از روزگاران قديم طبقات چوبي و سنگي در محيط خانه و محل کار جهت استفاده از فضا، وجودداشته و مورد استفاده قرا رمي گرفته، امروزه با توجه به محدوديت منابع، بالا بودن قيمت چوب هاي ماسيو، وزن بالاي چوب مايسو و پيشرفت علوم استفاده از موادي همچون تخته خرده چوب، تخته فيبر (MDF) و انواع پانلها با روکش طبيعي يا مصنوعي بيشتر مورد توجه قرار گرفته است.
حال در اين جا سعي مي‌شود تا مراحل ساخت آشپزخانه به وسيله صفحات فشرده چوبي به طور کامل توضيح داده شود.
به طور کلي ساخت کابينت آشپزخانه شامل دو مرحله مي‌شود، مرحله اول ساخت کابينت و مرحله دوم شامل نصب کابينت در آشپزخانه مي‌باشد...
* مرحله ساخت کابينت:
اين مرحله شامل قسمت هاي 1- طرح اوليه (پيش طرح) 2- اندازه برداري براي اجراي طراحي و ساخت دقيق 3- طراحي 4- انتخاب نوع مصالح مصرفي 5- محاسبه اندازه هاي برش کاري 6- اجراي برش کاري 7- عمليات لبه چسباني 8- شيار زدن 9- سوراخ زني 10- مونتاژ کاري و در آخر حمل و نقل کابينت است.
1- پيش طرح:
پيش طرح به منظور ايجاد منظره اي از طرح نهايي در ذهن خريدار مي‌باشد، به نحوي که بتوان توضيحاتي را از روي آن براي خريدار بيان نمود و سليقه و خواست او را در طراحي اصلي پياده نمود.
2- اندازه برداري براي اجراي طراحي و ساخت دقيق:
در اين مرحله به محيط اجراي طرح ياهمان آشپزخانه رفته و محل هايي که کابينت بايد براي آن ساخته شود معين مي‌گردد، در اين قسمت بايد به نکاتي توجه شود که مواردي از آن را توضيح مي دهيم: 1- براي تعيين محل اجاق گاز بايد ابتدا نوع آن مشخص شود که صفحه اي يا معمولي است. اگر صفحه اي باشد با توجه به اندازه آن، آن را بر روي صفحه کار نصب مي نمايم براي و محيط زير صفحه کار کابينت مي سازيم. اگر نوع اجاق گازمعمولي بود محل نصب آن را در طرح به اندازه m 90 خالي گذاريم، در مشخص نمودن محل نصب اجاق گاز بايد به مواردي چون انشعاب لوله گاز، برق و دودکش هود در آشپزخانه توجه نمود.
2- باتوجه به نوع هود محل آن را در طرح مشخص مي کنيم و مشخص مي‌شود که به کابينت نياز دارد يا ندارد. محيط لازم براي نصب هود از 60 cm تا 90cm متغيير است.
3- محل نصب لباس شويي در طرح مشخص مي‌گردد و محل آن به اندازه 60cm خالي گذاشته مي‌شود.
4- براي ظرف شويي همانند لباس شوي عمل مي کنيم.
5- براي يخچال پس از معين شدن محل آن در طرح بايد به مقدار 95cm * 180cm از محيط به آن اختصاص داد.
6- تعيين محل سينک در طرح با توجه به انشعاب لوله آب و اندازه آن که از 60cm تا 120cm متغير است صورت ميگ يرد.
7- تعيين محل هاي باقيمانده براي طراحي مثل دوسري کشو در کجاي آشپزخانه قرار دهيم.
3- طراحي:
در طراحي با توجه اندازه هاي بدست آمده در مرحله قبل مي‌توان طرح را به صورت دستي يا به کمک رايانه تهيه کرد. طرح دستي اجراي طرح مهندسي بر روي کاغذ ترسيم است.
و طرح کامپيوتري به کمک نرم افزارهاي طراحي مانند 3Dma Catia و … صورت مي گيرد.
در طراحي آشپزخانه بايد مواردي همچون طرح کابينت، رنگ آشپزخانه نور پرده، ميز صندلي، گل و گياه و… را در نظر داشت.
در طراحي بايد نوع سيستم آشپزخانه مشخص گردد آشپزخانه را مي‌توان راهرويي، L شکل، U شکل و يا V شکل طراحي نمود.
چيدمان کابينت بايد به گونه اي باشد که اولاً تشکيل و مستحکم باشد ثانياً تمام وسايلي که در يک زمان خاص مورد احتياج است در کوتاهترين زمان ممکن قابل دسترس باشد. به اين نکته مثلث دستيابي آشپزخانه مي گويند، اضلاع اين مثلث عبارتند از: يخچال، سينک و اجاق گاز مي‌باشد که به ترتيب هر کدام محل دپوي مواد اوليه آشپزخانه محل آماده سازي و پردازش مواد و بالاخره عمليات پخت و پز مواد است.
از آنجا که بيشترين وقت آشپز حول اين سه مرحله گرفته مي‌شود، نزديکي آن به يکديگر موجب سهولت در کار خواهد شد.
آخرين مرحله در طراحي تکميل ساختمان آشپزخانه که در حقيقت وارث تمامي محاسن ومعايب مهندسان معماران و استادکاران است مي‌باشد. از اين سو مي بايست با تمامي مسائل و معايب احتمالي کار ساختمان که به جاي گذاشته شده است کنار‌آييد و از سوي ديگر تمامي تلاش را به اين نکته معطوف کند که زيباترين طرح ممکن را براي فضاي آشپزخانه فراهم آورد تا تمام آنچه را که وظيفه اصلي کابينت است به جا آورده شد.
4- انتخاب نوع مصالح مصرفي:
براي ساخت بدنه هاي کابينت از پانلهاي لايه اي، تخته خرده چوب و MDF با روکش هاي طبيعي و مصنوعي ماندن سترون ملامينه، فرميکا، تخته خرده چوب و… استفاده مي‌شود و براي صفحات رويه کابينت نيز که مستقيماً در معرض نفوذ آب، سائيدگي حرارت و ديگر عوامل فرسايشي قرار دارد از پانل هايي با ضخامت 40mm تا 36mm با روکش هايي از جنس فرميکا MPL و ديگر روکش هاي مقاوم در برابر فرسايش استفاده مي‌کند.
ديگر مواد مورد استفاده که در ساخت کابينت مي‌توان نام برد شامل نوار PVC لولاي گازور انواع پکيچ (4cm, 1/5cm,1cm) چسب، دستگير، ريل کشو، سبداً بچکان و … نام برد.
5- محاسبه اندازه برش کاري:
در اين مرحله بايد ابتدا اندازه برش هايي با ضخامت مشترک را مشخص نود مانند بدنه هاي کابينت زميني يا ديواري در محاسبه اندازه برش بايد به مسائل زير توجه نمود.
طي ساليان گذشته در مورد کابينت هاي زميني عمق يونيت معادل 45cm و عرض صفحات رويه کابينت هاي زميني 50cm بود ولي از اوايل دهه 80 که براي اولين بار در ايران توليد شد استفاده از صفحات لبگرد با عرض 60cm و عمق 56cm و ارتفاع 72cm افزايش يافت اين ابعاد براي يونت زميني ابعاد استاندارد شده‌اند. عمق 56cm با احتساب ضخامت درب مي‌باشد يعني عمق کابينت بدون درب 54/5cm ساخته مي‌شود. يونيت هاي ديواري به عمق 30cm تا 35cm و ارتفاع cm70 تا cm90 است که با توجه به ابعاد آشپزخانه انتخاب مي‌شوند.
بايدتوجه داشت که طول کابينت هاي سينک cm90 تا cm120 کابينت گاز صفحه اي cm90 کابينت ميني سوپر cm30 عرض و ارتفاع cm185.
6- اجراي برش کاري:
در ابتداي امر بايد توجه کرد که برش درب ها نماي اپن و طبقه هاي داخلي کابينت بعد از نصب کابينت ها در آشپزخانه صورت مي گيرد.
به طور کل برش کاري در دو مرحله صورت مي گيرد مرحله اول به اصطلاح خرد کردن ورقه است و مرحله ديگر اندازه بري تخته ها مي‌باشد.
در اندازه بري تخته ها بايد مواردي مانند ضخامت PVC عيب هايي همچون تابيدگي ورق و خش خوردگي سطوح مورد توجه قرار گيرند.
در برش کاري برش قطعات فيبر پشت بند، بدنه، پاسنگ، بلنت و تاج، صورت مي گيرد.
7- لبه چسباني:
اين مرحله به منظور زيبايي کار و محافظت از لبه هاي کار در برابر ضربه و نفوذ آب و رطوبت مي‌باشد.
لبه چسباني را مي‌توان با نوارهاي از جنس چوب يا PvC انجام داد. ضخامت اين نوارها از mm 1/0 تا mm 2 مي‌باشد. نوارهايي با ضخامت mm 1/0 را در تخته هايي مانند طبقات داخل کابينت استفاده مي‌شود و نوارهايي با ضخامت بيشتر براي ديگر قسمت ها مخصوصاً درب کابينت به کار مي رود.
لبه چسباني را مي‌توان به دو صورت دستي و ماشيني انجام داد که مسلماً‌ استفاده از روش ماشيني دقت کار سرعت و زيبايي کار را افزايش مي‌دهد.
بعد از اتمام لبه چسباني، امکان بيرون زدگي مقدار کمي چسب از کنار لبه ها وجود دارد که بايد به تميزکاري آن بپردازيم، البته دستگاه هاي مدرن امروزي اين عمل را به صورت اتوماتيک وار انجام مي‌دهند.
8- شيار زدن قطعات:
شيار زدن مختص بدنه هاي کابينت زميني و ديواري مي‌باشد.
شيار را به منظور قرار گرفتن فيبر پشت بند کار ايجاد مي‌کنند.
بايد دقت کرد فاصله شيار بايد از پشتي بدنه mm 17 فاصله داشته باشد. اين فاصله براي ايجاد فضا براي نصب چوب هاي اتصال در پشت کابينت مي‌باشد.
9- سوراخ زني:
در اين مرحله اقدام به خطاي کشي و مشخص نمودن سوراخ هاي اتصال بدنه سوراخ هاي ريل کشو و سوراخ هاي زير طبقه ها مي کنيم.
پس از انجام سوراخ کاري، سوراخ هاي اتصال را در طرف بيروني بدنه خزينه مي کنيم.
بايد دقت نمود تا سوراخ هاي ايجاد شده با فاصله cm5 از لبه کار و در مرکز ضخامت تخته اتصالي ايجاد گردند از ديگر عواملي که بايد در سوراخ کاري رعايت نمود اين است که سوراخهاي ايجاد شده حتما عمود بر سطح تخته باشد. سوراخ کاري باعث سرعت بخشيدن به مونتاژ کاري افزايش دقت و زيبايي کارمي شود.
10- مونتاژ کاري:
در آخر پس از آماده شدن کليه قطعات اقدام به متصل کردن آنها به يکديگر مي کنيم.
در هنگام منتاژکاري قبل از اين که پشت بندکار بر روي فيبر فيکس و محکم شود بايد دويدگي کار را بگيريم تا در هنگام نصب آنها بر روي ديوار و نصب درب هاي آنها دچار مشکل نشويم.
مراحلي که در بالا توضيح داده شد هر کدام نياز مهارت و تجربه کاري دارند و اينگونه نيست که به سادگي توسط افراد غير متخصص صورت پذيرد.