دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام که در جمع خانواده معظم شهدا، ایثارگران و بسیجیان منطقه سه شهر تهران سخن می گفت، با گرامیداشت سی و هفتمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی افزود: عید انقلاب عید استقلال و پیروزی انقلاب اسلامی را به ملت پر افتخار ایران تبریک و تهنیت عرض می کنم و یاد امام را که کشتی انقلاب را به ساحل پیروزی رساندند و همچنین یاد و خاطره شهدا را به ویژه 1800 شهید منطقه سه را گرامی می داریم. شهید مطهری و مرحوم شریعتی و رهبر معظم انقلاب از حسینیه ارشاد به روشنگری پرداختند و بعدها این حسینیه مرکز اعزام نیرو به جبهه ها شد. اساساً مسجد و حسینیه نقش مهمی را در ایران اسلامی ایفا کرده است. حسینیه ارشاد یکی از کانون های اصلی نهضت امام بوده است.

فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در دوران دفاع مقدس گفت: مهمترین دستاورد انقلاب استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی بود. اما سوال این است که چرا جمهوری اسلامی؟ چرا ملت ایران در این انقلاب ، جمهوری اسلامی را انتخاب کردند، چه اندیشه ای پشت این نظام است. سوالی که جا دارد پس از سی و هفت سال به آن بپردازیم. همه فشارها برای همین محصول انقلاب است.  انقلاب 22 بهمن هم تکرار انقلاب های گذشته مانند مشروطه و ملی شدن صنعت نفت و پانزده خرداد بوده و هم انقلاب جدیدی بوده است. در ملی شدن نفت ، استقلال هدف بود و در این انقلاب هم این هدف را دارد. انقلاب 22 بهمن هم مشروطه را در دل خودش دارد و یک چیز جدیدی دارد به نام جمهوری اسلامی، که هدیه الهي است.

وی افزود: مشروطه شکست خورد، ملی شدن صنعت نفت شکست خورد و این انقلاب همه آنها را زنده کرد. اما حرکت های قبلی چرا شکست خوردند؟ به خاطر دو اداره بودن كشور بود مجلسی که ساخته شده بود و شاهی که می خواست مملکت را اداره کند. لذا محمدعلی شاه مجلس را به توپ بست. در ملی شدن نفت، مصدق از انگلستان برید و به آمریکا پیوست و صف خودش را از آیت الله کاشانی جدا کرد. شکستش هم به همین دلیل بود. هجوم بیست تا سی تا تانک کودتا نیست. مردم مقاومت نکردند. اگر مردم مقاومت می کردند، کودتا پیروز نمی شد. دین را هم از سیاست جدا کردند.

رضایی افزود: در انقلاب 22 بهمن تجربه این درسها بود و طرح جدیدی با شعار استقلال و آزادی و جمهوری اسلامی را بنا کرد و یکی از دلایلی که توطئه ها را خنثی کردیم، این بود که جمع بندی مردم درست بود تا انقلاب در برابر فشارها حفظ شود. یک انقلاب کامل در ایران صورت گرفت.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: ملت ایران چند مساله را در ذهن داشت. نباید بین مجلس، دولت و قوه قضاییه چندگانگی در کشور به وجود بیاید. نهادها نباید با یکدیگر چالش داشته باشند و بایستی وحدت و هماهنگی داشته باشند. همچنین نباید مردم از حکومت جدا بشوند. فرمولی پیدا شد تا مردم از حکومت جدا نشوند. ملت ایران در این فکر بود که در مبارزه با شاه و بعد از آن، دین از سیاست جدا نشود. امام آمد و این مسائل را حل کرد. ولایت فقیه و مردم سالاری دینی، می تواند مملکت را حفظ کند و جریان مشروطه تکرار نشود. از طریق ولایت فقیه کشور به دیکتاتوری کشیده نمی شود. مقام معظم رهبری گفتند من از امام دو بار سوال کردم که چه وقت جمهوری اسلامی به ذهنتان رسید. امام تاملی کردند و گفتند: ما به تکلیفمان عمل کردیم و شد جمهوری اسلامی.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: جمهوری اسلامی بعد از هفتاد سال شکست پی در پی ، آمد تا طومار این شکست ها برچیده شود. ولایت فقیه ضامن حضور مردم در انتخابات است و تضمینی برای جدا نشدن دین از سیاست. جمهوری اسلامی به برکت ولایت فقیه توانست شاه را شکست بدهد، جنگ را با پیروزی به پایان برساند و در موضوع هسته ای، با عزت پیش برویم. این موضوع باید برای جوانان تبیین شود و این عطیه را باید حفظ کرد.

دکتر رضایی در ادامه افزود: مشارکت و اعتراض ها باید قانونی باشد و مر قانون و جمهوری اسلامی رعایت شود.اعتراض های خیابانی، اقدامی ضد انقلابی و ضد حرکت مردم است . اعتراض و شکایت التهاب آفرین وغیر قانوني تقابل با جمهوری اسلامی خواهد بود. هم مشارکت و هم شکایت ها باید قانونی باشد. بیش از صد سال است که می گوییم قانون. بی قانونی جلوی پیشرفت را می گیرد و به بیگانگان فرصت سو استفاده می دهد.  این انقلاب آمده تا دین و سیاست را همراه هم کند. چرا یک عده در پی جدایی این دو هستند. آنها با اساس انقلاب مقابله می کنند. دعوای متحجرین و لیبرال زده ها دعوای دوران مشروطه است. این دفاع از انقلاب نیست. هر دو این گروه ها، مانع انقلاب بوده اند و زنده کردن این دعوا متعلق به هفتاد سال پیش است. امروز نقطه درگیری ما جای دیگری است. 

وی افزود: بعضی می گویند رهبری شورایی باشد یا چگونه باشد، شورای نگهبان دست از نظارت بردارد. این حرف ها جدایی دین از سیاست است. اگر شورای نگهبان با شجاعت اعمال قانون نکند، جداکردن دین از سیاست است.

استاد دانشگاه امام حسین گفت: جمهوری اسلامی یک مدل ارائه کرده که در عین حال که دین نظارت دارد، ولی مردم می توانند خبرگان، مجلس و دولت و شوراهای شهر را انتخاب کنند. ضمانتش هم وجود رهبری است تا مردم از حکومت فاصله نگیرند.شورای نگهبان اتصال دولت و مردم و مجلس است . بعضی ها در پی دلسردی هستند و می گویند در انتخابات کسی نمانده برای رقابت. یاس خوانی می کنند. اطلاعات دستگاه های خودشان می گوید اصلاح طلب ها دو و نیم برابر کرسی های مجلس نامزد دارند و ممکن است بیشتر هم بشوند.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی دکتر محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: جمهوری اسلامی موفق شده اما از داخل و بیرون دست به گریبان منازعات است. قدرت های بین الملل و صهیونست ها و برخی در داخل مشکل آفرینی می کنند. عربستان را تحریک کرده اند و می خواهند وارد درگیری اش کنند. در چنین شرایطی باید وحدت و منافع ملی و امید دادن به جامعه را دنبال کنیم. بسیاری از سر دمداران مبارزه با جمهوری اسلامی، اقتصاد و پول کشور را در اختیار داشته اند. اقتصاد از ابتدای انقلاب در دست لیبرال ها و تکنوکرات ها بوده و منتظرند رابطه با آمریکا برقرار شود. اگر سیاست های کلی نظام و رهبری در اقتصاد وارد شود، این همه بیکاری نبود. خودشان این مسائل را درست کردند و خودشان اساس انقلاب را زیر سوال می برند. آن چیزی که حل شد در اختیار امام و رهبری بوده. انتخابات، دفاع و امنیت بوده. لیبرال ها طلبکارترین نیروها از رزمندگان و بسیجیان بوده اند. اجازه بدهید که یکبار بگوییم که اشکالاتی که مردم با آن مواجه هستند از کجا ناشی شده است.

سرلشکر محسن رضایی با اشاره به تبلیغات رسانه های بیگانه گفت: این موج تبلیغاتی و مطالب طرح شده در ماهواره ها و سایت ها می خواهند جوانان را فریب بدهند و جوان ما را می خواهند از گذشته ها جدا کنند. دشمنان در برجام کلمه هشت سال را گذاشته اند تا به خیال خودشان جوانان در سال های بعد، راه دیگری را در پیش بگیرند. خواب دیده اند و به گور خواهند برد.

در پایان مراسم یادواره از خانواده محترم شهید مصطفی احمدی روشن و جمعی از شهدای منطقه سه شهر تهران با حضور دکتر محسن رضایی تقدیر شد.

سانه‌هایی چون «الجزیره»، «العربیه» فارسی و عربی، که مدت زیادی است خط تجزیۀ ایران و اختلاف‌افکنی بین مسئولان آن را دنبال می کنند، با استقبال از سخنان چند روز پیش رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام دربارۀ انتخابات، آن را به گونه‌ای پوشش دادند که در این راستا قرار گیرد.

بنا بر این گزارش، سایت عربی «العربیه»، با نقل اعتراضات آقای هاشمی رفسنجانی به شورای نگهبان،  نوشت: «رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام علی اکبر هاشمی رفسنجانی با واکنش نسبت به تأیید صلاحیت ها از انتخابات مهندسی شده سخن گفت.

وی به مناسبت سالگرد بازگشت خمینی از تبعید در ۱۹۷۹‌( ۱۳۵۷) در فرودگاه مهرآباد نسبت به رفتار فقهای شورای نگهبان نسبت به رد صلاحیت نوه امام خمینی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در مجلس خبرگان رهبری به شدت انتقاد کرد».

سایت فارسی «العربیه» نیز با نقل کامل خبر سایت «انتخاب» به استقبال از سخنان آیت الله هاشمی رفسنجانی رفت.

این سایت وابسته به دولت عربستان، در بخشی از این نقل قول از یک سایت ایرانی آورده: «رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران، به شدت نسبت به رد صلاحیت‌های گسترده نامزدهای انتخابات خبرگان رهبری به ویژه حسن خمینی و همچنین مجلس شورای اسلامی اعتراض کرد و خطاب به شورای نگهبان گفت: «شما صلاحیت خود را از کجا آورده‌اید؟»

به گزارش العربیه به نقل از سایت انتخاب، هاشمی رفسنجانی دوشنبه یکم فوریه در مراسم سالگرد بازگشت آیت الله خمینی بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی به ایران ـ که در فرودگاه مهرآباد تهران برگزار شد ـ گفت که همگان باید خود را بدهکار بیت خمینی بدانند.

الجزیره، رسانه‌ای که در قطر قرار دارد، اما در چارچوب سیاست‌های نژادپرستانه و ضد ایرانی پادشاهی عربستان عمل می‌کند، با نقل اعتراضات آقای هاشمی رفسنجانی به شورای نگهبان،  از قول او می‌نویسد که: « چه کسی به شما اجازه داد برای دیگران و قضاوت در مورد آنان تصمیم بگیرید؟ چه کسی این حق را به شما داد. این همه سلاح، منبر نماز جمعه و رسانه ی مدیریت شده دولی به شما را داد؟».

بنا بر این گزارش، وحدت در چارچوب قانون، می‌تواند انتخابات در جمهوری اسلامی ایران را به فرصتی برای رقابت کارآمد و پرثمر تبدیل کند و حواشی نامبارک آن را از بین ببرد. گروه‌های مختلف سیاسی، می‌توانند دشمنان جمهوری اسلامی ایران را در اختلاف‌افکنی و تجزیه‌ خواهی‌اشان ناکام بگذارند.

مذاکرات صلح ژنو، که با تلاش دی میستورا، نماینده سازمان ملل متحد در راستای ایجاد صلح و آتش بس در سوریه با کمک کشورهای مؤثر در تحولات سوریه آغاز شده بود، بار دیگر تحت تأثیر تناقضات و کارشکنی های نمایندگان گروه های معارض و تروریستی در شرف شکست است.

خبرگزاری «ایتارتاس» می نویسد، شنیده ها از ژنو حاکی از آن است که با وجود تلاش های صورت گرفته برای برگزاری مذاکره میان دولت و نمایندگان معارض ـ که هدف نهایی آن رهایی دادن کشور سوریه از 5 سال جنگ و درگیری داخلی است ـ گروه های تروریستی همچنان بر مواضع خود استوار هستند و حاضر نیستند کوچک ترین تغییری در رویکردهای خود ایجاد کنند.

واقعیت این است که در جریان مذاکرات سه شنبه، قرار بود تا نمایندگان دولت و نمایندگان معارضان جداگانه با نماینده سازمان ملل دیدار داشته باشند؛ اما این دیدار برای معارضان یا همان کمیته عالی مذاکرات (HNC) که از سوی مقامات سیاسی ریاض حمایت می شوند، به دلیل عدم حضور آن ها در جلسه اتفاق نیفتاد و نهایتاً یک جلسه به جای دو جلسه برگزار شد.

بشار جعفری، نماینده دولت سوریه، روز سه شنبه پس از دیدار با دی میستورا به خبرنگاران گفته، با وجود گذشت زمان زیاد از آغاز مذاکرات، هنوز شرایط موجود تغییری نکرده و مذاکرات همچنان در حال آماده سازی مقدمات است.

اما فارغ از عدم همکاری گروه های معارض، یکی دیگر از مشکلات موجود در مذاکرات ژنو آن است که اعضای تیم مذاکره کننده معارضین سوری دقیقاً مشخص نیست.

در این راستا، روز سه شنبه بشار جعفری، نماینده دولت سوریه در جمع خبرنگاران گفت: «دو سال پیش و زمانی که کنفرانس ژنو 2 در رابطه با بحران سوریه شکست خورد، باور اصلی این بود که مبارزه با تروریسم باید مهمترین بخش از مذاکرات باشد. این در حالی است که هیچ فهرست دقیق و مشخصی از سوی گروه های معارض و مخالف ارائه نشده است».

بشار جعفری در این رابطه تصریح کرد: «مشکل بزرگ ما این است که نمی دانیم با چه کسی و با چه خواسته هایی طرف هستیم».

خبرگزاری ایتارتاس، یکی دیگر از مشکلات موجود در مذاکرات را درخواست های هیأت های معارض حاضر در ژنو دانسته و اشاره می کند که برای مثال، یکی از نمایندگان کمیته عالی مذاکرات (HNC) که در ژنو حاضر است و دیروز حاضر به شرکت در جلسه نشد، خارج از مقر سازمان ملل در ژنو به خبرنگاران گفته «ما همچنان روی شرط های خود هستیم و تا زمانی که حملات روسی ها و دولت به نیروهای ما در سوریه قطع نشود و زندانی های ما آزاد نشوند، حاضر نیسیتم در جلسات شرکت کنیم».

خبرگزاری ایتارتاس با ذکر اینکه مذاکرات ژنو احتمالاً به شکست بینجامد، می نویسد گنادی گاتیلوف، معاون وزیر خارجه روسیه ـ که از یکم فوریه در ژنو حاضر است ـ هشدار داده که احتمال دارد میان آغاز برگزاری مذاکرات صلح ژنو و برخی درخواست های زیاده خواهانه گروه های تروریستی ارتباط  باشد؛ بدین معنا که آن ها به دنبال به شکست رساندن مذاکرات باشند».

گاتیلوف می افزاید، برخی اظهارنظرها و خواسته های غیر سازنده گروه های معارض و تروریستی را باید در راستای تلاش برخی جریان ها با هدف جلوگیری از به سرانجام رسیدن مذاکرات ارزیابی کرد.

اما به جز این موارد، برنامه های نامشخص دی میستورا نماینده سازمان ملل، یکی دیگر از مشکلات مذاکرات صلح ژنو است. تنها پس از یک روز از اینکه دی میستورا تصمیم گرفت، مذاکرات را غیرمستقیم ادامه دهد، مذاکرات با مشکل مواجه شد و مواضع طرفین مذاکره (مخالفان و دولت) نشان داد که آن ها عقاید دیگری دارند و زیاد با این روند موافق نیستند.

سرویس مطبوعاتی سازمان ملل متحد ترجیح می دهد، تا به دلیل فرایند بسیار حساس مذاکرات برنامه های روز بعد را رسانه ای نکند؛ اما با وجود این، سالم المسط، نماینده کمیته عالی مذاکرات (HNC) به خبرنگاران گفته که احتمال دارد روز چهارشنبه با دی میستورا، نماینده سازمان ملل متحد در رابطه با ادامه مذاکرات دیدار داشته باشد.

معاون وزیر امورخارجه روسیه تأکید کرده که شاید مذاکرات طول بکشد. ما باید با وسواس و دقت کافی مذاکرات را پیش ببریم و در زمان بر شدن مذاکرات مشکلی وجود ندارد و مهم آن است که همچنان مذاکرات در جریان باشد».

با تاملی در نهج البلاغه می توان دریافت که علی(ع) دو نوع نفوذ از سوی دشمن را بیان می کنند.یکی نفوذ فیزیکی که از طریق مرزهای جغرافیایی صورت می گیرد و دیگری نفوذ به صورت پنهان و تدریجی که ازطریق مرزهای فکر و اندیشه رخ می دهد.ذیلا به عنوان نمونه به برخی از موارد دو نوع نفوذ اشاره می شود:

الف- نفوذ فیزیکی:

 علی(ع) در نامه به یکی از کارگزارانشان از ترسی سخن می گویند که از رخنه در مرزها وجود دارد و می فرمایند تو کسی هستی که "من رخنه مرزی را که بیمی از آن هست بدان بستن توانم"(نامه۴۶)

ایشان در خطبه 27 از حمله سپاهیان معاویه به شهر انبار یاد کرده و می فرمایند:
" اينك لشكر معاويه به سركردگي مرد «غامدي» به «شهر انبار» درآمده و «حسّان بن حسّان» فرماندار مرا كشته و سپاهيان شما را از مرزها گريزانده است. به من خبر رسيده كه بعضي از لشكريان دشمن بر زنان مسلمان و ديگر زناني كه در پناه دولت اسلامند، هجوم برده و خلخال و دستبند و گردن بند و گوشواره آنان را به يغما برده‏اند، و هيچ مردي ياور و مدافع آنها نبوده جز ناله و التماس آنان به دشمن. آنگاه غارتگران باد به غبغب افكنده و بي‏آنكه كشته و مجروحي بر جاي گذارند، باز گشته‏اند. فرياد از اين سستي براستي مردن به از اين ماندن."
این نمونه ها و نمونه هایی از این دست را می توان جزو نوع اول نفوذ یعنی نفوذ فیزیکی به مرزهای جغرافیایی به حساب آورد.

ب- نفوذ نرم:

علی(ع) از نوع دیگری از نفوذ سخن می گویند  که مهمترین ویژگی آن، پنهان (خفیه) و نرم بودن است.ایشان در در خطبه هفت به این نوع نفوذ اشاره کرده و می فرمایند:

"او در درون سینه هاى آنها تخمگذارى کرد، سپس آن را مبدّل به جوجه نمود.این جوجه هاى شیطانى از درون سینه هاى آنها خارج شده، در دامانشان حرکت کرد و پرورش یافت. کارشان به جایى رسید که شیطان با چشم آنها نگاه کرد و با زبانشان سخن گفت.هنگامى که به این جا رسیدند، شیطان «آنها را بر مرکب لغزشها و گناهان سوار کرد (مرکبى که آنها را به سوى انواع معاصى کبیره و کفر و ضلالت مى کشاند) و سخنان فاسد و هزل و باطل را در نظر آنان زینت بخشید.اعمال آنها اعمال کسى است که شیطان او را در سلطه خود شریک ساخته و سخنان باطل را بر زبان او نهاده است.

در این نوع نفوذ نه مرز جغرافیایی بلکه اندیشه و روح و قلب آدمی تسخیر می شود و بر خلاف نفوذ نوع اول، که فرد مورد نفوذ، نفوذ کننده را به چشم بیگانه می نگرد و از او نفرت دارد در نفوذ نوع دوم، فرد مورد نفوذ با نفوذ کننده اتحاد می یابد و عملا در خدمت او قرار می گیرد.چشم او چشم شیطان و زبان او زبان شیطان می گردد. «اميرمومنان على» (عليه السلام) با تحذیر از این نوع نفوذ می فرمایند: "اِحْذَرُوا عَدُوّاً نَفَذَ فِى الصُّدُورِ خَفيّاً وَ نَفَثَ فِى الآذانِ نَجيّاً; از آن دشمنى بپرهيزيد كه در سينه ها مخفيانه نفوذ مى كند و در گوشها آهسته فوت مى كند"

 البته باید توجه داشت که نفوذ شیطان در وجود هر انسانى اختیارى است و این انسانها هستند که جواز ورود او را در وجود خویش صادر مى کنندو لذا حضرت فرمودند آن ها شیطان را ملاک و اساس کار خود قرار دادند و شیطان نیز آنها را به شراکت گرفت.

راههای نفوذ:

با توجه به اهمیت نفوذ نرم، علی(ع) به تفصیل درباره راههای آن ، سخن گفته اند که در زیر به پنج راه اشاره می شود:

الف- آسان نشان دادن راه

بی شک نیل به افقهای بلند جز از طریق سخت کوشی به دست نمی آید و بزرگی جز از طریق فراهم آوردن اسباب بزرگی، حاصل نمی شود.علی(ع) در این باره بیان می دارند که لایدرک الحق الا بالجد.حق جز با جدیت به دست نمی آید.ایشان در تعبیر بلندی تصریح می دارند که خداوند استخوان شکسته هیچ ملتی را راست نکرد مگر بعد از آزمایش ها و تحمل سختیها.اما در این میان، شیطان راه های  خود را آسان جلوه می دهد(ان الشیطان یسنی لکم طرائقه).به عنوان نمونه علی(ع) فرمودند که انسان ذلیل هیچگاه نمی تواند ظلم را از خود دورکند(لایمنع الضیم الذلیل)و بیان کردند که هرکس جهاد را به خاطر عدم رغبت به جهاد ترک کند خداوند لباس ذلت بر تنشان می پوشاند.اما در مقابل در ماجرای «صفین» نخست شیطان به آنها القاء کرد که پذیرش حکمیت سهل ترین راه برای رسیدن به صلح و آرامش است.علی (ع) در اشاره به ویژگیهای منافقان یکی از ویژگیها را آسان نشان دادن راه بیان می دارند که البته به هنگام عمل، افراد را در تنگنا قرار می دهند.

ب- سست کردن تدریجی عقائد:

علی(ع) در بیان یکی از راههای نفوذ شیطان، به باز کردن گره های دین به صورت یک به یک توسط شیطان اشاره می کنند.ایشان در این زمینه می فرمایند:

"ان الشیطان..یرید ان یحل دینکم، عقده عقده"
دین در نهج البلاغه از اهمیت بالایی برخوردار است.علی (ع) در تعبیری از دین با عنوان قوی ترین تکیه گاه یاد کرده و می فرمایند:"الدین، اقوی عماد"ایشان معتقدند که دین، حافظ و پناهگاه مردم است و لذا بیان می دارند که "الدین یعصم".

آیت الله جوادی آملی در تعریفی از دین می نویسد: «تعریف ماهوی از دین میسّر نیست، ولی تعریف مفهومی آن ممکن است؛ زیرا تعریف ماهوی شی ء، بیان ماهیات و ذاتیات آن است. تعریف اشیا به جنس و فصل یا جنس و رسم یا به حدّ تامّ یا حدّ ناقص، تعریف ماهوی است؛ اما تعریف دین به این امور امکان پذیر نیست؛ زیرا دین که مجموعه قواعد اعتقادی، اخلاقی، فقهی و حقوقی است، وحدت حقیقی ندارد و هر آنچه که فاقد وحدت حقیقی است، وجود حقیقی ندارد و چیزی که فاقد وجود حقیقی است، ماهیت ندارد و فاقد ماهیت، جنس و فصل ندارد. از این رو، تعریف دین به حدّ تامّ یا ناقص، امکان پذیر نیست. از این رو، در تعریف دین می توان گفت: دین، مجموعه عقاید، قوانین و مقرراتی است که هم به اصول بینشی بشر نظر دارد و هم درباره اصول گرایشی وی سخن می گوید و هم اخلاق و شؤون زندگی او را زیر پوشش دارد. به دیگر سخن، دین مجموعه عقاید، اخلاق و قوانین و مقرراتی است که برای اداره فرد و جامعه انسانی و پرورش انسان ها از طریق وحی و عقل در اختیار آنان قرار دارد."

بر این اساس، دین، حداقل از سه رکن اعتقادی،اخلاقی و عملی تشکیل می گردد.در این میان، رکن اعتقادی از اهمیت برجسته ای برخوردار است چراکه انسان موجودی است که هیچ حرکتی از وی صادر نمی گردد مگر آنکه مسبوق به معرفتی باشد.شیطان در این راه از نفوذ، به صورت تدریجی و یک به یک، گره های ایمان فرد و جامعه را باز می کند.

ج- تفرقه

علی(ع) در بیان یکی از راههای نفوذ شیطان، به ایجاد تفرقه اشاره کرده و می فرمایند:
"ان الشیطان...  یُعطِیَکُم بِالجَمَاعَۀِ الفُرقَۀَ"
امیرمومنان بارها در نهج البلاغه بر اهمیت وحدت و جماعت تاکید کرده و در یکی از نمونه ها می فرمایند:

وَ الْزَمُوا السَّوَادَ الْأَعْظَمَ فَإِنَّ يَدَ اللَّهِ مَعَ الْجَمَاعَةِ وَ إِيَّاكُمْ وَ الْفُرْقَةَ فَإِنَّ الشَّاذَّ مِنَ النَّاسِ لِلشَّيْطَانِ كَمَا أَنَّ الشَّاذَّ مِنَ الْغَنَمِ لِلذِّئْبِ أَلَا مَنْ دَعَا إِلَى هَذَا الشِّعَارِ فَاقْتُلُوهُ وَ لَوْ كَانَ تَحْتَ عِمَامَتِي هَذِهِ
 با اكثريت همراه شويد، كه دست خدا بر سر جماعت است، و از تفرقه و جدايى بپرهيزيد، كه يكسو شده از مردم بهره شيطان است، چنان كه گوسپند دور مانده از گله نصيب گرگ است. آگاه باشيد كسى كه به اين شعار (تفرقه) دعوت كند او را بكشيد گرچه زير عمامه من باشد.

بلاشک محور وحدت، قرآن است.چنانچه خداوند متعال در قرآن کریم می فرمایند:
"واعتصموا بحبل الله جمیعا و لا تفرقوا"
ايشان در مقام بيان علل پذيرش حكميت در ماجراي صفين با اشاره به اهمیت قرآن، فرمودند:
هنگامي كه شاميان، ما را دعوت كردند تا قر‌آن را ميان خويش داور كنيم، ما گروهي نبوديم كه به كتاب خداي سبحان پشت كنيم؛ در حالي كه خداي بزرگ فرمود: اگر در چيزي خصومت كرديد، آن را به خدا و رسول بازگردانيد؛ از اين رو، بازگرداندن به خداوند آن است كه كتابش را به داوري بپذيريم و بازگرداندن به پيامبر آن است كه سنتش را برگزينيم.

بنابراین از جمله مهمترین عوامل ایجاد انسجام، پذیرش داوری قرآن و کنار گذاشتن هواهای نفسانی است و از جمله مهمترین عوامل ایجاد تفرقه،کنار گذاشتن داوری قرآن است.

د- ایجاد فتنه:

علی(ع) یکی از راههای نفوذ شیطان را تبدیل تفرقه به فتنه می دانند. ریشه لغوی کلمه «فـتـنـه»، مـصـدر عـربـى از مـاده فـَتـَن اسـت و در لغـت به معناى «در آتش انداختن» و «گـداخـتـن سـیـم و زر» جـهـت آزمـایـش و جـدا سـاخـتـن مـواد خـالص آن از نـاخـالصى هاست.علی(ع) در باره فتنه می فرمایند:
 ان الفتن اذا اقبلتْ شبَّهت و اذا ادبرت نبَّهتْ. یُنکَرْنَ مقبلاتٍ و یُعْرَفْنَ مدبرات. یَحُمْنَ حَومَ الریاح، یُصِبْنَ بلداً و یُخْطِئْنَ بلداً. اَلا و انَّ اخوفَ الفِتَن عندی علیکم فتنةُ بنی امیة، فإنَّها فتنةٌ عَمیاءٌ مُظلمةً: عمَّتْ خُطَّتُها و خَصَّتْ بَلِیَّتُها، و اصاب البلاء مَن ابصر فیها، و اخطأ البلاءُ من عمِی عنها. ...
"فتنه‌ها هنگامی که روی می‌آورند شبیه حق می‌باشند و آنگاه که می‌روند و به پایان می‌رسند، حقیقت خود را می‌نمایانند و هوشیار می‌سازند. ناشناخته می‌آیند و شناخته شده می‌روند. همچون گردباد می‌گردند و شهری را ویران می‌کنند و شهری را وامی‌گذارند. آگاه باشید که نزد من بیمناکترین فتنه‌ها برای شما فتنه نفاق بنی امیه است زیرا که آن، فتنه‌ای کور و تاریک است. همگان را در برمی‌گیرد و مصیبتش خاص مؤمنان است و گرفتاریش به کسانی می‌رسد که از آن آگاهی دارند و بی‌خبران را آسیبی نمی‌رساند.» (خطبه 93)

علی(ع) در عبارت " ان الفتن اذا اقبلتْ شبَّهت و اذا ادبرت نبَّهتْ. یُنکَرْنَ مقبلاتٍ و یُعْرَفْنَ مدبرات" تاکید می کنند که فتنه آنگاه که رو می کند مردم را دچار شبهه می کند. شبهه از آن جهت شبهه گفته می شود که شبیه حق است.( «وَ اِنَّما سُمِّیَتِ الشُّبْهَةُ شُبْهَةً لاَِنَّها تُشْبِهُ الْحَقَّ )خطبه 38اما وقتی پشت می کند ایجاد تنبه می کند.فتنه به صورت ناشناس رو می کند اما آنگاه که می گذرد، روشن می گردد.

به عبارتی از آن جا که در دوران فتنه حق و باطل ممزوج می گردند و فضای شبهه غلبه دارد، تشخیص بسیار مشکل می شود. علی(ع) در این خصوص می فرمایند:
" انمابَدءُ وقوعِ الفِتَن اهواءٌ تتبع و احکامٌ تُبتَدَع، یُخالف فیها کتاب الله و یتولی علیها رجالٌ رجالاً علی غیر دین الله.

همانا پیدایش فتنه‌ها هواهایی است که پیروی می‌شوند و بدعت‌هایی است که گذارده می‌شوند. در چنین شرایطی با کتاب خدا مخالفت می‌شود و مردانی مردان دیگر را پیروی می‌کنند.به عبارت دیگر، همانا ریشه فتنه ها در آن است که عده ای از هواهای نفسانی خود پیروی می کنند و سپس درجهت توجیه آن بدان لباس شرعی می پوشانند و به اصطلاح شهوت عملی خود را تئوریزه می کنند و موجه جلوه می دهند.

تفرقه که حاصل جدایی از قرآن و عترت است در مرحله بعدی به فتنه منجر می گردد و همین فتنه، زمینه نفوذ شیطان و استیلاء وی را ایجاد می کند.