دو دسته آکاژوی آمریکایی و آفریقایی تقسیم میشوند که اغلب آکاژوی آفریقایی در بازار ایران یافت میشود. نام علمی این گونه Khaya inveeonsis و از خانواده Miliacea است. نام های محلی متفاوتی در کشورهای مختلف آفریقا دارد. درون چوب قرمز رنگ و برون چوب نازک سفید مایل به صورتی رنگ دارد. بافت یکدست و وجود پرمگسهای درخشان و براق که با تغییر جهت نور درخشش متفاوتی دارند از ویژگیهای شاخص این چوب است. در مقطع شعاعی نقوش نواری صدفی و در مقاطع مماسی نقوشی متنوع چون موجی، مجعد، جناغی دارد. یکی از پرمصرف ترین چوب های دنیا برای تهیه روکش های قیمتی است. به دلیل همکشیدگی و واکشیدگی کم در هنگام خشک شدن کمتر دچار عیب می شود. ضربه پذیری خوب، پرداخت عالی، پیچ خوری و میخ خوری بالا از خصوصیات بارز این چوب است ولی رنگ پذیری و واکس خوری باید همراه با بتونه کاری انجام شود. در تهیه روکش و مبلسازی بیشترین مصرف را داراست. به دلیل ضربه پذیری و ضریب الاستیسیته بالا در تهیه قایق های بادبانی و تفریحی مناسب است.لازم به ذکر است که چوبهای دیگری نیز تحت عنوان آکاژو در بازار دیده میشوند که اسامی واقعی آنها سیپو، کیسپو و ساپلی است. (مآخذ: فصلنامه صنایع چوب و کاغذ)
رامین
نام گیاه شناسی : گونیستایلوس
نام تجاری :رامین
ناحیه رشد : شمال غربی برونئی , جاوه وفیلیپین .
وزن مخصوص : در حالت هوا خشک , ۶۵۰ کیلو گرم بر متر مکعب
ویژگیها : برون چوب به رنگ سفید مایل به زرد , درون چوب عاجی کم رنگ, گرچه با گذشت زمان به تیرگی می گراید . متناوبا بوسیله گیاهان و جانوران انگلی مورد هجوم قرار می گیرد وباید حفاظت شود . بویژه برای تخته های باریک , قطعات جامد و قالب سازی به کار می رود .
ساج
نام گیاه شناسی :تکتونا گراندیس
نام تجاری : ساج و ترجمه های آن .
ناحیه رشد : هند , برمه , تایلند و اندونزی .
وزن مخصوص: ۵۵۰- ۷۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب .
ویژگیها : برون چوب سفید است , در حالیکه درون چوب خرمایی اخرایی با یک رگه تاریک می باشد که در نزدیکی با هوا تیره می گردد .بسیار روغنی است ( روغن ساج از آن بدست می آید ) وبه این علت در برابر رطوبت و همه انواع انگلها مقاوم است .در کشتی سازی و نیز در ساخت مبل های با کیفیت بسیار استفاده می شوند .
بلسان هندی
نام گیاه شناسی : دالبرگیا لاتیفولیا
نام تجاری : بلسان هندی
ناحیه رشد : شرق هند , تایلند , اندونزی , سیلان و جاوه .
وزن مخصوص : در حالت خشک شده با هوا , ۸۵۰-۱۰۰۰ کیلو گرم بر متر مکعب .
ویژگیها : برون چوب سفید مایل به زردبا رنگهای صورتی است . درون چوب رنگهای شدید از آبی بنفش تیره تا نارنجی, که رگه ای برجسته را تشکیل می دهند .کار با آن ساده است ولی پرداخت آن در محصولات معینی چندان آسان نیست , گرچه محصول نهایی بسیار عالی است . بویژه در ساخت مبلمان با کیفیت و دکوراسیون لوکس کاربرد دارد .
پالدائو
نام گیاه شناسی : دراکنتوملوم
نام تجاری : پالدائو
ناحیه رشد : فیلیپین , نیوزیلند , گینه نو و برونئو .
وزن مخصوص : با رطوبت ۱۵ در صد , ۶۵۰ کیلو گرم بر متر مکعب .
ویژگیها : برون چوب بسیار صورتی و درون چوب خرمایی قهوه ای و خطهای تقریبا سیاه مشابه گردوی اروپایی ولی با الگوی کمتر دارند . با پرداخت معمولی کار با آن ساده است . در مبل سازی کاربرد دارد .
آبنوس
نام گیاه شناسی : دیوسپیروس سلبیکا
نام تجاری : آبنوس و ترجمه های آن
ناحیه رشد : ساحل شمالی جزایر سیشل
وزن مخصوص : در حالت خشک شده با هوا , ۱۲۰۰-۱۲۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب .
ویژگیها : برون چوب صورتی مایل به صورتی , درون چوب تنباکویی سیاه با رگه های سیاه دارند .همراه با چوب آفریقایی ونگ سیاهترین چوب شناخته شده تاکنون است . بسیار سخت ولی کار آن خوب است و سختیهایی در جلاکاری دارد .در کارهای داخلی لوکس , مبل های با کیفیت , سازهای موسیقی و اشیای دکوری کاربرد ویژه دارد .
مختصری از چوبها
۱. آبنوس : این چوب بدون نقش است . رویشگاه این چوب سواحل گینه در افریقا از گاتا تا گابون است . چوب درون این چوب سیاه یک دست است .
۲. فوفل : این چوب به رنگ قهوهاى سیر اخرایى است و خطوط موجدار تیره‌تر از رنگ زمینه دارد . رویشگاه آن مناطق گرم آسیا مثل هندوستان و پاکستان و جزایر سند و جاوه است .
۳. گردو : رنگ این چوب از کرم مایل به قهوهاى تا قهوهاى خام بارگه‌هاى تیره و نامنظم موجدار است . محل رویش گردو در ارتفاعات میان‌بند جنگلى شمال از آستارا تا گلى‌داغى و در غالب مناطق استپى است .
۴. کُنار : رنگ این چوب قهوهاى با زمینهٔ گل اخرا است و نقش آن پر گره و خطوط موجدار است . محل رویش آن در استانهاى ساحلى جنوب ایران بهخصوص در راه سیرجان به بندرعباس است .
۵. کیکم : رنگ این چوب زمینه کرم رنگ با خطوط و نقش‌هاى شکلاتى یا قهوهاى سوخته است و نقش آن جوش‌دار و موجدار است . محل رویش این چوب جنگلهاى باختر و جنوب ایران است .
۶. آکاژو : رنگ این چوب قرمز مایل به بنفش تیره و نقش آن خطوط نوارى پررنگ‌تر از زمینه است . محل رویش آن نیز غرب آفریقا از لیبریا، کامرون و کنگوتا، اوگاندا مى‌باشد .
۷. ساج : رنگ این چوب قهوهاى با زمینهٔ سبز و نقش آن رگه‌هاى زرد یا قرمز نوارى است . رویشگاه این چوب، جنوب آسیا از هندوستان تا هند و چین و جاوه است .
۸. سرخدار : رنگ این چوب از کرم تا قهوهاى قرمز (با زمینهٔ رنگ آهن) و نقش آن موجدار با خطوط کمى پررنگ‌تر است . این چوب در جامعهٔ راست‌شان به‌طور پراکنده دیده شده است و گاهى به‌صورت جنگلهاى خالص وجود دارد .
۹. بقم : رنگ این چوب قرمز زنگ آهن و نقش آن خطوط موجدار کم‌رنگ‌تر از زمینه و گروه‌هاى متوسطى که در اثر تلاقى خطوط به‌وجود مى‌آید ، مى‌باشد . محل رویش آن آسیاى جنوبى است و از هندوستان به ایران وارد مى‌شود. درخت آن در امریکاى مرکزى و شمال امریکاى جنوبى نیز کاشته شده است.
۱۰. عناب : رنگ این چوب قهوهاى با زمینهٔ گِل اخراى پخته زرد است و چوب کم نقشى است . رویشگاه این چوب به‌طور پراکنده در خراسان است اما نوع بزرگ‌تر آن در بین راه بیرجند و تربت حیدریه نیز وجود دارد.
۱۱. سنجد : رنگ چوب درون قهوهاى مایل به قرمز و چوب برون زرد کم رنگ است . این چوب خطوط موجدار کمرنگ و پررنگ‌تر از زمینه همراه با جوش‌هاى فراوان دارد و در کلیهٔ مناطق استپى ایران کاشته مى‌شود .
۱۲. زیتون : رنگ این چوب کرم با زمینهٔ قهوهاى است و رگه‌هاى نامنظم و موجدار و فراوان به‌رنگ قهوهاى تیره دارد . رویشگاه این چوب کرانهٔ مدیترانه، شمال افریقا و جنوب اروپا است . در منطقهٔ رودبار و منجیل ایران نیز به‌طور فراوان کاشته مى‌شود . گونههاى وحشى آن بین قزوین و گیلان و نواحى جیرفت و جبال بارز وجود دارد . در اطراف گرگان تا مازندران دیده شده است .
۱۳. بادام : رنگ این چوب در بیرون کرم مایل به زرد، درون کرم مایل به شکلاتى است . و داراى خطوط موازى و باریک تیره‌تر از متن است . در کلیهٔ مناطق استپى و کوهپایه‌ای، آذربایجان، خراسان، اطراف اصفهان، شیراز و کردستان کاشته مى‌شود .
۱۴. اقاقیا : رنگ این چوب کرم با زمینهٔ شکلاتى است و نقش کم و بیش نوارى دارد . از درختان آمریکاى شمالى است و به علت سازش با خشکى کشت آن در مناطق استپى ایران متداول شده است .
۱۵. ملچ : رنگ چوب برون سفید مایل به خاکسترى و چوب درون ترکیبى از خطوط قهوهای، زرد پررنگ تا قرمز کمرنگ است و داراى خطوط نامنظم قهوهاى شکلاتى مى‌باشد . این گونه جزء درختان جنگلى شمال ایران است و مى‌توان در بیشتر مناطق استپى ایران با آبیارى کاشت .
۱۶. خرمالو : رنگ این چوب در درون خاکسترى کبود و چوب برون کرم روشن اخرایى است . این گونه جزء درختان جنگلى شمال محسوب مى‌شود و رویشگاه آن کرانه‌هاى دریاى خزر از جنگلهاى آستارا تا جنگلهاى گرگان است .
۱۷. زرشک: رنگ این چوب زرد پررنگ با انعکاس صدفى است و نقش آن خطوط موجدار خودرنگ صدفی . این گونه در دامنه‌هاى شمالى و جنوبى البرز و در ارتفاعات ۱۷۰۰-۲۳۰۰ متر و در حاشیهٔ رودخانه‌ها است .
۱۸. شمشاد : رنگ این چوب زرد یا زمینهٔ رنگ آهن است و بدون نقش مى‌باشد . و در جنگلهاى جنوب اروپا، شمال افریقا، آسیاى غربى مىروید . در ایران منحصراً در ارتفاعات پائین جنگلهاى شمال از آستارا تا گرگان دیده شده است.
۱۹. نارنج : رنگ این چوب زرد لیمویى و بدون نقش است. این گونه در شمال و جنوب ایران کاشته مى‌شود . سواحل دریاى خزر ، استان فارس و بلوچستان محل رویش این درخت است .
۲۰. توت سفید : رنگ چوب برون سفید و درون زرد طلایى است. این درخت در اصل در چین و آسیاى شرقى بوده است . اما در ایران و بسیارى از مناطق معتدلهٔ دنیا کاشته مى‌شود . در ایران در مناطق مرطوب جنگلى شمال و همچنین در مناطق استپى نیز کاشته مى‌شود .
۲۱. افرا (پلث) : رنگ این چوب سفید شیرى و بدون نقش است . این گونه جزء درختان جنگلى شمال ایران محسوب مى‌شود و از طوالش تا جنگلهاى گلى داغى و گلستان مى‌توان یافت .
۲۲. گلابی : رنگ این چوب قرمز روشن (صورتی) با زمینهٔ قهوهاى و بدون نقش و گاهى منقوش است . این درخت از آستارا تا گرگان مىروید و در کردستان و لرستان نیز گونههاى مختلف آن وجود دارد .
۲۳. ممرز : رنگ این چوب سفید مایل به خاکسترى و نقش آن رگه هاى بنفش کمرنگ است . این درخت از آستارا و ارسباران تا گلى داغلى در جنگلهاى ایزده و نور و زرینگل مازندران می روید.
۲۴. چنار : رنگ این چوب خاکسترى مایل به صورتى و طرحهاى شبیه نقطهٔ قرمز رنگ دارد و در بستر رودخانه ها و مناطق استپى می روید .
ادامه مطلب...
