حالا هم حرف و حدیث‌هایی از سرنوشت یارانه‌های نقدی در بودجه سال آینده مطرح می‌شود؛ مواردی که معلوم نیست کدام‌شان صد درصد اجرا می‌شود و کدام‌شان همچنان در هاله‌ای از ابهام سال بعد را به پایان می‌برد. سخنی که نماینده عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در مورد پیشنهاد دولت برای حذف ١٥ میلیون نفر از لیست یارانه‌بگیران مطرح کرده بود در همین طیف حرف و حدیث‌ها است.

محمداسماعیل سعیدی از پیشنهاد وزارت رفاه برای حذف بخش بزرگی از دریافت‌کننده‌های یارانه نقدی گفته بود. اظهارنظری که به سرعت با واکنش معاون وزیر رفاه مواجه شد؛ احمد میدری گفته که حذف یارانه ۱۵ میلیون نفر پیشنهاد وزارت رفاه نیست. جالب آنکه خود اسماعیلی هم در گفت‌وگویی سخنان معاون وزیر را تایید کرده است. او از این طرح با عنوان یک طرح ابتدایی یاد می‌کند و می‌گوید که طرح حذف ١٥ میلیون نفر را یکی از اداره کل‌های وزارت رفاه مطرح کرده است که حتی نام آن را به خاطر ندارم. به هر روی موضوع یارانه‌ها، اینکه بر اساس لایحه پیشنهادی دولت رقم یارانه‌های نقدی تغییر نمی‌کند، اینکه میزان درآمد دولت از محل هدفمندی ثابت می‌ماند و سخنانی از این دست همچنان موضوع مورد بحث افواه عمومی است. شاید قرار گرفتن خبر حذف ١٥ میلیون نفر کنار ثابت ماندن میزان یارانه پرداختی و نیز درآمد دولت از این محل، به معنای تغییر شیوه هزینه‌کرد دولت در برخورد با یارانه‌ها باشد؛ برای نمونه می‌توان پیش‌بینی کرد که در این شرایط افراد نیازمند تحت پوشش ارگان‌های دولتی از یارانه نقدی بیشتری بهره‌مند شوند.

ارواح هنوز یارانه می‌گیرند

معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تشریح جزییات طرح حذف ۱۵ میلیون نفر از لیست یارانه‌بگیران، همچنین به تداوم یارانه فوت‌شدگان اشاره کرد و گفت: کارت‌های ملی قدیمی برای پرداخت یارانه همچنان معتبر هستند و 1/5 میلیون نفر کارت ملی ندارند. سیداحمد میدری، معاون امور رفاهی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در واکنش به برخی خبرها مبنی بر پیشنهاد وزارت رفاه برای حذف ١٥ میلیون نفر از یارانه‌بگیران، گفته است: وزارت رفاه پیشنهادی برای حذف بیشتر افراد یارانه‌بگیر ارایه نکرده است؛ این پیشنهاد از سوی کارشناسان و نمایندگان کمیسیون اجتماعی مجلس مطرح شده و باید به قانون تبدیل شود تا بتوان درباره آن بحث کرد. میدری در پاسخ به این پرسش که آیا امکان حذف ١٥ میلیون نفر از یارانه‌بگیران را دارید یا خیر، گفت: امکان حذف ٨٠ میلیون نفر هم وجود دارد اما باید دید نمایندگان مجلس چه تصمیمی در این باره خواهند گرفت و شاید بودجه‌ای برای پرداخت یارانه توسط مجلس در نظر گرفته نشود.

او درباره موافقت یا مخالفت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با طرح حذف ١٥ میلیون نفر از یارانه‌بگیران به فارس گفته که فعلا امکان موافقت یا مخالفت با آن وجود ندارد چرا که باید ابعاد آن مورد بررسی قرار بگیرد. معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اعلام این خبر که بیش از 1/5میلیون نفر کارت ملی ندارند، تاکید کرد: افرادی هستند که کد ملی دارند اما کارت ملی ندارند که باید در ثبت احوال ثبت نام خود را انجام دهند. میدری با اشاره به جزییات بیشتر یارانه‌بگیران و روند پرداخت آن عنوان کرده است: برخی یارانه‌بگیران فوت کرده‌اند اما اطلاعاتی از آنها در ثبت احوال موجود نیست و همچنان یارانه می‌گیرند، این افراد در روستاها و قبرستان‌های غیر رسمی دفن می‌شوند. وی گفت: سازمان ثبت احوال اعلام کرده که سه درصد از فوت‌شدگان اطلاعاتی به ثبت احوال نمی‌دهند و سازمان تامین اجتماعی هم بعدها با تحقیق خودش متوجه فوت افراد می‌شود. این مقام مسوول در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تایید خبر فارس مبنی بر اینکه کارت‌های ملی قدیمی همچنان معتبرند، توضیح داد: ثبت‌نام افراد جدید برای دریافت یارانه هم از راه سازمان هدفمندی یارانه‌ها انجام می‌شود و به حوزه وزارت رفاه ارتباطی ندارد.

معاون وزیر درست می‌گوید

«طرح حذف ١٥ میلیون نفر، افراد غیر نیازمند از دریافت یارانه، طرح خامی است که از سوی یکی از نهادهای زیرمجموعه وزارت کار ارایه شده و فعلا در سطح یک پیشنهاد خام است.» دبیر اول کمیسیون اجتماعی، در حالی این را  می‌گوید که با این سخن به نوعی صحبت‌های چند روز قبل خود را تکذیب می‌کند. محمد اسماعیل سعیدی، با تایید سخنان میدری، معاون وزیر کار، گفت که طرح حذف ١٥ میلیون نفر از دریافت یارانه از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به مجلس ارایه نشده، بلکه توسط یکی از زیر مجموعه‌های وزارتخانه ارایه شد و فعلا هم به عنوان یک طرح خام در دست بررسی است. او ادامه می‌دهد: هر سال که لایحه بودجه تدوین می‌شود، هر یک از وزارتخانه‌ها در جلسات مرتبط به بحث خود در مجلس نماینده‌ای می‌فرستند و بحث می‌کنند.

در این رابطه ممکن است نمایندگان مجلس، یا معاونان وزیر یا حتی نهادهای مرتبط پیشنهاداتی را مطرح کنند. این پیشنهادات مورد بررسی قرار می‌گیرد و احتمال دارد به لایحه بودجه نیز اضافه شوند. سعیدی گفت: در همین رابطه یک پیشنهاد کلی مبنی بر حذف ١٥ میلیون نفر افراد غیر نیازمند از دریافت یارانه، مطرح شد. این پیشنهاد از سوی یکی از نهادهای زیرمجموعه وزارت کار مطرح شد و من هم در هیچ کجا ادعا نکردم که این پیشنهاد وزارتخانه بوده است. ولی متاسفانه یک خبرنگار، حرف‌های من را به‌گونه‌ای تغییر داد که گویا این پیشنهاد از سوی وزارت کار آمده است. همچنین گفته‌های من را با تیتر تنش‌زایی منتشر کردند که به هیچ عنوان با گفته‌های من هم‌خوانی نداشت. عضو کمیسیون اجتماعی، طرح حذف ١٥ میلیون نفر از دریافت یارانه را، طرحی می‌داند که نیازمند کار کارشناسی جدی دارد و ادامه می‌دهد: مادامی‌که یک بررسی دقیق برای این طرح انجام نشود، نمی‌توان در مورد ان نظر داد یا نظر نمایندگان مجلس را جلب کرد. به ویژه که طرح فوق، طرحی مهم است و با مساله رفاه مردم دست به گریبان است. اگر برنامه‌ریزی و کار کارشناسی کافی انجام شود، احتمال اینکه نمایندگان مجلس هم از آن حمایت کنند وجود دارد. سعیدی همچنین درباره گفته‌های معاون وزیر کار، می‌گوید: گفته‌های آقای میدری درست هستند و در جلسه فوق هم تنها یک طرح خام مطرح شد و هنوز راجع به جزییات آن بحث کافی انجام نشده است. همان‌طور که ایشان گفتند باید منتظر ماند تا ابعاد این مساله بیشتر روشن شود.

علاوه بر این تا زمانی‌که نمایندگان مجلس این طرح را تصویب نکنند، قابلیت اجرایی ندارد. البته بعد از تصویب احتمالی نمایندگان مجلس، آیین‌نامه اجرایی این طرح را باید وزارتخانه بنویسد و در این زمینه مجلس مداخله خاصی نخواهد داشت. او درباره میزان حمایت‌ها از این طرح در کمیسیون اجتماعی گفت: البته من با کسی در این رابطه صحبت نکردم و شخصا هم یک رای بیشتر ندارم. در مجلس بیشتر تا زمان رای‌گیری روشن نمی‌شود که یک طرح از حمایت چند نفر برخوردار است ولی طرح مذکور به واسطه حساسیت‌هایی که دارد، باید بسیار علمی و منطقی باشد تا بتواند نظر نمایندگان را به خود جلب کند. در واقع حامیان چنین طرحی باید نشان دهند که در شرایط حذف ١٥ میلیون نفر، بخش‌های صنعتی، تولیدی و معیشتی اقشار ضعیف چقدر بهتر خواهد شد. در غیر این صورت به راحتی نمی‌توان نظر اکثریت نمایندگان مجلس را به اجرای این طرح جلب کرد.