این روزها دنیای کفپوش ها رنگ و لعاب زیادی پیدا کرده است. حالا دیگر کفپوش ها با هر جنس و طرح دلخواهی مهمان خانه ها می شوند.
زمانی در خانه های ما فقط فرش ها خودنمایی می کردند؛ با نقش ها و طرح های خاص خودشان. آن موقع کفپوش خانه ها یا موزاییک های سیمانی بود یا موکت های کبریتی زبر و خشن که به مدد فرش هایی که بیخ تا بیخ پهن می شدند جایی برای دیده شدن نداشتند. حالا اما داستان فرق کرده است. این روزها دیگر فرش ها کوچک تر شده اند و کناره های دیوار خانه ها پیدا. با کفپوش هایی که دیگر فقط از جنس سیمان سرد نیستند؛ چوبی شده اند و پلاستیکی؛ مصنوعی و طبیعی. این روزها دنیای کفپوش های خانه همپای باقی اجزای دکوراسیون اهمیت پیدا کرده است. با انواع کفپوش های امروزی و کارکرد هرکدام شان بیشتر آشنا شوید.
موکت
آشناترین کفپوش هایی که همه ما از آنها خاطره داریم. موکت ها از نخستین انتخاب ها بوده اند و زمانی خانه ای نبود که سرتاسر اتاق های آن را از موکت نپوشانده باشند. با اینکه این روزها کمتر کسی در خانه های ایرانی سراغ موکت در اتاق نشیمن و غذاخوری می رود اما هنوز در خیلی از کشورهای دنیا موکت ها انتخاب اصلی هستند چراکه موکت ها به راحتی با هر نوع سبک مبلمان و دکوری، کاملا هماهنگ هستند و از لحاظ تجملی هم برخلاف تصور ما در سطح بالایی قرار دارند. فقط کافی است در بازار دنبال نمونه های مرغوب بگردید تا با دنیای عجیب آنها بیشتر آشنا شوید. از آنجایی که موکت ها در بافت، رنگ و طرح های متنوع در دسترس هستند، هماهنگ کردن آنها با وسایل خانه راحت و بی دردسر است.
معمولا فضاهای کم اثاثیه را موکت می کنند تا گرم تر و شلوغ تر به نظر برسد. این وسط انتخاب طرح موکت هم می تواند در فضاسازی خانه نقش زیادی داشته باشد. به عنوان مثال برای فضاهای بزرگ از موکت های طرحدار استفاده می کنند و برای فضاهای کوچک از موکت های ساده و بدون طرح و با رنگ روشن. هر چه پرز موکت ها هم کمتر باشد، فضا بزرگ تر جلوه می کند. موکت هایی که رنگ تیره دارند، فضاهای بزرگ را به جایی دنج و کوچک تبدیل می کنند. موکت هایی که در آن رنگ های آفتابی به کار رفته است، حس گرمای مطلوبی به محیط می دهند و برای فضاهایی که از نور طبیعی آفتاب بی بهره هستند، گزینه خوبی به شمار می روند.
کجا نصب شوند
معمولا از موکت به دلیل جذب آب و رطوبت در سرویس های بهداشتی استفاده نمی شود. برای باقی قسمت های خانه هم موکت ها گزینه خوبی هستند هر چند که این روزها ایرانی ها فقط به موکت کردن اتاق ها کفایت می کنند و در استفاده از آن در اتاق نشیمن و. . . ابا دارند. اما موکت ها مناسب ترین کفپوش ها برای اتاق خواب و اتاق نشمین خانواده هستند و البته اتاق کودکان!
چطور مراقبت شوند
نگهداری از موکت ها کار سختی است به خصوص اگر رنگ آن روشن باشد. اگر جنس موکت پشمی است باید سالی یک بار به کمک ماشین های مخصوص موکت شویی آن را شامپو کنید اما اگر جنس آن فیبر صنعتی است، غیر از مراقبت روزانه هر دو سال یک بار باید کاملا شسته شود. از معایب موکت آن است که در مقابل حرارت و رطوبت مقاوم نیست اما خوبی اش این است که این کفپوش هیچ سروصدایی ندارد.
کفپوش چوبی
با اینکه جزء نخستین دسته کفپوش هایی بودند که به جای موکت و موزاییک به خانه ها راه باز کرده اند اما هنوز هم طرفداران زیادی دارند و از پرفروش ترین های خانه های مدرن امروزی محسوب می شوند. کفپوش های چوبی مانند پارکت ها ظاهر خانه را گرم و دوست داشتنی می کنند؛ البته پارکت ها مشخصه مهم دیگری هم دارند که شاید در مورد کفپوش های دیگر کمتر صادق باشد؛ تجمل و ظاهر کلاسیک. پارکت ها تنها کفپوش هایی هستند که هر قدر بیشتر از عمرشان می گذرد بیشتر به خانه نما می دهند.
خوبی این دسته این است که در اندازه های مختلف در دسترس هستند؛ باریک و بلند، پهن و بزرگ، زاویه دار، مثلثی و. . . . این شمایل خاص در اندازه های مختلف در فضابخشی به خانه کمک زیادی می کند. کفپوش های پارکت مناسب فضاهای رسمی و کلاسیک هستند. جنس شان هم در انتخاب تاثیر زیادی دارد. چوب بلوط، کاج و آلبالو از مهم ترین چوب های تشکیل دهنده پارکت های اصل هستند. رنگ شان هم مختلف است؛ از طیف بلوند گرفته تا سیاه. این وسط پارکت ها نه فقط از تنوع رنگ غنی هستند که از نظر طرح و بافت هم چیزی کم از کفپوش های مصنوعی ندارند. میزان درخشندگی شان می تواند فرق داشته باشد؛ البته میزان بافت چوب هم می تواند کم یا زیاد باشد. هر قدر بافت چوب کمتر باشد، محیط آرام تر و سردتر نشان داده می شود. میزان سختی چوب هم در کفپوش های چوبی فرق می کند.
برای خانه هایی که بچه ها در رفت و آمد هستند یا حیوانات خانگی نگه می دارند بهتر است از جنس های محکم تر و با کیفیت تر استفاده کرد؛ مانند بلوط قرمز. قیمت کفپوش های چوبی با توجه به کیفیت و نوع چوب متغیر است و چوب طبیعی تر و باکیفیت بالاتر از قیمت بیشتری برخوردار است. هرچه از میزان خلوص و کیفیت کفپوش چوبی کم شود، قیمت آن هم کم می شود. کفپوش های چوبی معمولا روی زمینه سیمانی و بتونی به راحتی نصب می شوند اما اگر قرار باشد کفپوش چوبی در طبقاتی از ساختمان که مستقیم روی زمین قرار می گیرد مورد استفاده قرار گیرد باید قبل از نصب کفپوش چوبی زمینه با لایه ای عایق و ضدرطوبت زیرسازی شود.
کجا نصب شوند
پارکت ها برای هر فضا و اتاقی مناسب هستند؛ حتی در آشپزخانه ها هم به شرطی که صاحبخانه دقت لازم را در آب ریختن داشته باشد می توان از آن استفاده کرد. پارکت ها را فقط در رختشویخانه ها و فضای حمام و دستشویی نمی توان استفاده کرد.
چطور مراقبت شوند
کفپوش های چوبی به مراقبت زیادی نیاز دارند. شاید این تنها دلیلی باشد که امروزی ها ترجیح می دهند سراغ ترکیبات مصنوعی بروند تا اینکه چوب های سخت را به خانه بیاورند. برای تمیز و براق نگه داشتن پارکت ها باید واکس های مخصوص و لاک الکل برای جلا دادن استفاده شود و هیچ وقت به آنها آب نزد؛ حتی برای تمیز کردن فضایی کوچک.
لمینت
لمینت ها کمتر از نیم قرن است که وارد بازار شده اند اما در همین مدت کوتاه توانسته اند به راحتی در دل همه جا باز کنند. این کفپوش ها برای نخستین بار در سال ۱۹۷۷ توسط یک شرکت سوئدی اختراع شدند. این کمپانی در سال ۱۹۸۴ محصولات خود را روانه بازار کرد. لمینت ها کفپوش هایی هستند که نمای ظاهری شان از طرح و نقشه های چوب، کپی برداری شده است. در نگاه اول شاید فکر کنید آنها الوارهای واقعی اند اما با کمی دقت به مصنوعی بودن آنها پی می برید. درواقع لمینت ها از چند لایه چوب متراکم و به هم فشرده «اچ دی اف» ساخته شده اند و سطح خارجی شان روکشی دارد که مشابه نقش و نگارهای چوب طبیعی است.
این دسته از کفپوش ها در گروه کفپوش های مدرن قرار دارند و به خصوص برای خانه هایی که ساکنان آن قصد دارند از سبک دکوراسیون مدرن برای منزل شان استفاده کنند، بسیار مناسب است. از مزایای این کفپوش مدرن، مقاومت بالای آن در برابر عوامل خارجی است. لمینت ها از مقاومت بالایی در برابر عوامل محیطی برخوردارند و رنگ و شکل شان برای استفاده طولانی مدت دوام قابل توجهی دارد. لمینت ها جزء مقاوم ترین کفپوش ها در برابر اشعه ماورای بنفش هستند؛ بنابراین اگر بخشی از فضای منزل شما در معرض نور خورشید قرار می گیرد، این کفپوش انتخاب مناسبی محسوب می شود.
از مزایای دیگر قابل توجه لمینت، قابلیت انتقال و جابه جایی آن است؛ برای مثال شما می توانید لمینت منزل خود را هنگام جابه جایی و اسباب کشی از سطح زمین جدا کنید و با خود به منزل جدیدتان ببرید. برخلاف اغلب کفپوش ها که در صورت لقی یا خرابی یک قسمت از آن باید کل کفپوش تعویض شود، جایگزینی قطعه سالم با قطعه خراب، به راحتی در لمینت امکان پذیر است و دیگر نیازی به تعویض کل کفپوش نیست. از نظر ظاهری هم لمینت ها کاملا شبیه چوب هستند و از نظر زیبایی هم در ردیف زیباترین کفپوش های ساختمانی قرار می گیرند.
اما عیب های این محصول تازه!
راه رفتن روی لمینت ها کمی سر و صدا ایجاد می کند که ممکن است برای برخی افراد چندان خوشایند نباشد. لمینت ها برخلاف پارکت ها که با میزان سختی گروه بندی می شدند با ضخامت شان در هر گروهی قرار می گیرند. درواقع ضخامت لمینت ها فاکتور بسیار مهمی است که به کاربری فضای مورد نظر شما هم بستگی دارد. هرقدر این کفپوش ها ضخامت بیشتری داشته باشند استحکام و دوام شان بیشتر خواهد بود.
ضخامت لمینت ها به طور معمول بین شش تا ۱۲ میلی متر است. برای خانه های با تردد متوسط ضخامت هشت میلی متر کافی است اما برای مکان های پرتردد باید بیشتر پول بدهید و ضخیم ترین نوع را انتخاب کنید. رنگ بندی این محصولات هم متفاوت است. آنها بیشتر از خانواده کرم و قهوه ای هستند. خانه های کوچک تر رنگ های روشن تر انتخاب می کنند و بزرگ تر ها تیره تر!
کجا نصب شوند
رطوبت دشمن اصلی لمینت هاست. به همین دلیل استفاده از این کفپوش ها برای کف آشپزخانه و سرویس های بهداشتی اصلا مناسب نیست. با این حال اگر صاحبخانه اهل آب ریختن های زیاد نیست می توان به نصب آن در آشپزخانه هم امید داشت اما این روزها لمینت ها بهترین گزینه برای تمامی اتاق ها هستند؛ حتی اتاق خواب و اتاق کودک.
چطور مراقبت شوند
نگهداری از لمینت ها آن قدرها هم کار سختی نیست اما موضوعی نیست که به راحتی فراموش شود. در خانه هایی که لمینت کار شده است حتما باید در قسمت ورودی منزل برای جلوگیری از ایجاد لکه یا انتقال آلودگی روی سطح از پادری استفاده شود. درواقع آلودگی دشمن اصلی لمینت است. پس به محض اینکه قطره ای آب یا گل و لای یا مواد غذایی روی آنها ریخت باید به سرعت پاک شوند. برای این کار هم شوینده های خاصی وجود دارد. هیچ وقت از بخارشوی برای تمیز کردن لمینت ها استفاده نکنید. عمر لمینت ها در مقایسه با پارکت ها بالاتر است فقط به شرطی که اسباب و اثاثیه را روی آنها نکشید چون لمینت ها به شدت به خراشیدگی حساس هستند.
وینیل
چند سالی است که به بازار آمده اند با اسم های متفاوت. عده ای آنها را کفپوش های وینیل می گویند و عده ای دیگر به اسم پی وی سی به مشتری ها معرفی می کنند. در ایران مردم عامه به آنها لفظ خاص کفپوش را می دهند. محصولاتی تمام مصنوعی که ساخته و پرورده دست صنعت پتروشیمی هستند اما با نمای سنگ و چوب. نرم و انعطاف پذیرند و به راحتی در هر فضایی نصب می شوند. هم طرح و رنگ لمینت های چوبی را دارند و هم در شکل و ظاهر سرامیک ها و کاشی ها ساخته می شوند اما چون شرایط نصب و استفاده راحت تری دارند این روزها به سرعت در حال رقابت با کفپوش های کلاسیک هستند. کفپوش های وینیلی نه تنها متنوعند بلکه بادوام هم هستند و به سادگی تعویض می شوند.
به علاوه در اتاق هایی که مرطوب یا نمناکند، انتخاب وینیل ها بهترین گزینه به حساب می آید. کفپوش در ابعاد مستطیلی تقریبا در ابعاد ۱۵ سانتی متر عرض و ۹۰ سانتی متر طول در بازار وجود دارد. ضخامت شان هم چند میلی متری بیشتر نیست. معمولا برای زیاد کردن مقاومت کفپوش ها لایه ای محافظ در دو نوع ساده و عاجدار روی آن قرار می دهند. نوع عاجدار این لایه دارای برجستگی های ریز در سطح دکوراتیو آن است که از سرخوردن و جابه جایی اجسام روی کفپوش جلوگیری می کند.
کفپوش های ساده هم کاملا شبیه به طرح های پارکت و چوب هستند. نوع دیگری از کفپوش ها هستند که به وینیل تایل معروفند. این کفپوش های وینیلی به شکل سرامیک و سنگ های تزیینی در خانه طراحی شده اند و به جای محصولات سنگی و با نمای آنها استفاده می شوند. کفپوش های وینیل با کیفیت مرغوب از کفپوش های گران به شمار می روند برخلاف تصور خیلی ها که برای کمتر کردن هزینه ها سراغ کفپوش های وینیلی می روند. کفپوش های ارزان قیمت بعد از مدتی رنگ و جلای شان را از دست می دهند یا به دلیل فاصله افتادن بین قطعات دیگر مانند سابق زیبا نیستند. پس هنگام خرید به دنبال با کیفیت ترین آنها باشید.
کجا نصب شوند
کفپوش های وینیل ممکن است در برابر وسایل سنگین مثل پایه مبل و. . . خراشیده شوند و همچنین در برابر نور آفتاب در تابش مستقیم رنگ آن کمی زرد شود. به این دلیل گزینه خوبی برای اتاق نشیمن و غذاخوری به شمار نمی روند اما برای حمام و دستشویی و آشپزخانه مناسب هستند. نوع خاصی از وینیل ها که عایق بندی بیشتری در مقایسه با همتایان خودشان دارند، می توانند برای حمام مناسب باشند وگرنه انواع ساده و معمولی اش را فقط می توان در آشپزخانه به کار برد.
چطور مراقبت شوند
وینیل ها برخلاف کفپوش های چوبی نیازی به واکس زدن ندارند و به راحتی تمیز می شوند. روی وینیل می توان با مخلوطی از آب و کف مایع ظرفشویی لکه ها را از بین برد. هیچ وقت نباید برای شست وشو، کفپوش ها را در آب غوطه ور کرد چون آب از درزها نفوذ کرده و چسب شان را از بین می برد. خوبی شان این است که با یک دستمال مرطوب سریع تمیز می شوند و درخشندگی روز اول را پیدا می کنند.
سنگ و سرامیک
قدیم ترها که از سرامیک خبری نبود. هرچه بود کاشی های کوچک بود که آن هم فقط برای حمام، دستشویی و آشپزخانه استفاده می شد. خیلی طول کشید تا سرامیک ها به میان آمدند. فرق کاشی با سرامیک در لعاب آنهاست؛ لعاب سرامیک قوی تر از کاشی است و همچنین درجه پخت سرامیک بیشتر بوده و نسبت به کاشی مقاوم تر است. این روزها سرامیک ها در بازار دو نوع دارند؛ لعاب دار و بدون لعاب و همچنین با لعاب براق و مات. سرامیک هایی با لعاب براق درخشندگی زیادی دارند و شیک و کلاسیک هستند اما وجود هر لکه ای را دوچندان می کنند.
داستان اینجاست که سرامیک ها نه فقط جای کاشی ها را گرفته اند که به جای موکت ها هم نشسته اند و به هال و پذیرایی هم راه پیدا کرد ه اند. هرچه یکپارچگی سنگ بیشتر حفظ شده باشد قیمت آن گران تر است. علاوه بر این میزان سختی سنگ و رگه ها و نقوش آن در ارزشش هم تاثیر دارد. سنگ مرمر گران ترین و گرانیت که نوعی سنگ مصنوعی است ارزان ترین انواع سنگ هستند. بدی شان هم این است که احساس سرد بودن به خانه می دهند؛ البته این مساله فقط یک اشتباه بصری نیست.
سنگ عایق خوبی نیست و نمی تواند به راحتی گرما را در خود حفظ کند. پس اگر در یک منطقه سردسیر زندگی می کنید یا به مبل و صندلی نشینی خیلی عادت ندارید، بهتر است از انتخاب سنگ منصرف شوید و سراغ سرامیک بروید. درست است که سرامیک شاید خیلی زود ترک بخورد و جداره های آن به مرور زمان سیاه و تیره شود اما خوبی اش این است که نه سرد است نه لیز و سر. سر و صدای سرامیک هم در مقایسه با سنگ کمتر است.
کجا نصب شوند
سنگ ها سرد هستند و ممکن است باعث سرخوردن شوند؛ بنابراین برای استفاده از آنها باید کمی مراقب بود؛ مثلا استفاده از سنگ در اتاق کودکان یا سالمندان گزینه مناسبی نیست. این روزها حمام و دستشویی را هم بیشتر سرامیک می کنند چراکه تعویض سرامیک و کاشی به مراتب از سنگ راحت تر است. سنگ بیشتر به درد اتاق غذاخوری و پذیرایی می خورد؛ البته آن هم در خانه های بزرگ با مساحتی چشمگیر. سرامیک اما برای هر خانه ای استفاده می شود و در هر فضایی؛ فقط اینکه باید رنگ آن با وسایل هماهنگ باشد. سرامیک های سفید به ندرت با خانه هماهنگ می شوند!
چطور مراقبت شوند
تمیز کردن سرامیک راحت است. سرامیک ها را نباید با مواد اسیدی، صابون های قوی یا محلول های قلیایی تمیز کرد. بهتر است لکه های روی سرامیک اول با کهنه نمدار تمیز و بعد با یک پارچه نرم به خوبی خشک شود. اگر هم بین خطوط سرامیک کدر شد که حتما به مرور زمان اتفاق می افتد می توانید مقدار کمی مواد شوینده را با یک لیتر آب مخلوط کنید و با اسفنج روی درزها بکشید. تمیز کردن سنگ ها هم کار زیادی ندارد. خیلی از آنها قابلیت جلا دادن دارند. ساده ترین راه برای تمیز کردن سنگ ها پارچه نمدار است. کمی پودر لباسشویی هم می توان به آب اضافه و کف سنگی اتاق ها را با آن تمیز کرد.
چوب پنبه
اسم چوب پنبه ما را یاد درس علوم می اندازد و آزمایش های مشهورش. واقعیت این است که این ماده عجیب این روزها دیگر از کتاب ها بیرون آمده و به خانه های ما راه باز کرده است. حالا چوب پنبه ها یکی از گزینه های جدید برای کفپوش اتاق ها شده است. کفپوش های چوب پنبه ای در برابر وزن های سنگین مقاومت زیادی دارند؛ حتی در مقایسه با کاشی و سرامیک هم مقاومت شان بیشتر است. کفپوش های چوب پنبه ای از درخت بلوط به دست می آید که معمولا با اشعه زیاد نور خورشید و رطوبت بالا رشد می کند.
چوب پنبه از پوست درخت به دست می آید. به دست آوردن چوب پنبه باعث از بین رفتن درخت نمی شود برای همین این روزها دوستداران محیط زیست بیشتر دنبال این گزینه هستند. چوب پنبه جاذب صداست و از دیگر خصوصیات آن این است که به طور طبیعی ضد میکروب و ضد حساسیت است. هزینه تعمیر این کفپوش ها پایین و نگهداری از آنها آسان است. همچنین قابل بازیافت هستند و از نظر ساختار پایدارند. تنها ایرادشان این است که به خش حساسند و در برابر نور رنگ شان محو می شود.
هزینه این کفپوش ها در مقایسه با بقیه بیشتر است و همین طور کارآیی شان بیشتر و ماندگاری شان بالاست حدود ۴۰ سال و در برابر آتش سوزی مقاوم است. جنس نرمی دارند و به سرعت ترمیم می شوند؛ یعنی اگر زمانی به خاطر پایه میز یا صندلی صدمه دیدند نباید اصلا نگران بود. چوب پنبه به راحتی خودش ترمیم می شود.
کجا نصب شوند
هیچ جایی بهتر از اتاق بچه ها مناسب استفاده از کفپوش های چوب پنبه ای نیست؛ البته این روزها برای همه اتاق ها از کفپوش های چوب پنبه ای استفاده می کنند غیر از سرویس های بهداشتی که به خاطر رطوبت چوب پنبه دیگر نمی تواند گزینه مناسبی باشد. بهترین نقطه برای نصب چوب پنبه ها راهرو ها و راه پله های درون خانه است.
چطور مراقبت شوند
این کفپوش ها باید همیشه عاری از گرد و غبار و آلودگی باشند. آلودگی مهم ترین دشمن کفپوش های چوبی است؛ پس باید مرتب آنها را تمیز کرد. بخارشوی بهترین وسیله برای تمیز کردن کفپوش های چوب پنبه ای است یا دستمال نمناکی که هر روز روی کف را تمیز کند. برای اینکه سنگینی جسم ها روی چوب پنبه ایرادی ایجاد نکند، لازم است هرازگاهی لوازم خانه را جابه جا کرد تا پایه های آنها روی چوب پنبه رد نندازند.
هرچند چوب پنبه به سنگینی مقاوم است و بعد از مدتی ردهای بر جا مانده خودشان ترمیم می شوند. هیچ وقت از واکس های شیمیایی برای کفپوش های چوب پنبه ای استفاده نکنید. این کفپوش برای خانه هایی که گرمایشان را از کف دارند مناسب نیست؛ برای اینکه عایق هستند و از نفوذ گرما جلوگیری می کنند؛ ضمن اینکه گرما به مرور زمان ممکن است به آنها آسیب هم برساند.
