معماری
عوامل متعددی مانند خرد گرایی وتوسعه علم وتوسعه فلسفه وبه ویژه
گسترش تکنولوژی موجب تکوین مدرنیسم شد .استفاده از مظاهر تکنولوژی از جمله
کاربرد فلز در ساختمان سازی شروع شد. نیاز به استفاده از سازه های فلزی و
کاربرد شیشه در ساختمان های شیکاگو و تکوین مکتب شیکاگو در۱۸۷۱ و ساخت برج
ایفل زمینه ای مناسب را برای استفاده از مصالح جدید فراهم کرد. بعد از جنگ
جهانی نیاز به احداث ساختمان هایی با استفاده از معماری مدرن شکل گرفت میس
وندرو ولوکوربوزیه از معماران مشهور دوران متعالی بودند. لوکوربوزیه اصول
پنجگانه ای مانند مرتفع سازی وباغ روی بام وپلان ازاد وکاربرد پنجره کشیده
ونمای ازاد واستفاده از سقف کنسول را از اصول معماری مدرن می دانست. به
تدریج توجه به طبیعت در اثار معماری ونیز توجه به تندیس گرایی در کارهای
لوکوربوزیه و رایت موجب تنوع یافتن احجام مدرن ساده شد.از اواسط قرن بیستم
در مورد اصول معماری مدرن شک پدید آمد وعده ای به سادگی بسیاری از اثار
مدرن وعده ای به بی توجهی ان به فرهنگ وتاریخ انتقاد کردند .انتقاد از
مدرنیسم در دهه ۶۰ قرن بیستم فزونی یافت ودر ادامه ان پست مدرنیسم پدید
امد . ساختار گرایی (کانستراکتیویسم) در اوایل قرن بیستم شکل گرفت ومدتی
مورد توجه برخی از هنرمندان بود ولی بعد از ان مورد انقاد قرار گرفت وسبک
جدیدی به نام دیکانستراکشن پدید آمد. گسترش تکنولوژی موجب شکل گیری مکتب
دیگری با عنوان های تک و سپس کاربرد تکنولوژی همراه با توجه به زیست مدرن
باعث پدیدامدن اکوتک شد .
معماری مدرن :
عوامل متعددی مانند خرد گرایی وتوسعه علم وتوسعه فلسفه وبه ویژه گسترش
تکنولوژی موجب تکوین مدرنیسم شد .استفاده از مظاهر تکنولوژی از جمله
کاربرد فلز در ساختمان سازی شروع شد. نیاز به استفاده از سازه های فلزی و
کاربرد شیشه در ساختمان های شیکاگو و تکوین مکتب شیکاگو در۱۸۷۱ و ساخت برج
ایفل زمینه ای مناسب را برای استفاده از مصالح جدید فراهم کرد. بعد از جنگ
جهانی نیاز به احداث ساختمان هایی با استفاده از معماری مدرن شکل گرفت میس
وندرو ولوکوربوزیه از معماران مشهور دوران متعالی بودند. لوکوربوزیه اصول
پنجگانه ای مانند مرتفع سازی وباغ روی بام وپلان ازاد وکاربرد پنجره کشیده
ونمای ازاد واستفاده از سقف کنسول را از اصول معماری مدرن می دانست. به
تدریج توجه به طبیعت در اثار معماری ونیز توجه به تندیس گرایی در کارهای
لوکوربوزیه و رایت موجب تنوع یافتن احجام مدرن ساده شد.از اواسط قرن بیستم
در مورد اصول معماری مدرن شک پدید آمد وعده ای به سادگی بسیاری از اثار
مدرن وعده ای به بی توجهی ان به فرهنگ وتاریخ انتقاد کردند .انتقاد از
مدرنیسم در دهه ۶۰ قرن بیستم فزونی یافت ودر ادامه ان پست مدرنیسم پدید
امد . ساختار گرایی (کانستراکتیویسم) در اوایل قرن بیستم شکل گرفت ومدتی
مورد توجه برخی از هنرمندان بود ولی بعد از ان مورد انقاد قرار گرفت وسبک
جدیدی به نام دیکانستراکشن پدید آمد. گسترش تکنولوژی موجب شکل گیری مکتب
دیگری با عنوان های تک و سپس کاربرد تکنولوژی همراه با توجه به زیست مدرن
باعث پدیدامدن اکوتک شد .هندسه فراکتال وفولد از دیگر گرایش های پدید امده
در معماری غرب به شمار می ایند. با شکل گیری برخی از اندیشه ها وابداعات
سبک های جدیدی به وجود می آیند که همه نظریه ها جنبه عمومی پیدا نمی
کند.اما آنچه در ایران ودر برخی از کشورها روی می دهد غالبا به سبب عدم
شناخت عمیق و تحلیلی به شکل نوعی تقلید است وتجربه نشان داده است که از
اوایل چهار ده شمسی تا کنون در زمینه طراحی معماری کمتر موفق به نظریه
پردازی هایی شده ایم که مورد استقبال جامعه حرفه ای قرار گیرد. در این
مقاله سعی می شود که به بررسی انواع سبک ها در غرب در صد سال گذشته
بپردازیم و مروری اجمالی به انواع سبک ها ومعماران موفق در این سبک ها
واثار ان ها داشته باشیم. ودر اخر به بررسی روند ونتیجه این سبک ها در
ایران داشته باشیم. ۱-۱ مدرنیته: جهان مدرن در مقابل دنیای کهن منظر ودیدی
متفاوت از هستی دارد .و باور به ان دارد که عقل جای تفکرات ذهنی دوره قرون
وسطا را می گیرد .مدرنیته وضعیت وحالتی است که در تاریخ اتفاق افتاده است
.ونوعی نگرش به هستی وزندگی است ولی مدرنیسم ایدئولوژی و بنا به رویکردی
فهم مدرنیته از خودش است. اکثر معماران معتقد هستند که اغاز عصر مدرن با
پیدایش انسان گرایی وخرد گرایی در قرن ۱۵ در شمال ایتالیا شروع شد. عواملی
مثل رنسانس ودین گرایی و علم مداری وانقلاب صنعتی به این روند شتاب داد.
اولین ساختمان مدرن در اواخر قرن ۱۸ ساخته شد. از جمله این ساختمان ها می
توان به نمایشگاه بین المللی در های پارک لندن ویا ساختمان قصر بلورین
توسط جوزف پاکستن اشاره نمود .می توان گفت که این ساختمان اولین اثر
معماری با مصالح کاملا مدرن یعنی آهن وشیشه بود. نمایشگاه دیگری در شهر
پاریس به منا سبت یکصدمین سال انقلاب کبیر فرانسه بر گزار شد دو بنای مهم
به نام های برج ایفل وتالار بزرگ ماشین در این نمایشگاه جلب توجه می کرد.
ساختمان تالار ماشین نیز در نوع خود بی نظیر بود . این ساختمان با تمامی
مصالح جدید یعنی شیشه وفولاد ساخته شده بود .دهانه وسط این بنا با خرپای
۱۱۵متر پوشیده شده بود که خود یک رکورد در ساختمان سازی بود .مهندس معمار
این ساختمان فردیناند دوترت بود. ۲-۱:معماری مدرن اولیه: شروع معماری مدرن
به صورت مدون و با استفاده از اندیشه مدرن از اواخر قرن ۱۹ میلادی بود
وخاستگاه این معماری در امریکا در شهر شیکاگو ودر اروپا در شهر های پاریس
وبرلین بود .دوره معماری مدرن اولیه از نیمه دهه ۱۸۸۰تا اوایل جنگ جهانی
اول یعنی سال ۱۹۱۴ بود. مکتب شیکاگو: شیکاگو در اواخر قرن ۱۹ مرکز خطوط
راه اهن وارتباط شرق وغرب امریکا بود . در طی دو دهه اخر قرن نوزدهم اولین
نمونه های ساختمان های مدرن به دور از هر گونه تاریخ گرایی و تزیینات در
شیکاگو ساخته شد .ساختمان های این دوره بلند مرتبه با اسکلت فولادی بود .
اولین مهندس مطرح در این دوره ویلیام لی برون جنی بود .جنی ساختمان بیمه
را بین سال های ۵-۱۸۳۳ ساخت .بعد از او شرکت ها وافراد دیگری مثل شرکت
برنهم وروت ساختمان شانزده طبقه بلوک مانودناک را بین سال های ۹۱-۱۸۸۹
ساختند.دیوار این برج دیوار باربر وسازه ان فلزی بود .این برج فاقد هر
گونه تزیینات بود.بعد از این شرکت ها شرکت د یگری به نام ادلر وسالیوان
دیگر شرکت های مهم این مکتب بود لمیی معروف ترین معمار این سبک به شمار می
رفت . او برای اولین بار شعار” فرم تابع عملکرد” را که از شعارهای محوری
معماری مدرن بود مطرح کرد .او علاقه زیادی به تزیینات نداشت و هر گونه
تزیینات رادر ساختمان رد می کرد. روش های طراحی واجرایی واصول نظری این
معماران به نام مکتب شیکاگو شهرت یافت ومی توان ان را اصول اولیه معماری
مدرن محسوب کرد که مهمترین این اصول عبارتند از: الف)استفاده از اسکلت
فولادی ب)نمایش ساختار در بنا ج)عدم تقلید از سبک های گذشته د)استفاده
اندک از تزیینات و)استفاده از پنجره های عریض نمایش گاه بین المللی کلمبیا
ضربه سختی به مکتب شیکاگو وارد کرد ودوره افول این مکتب فرا رسید.اگر چه
عمر این مکتب از دو دهه فراتر نرفت ولی از چند جهت این مکتب حایز اهمیت
بود اول ان که پیشرفت تکنولوژی واستفاده از تکنیک ها ومصالح جدید مانند
اسکلت فلزی وشیشه وتاسیسات مرکزی واسانسور عرصه جدیدی در معماری ایجاب
کرد. دوم ان که در احداث این ساختمان ها از فولاد استفاده شد و فولاد جای
چدن را گرفت . سوم ان که این اولین سبک در معماری با گستره جهانی بود که
در امریکا شروع شد و معماران امریکایی معماران اروپایی را تحت تاثیر خود
گذاشتند. به تحقیق باید اذعان نمود که برج سازی به شیوه مدرن چه ازجهت
ساختار وچه ازجهت نما شاخصه معماری مدرن است واز مکتب شیکاگو الهام گرفته
شده است. مکتب هنر نو: هنر نو نام سبکی در اروپا بود که ابتدا در هنرهای
داخلی ومعماری داخلی شروع به فعالیت کرد وسپس با الهام از گذشته واستفاده
از مصالح مدرن مانند فولاد وبتن ساختمان هایی با تزیینات فرم های طبیعی
وگیاهی شکل دادند. زمینه های فکری این سبک را می توان در سبک هنرها وصنایع
دستی در قرن نوزدهم در انگلستان یافت. این سبک در انگلستان به نام سبک
مدرن و در فرانسه به نام هنر نو ودر المان به نام سبک جوان ودر اتریش به
نام سبک جدایی نام گرفت. از اصول فکری پیروان این مکتب می توان به موارد
زیر اشاره کرد: الف) انتقاد وجدایی از مکتب های تقلیدی ب) جدایی از گذشته
ج) ابداع فرم های جدید د) هنر مناسب زمان ه) استفاده از فلز برای اسکلت
ونما و) استفاده از تز ئیینات وفرم های طبیعی ویکتور ارتا اولین معمار در
این سبک به شمار می اید. در خانه تاسل در برکسل ارتا نه تنها ستون ها را
به نمایش می گذارد بلکه فرم انها را به صورت ساقی گیاهی در می آورد .
هکتور گیومارد معمار نامی این سبک در فرانسه بود وی باالهام از ارتا سردری
های مترو پاریس را با اهن وچدن به شکلی نوظهور وخمیده دراورد. چارلز رنه
مکنتاش در انگلستان معمار معروف این سبک تلقی می شد ودر اتریش دو معمار به
نام های جوزف الریش وجوزف هافمان روش جدیدی برای سبک معماری خود مستقل از
گذشته ارائه دادند و با بیان این که هر چیزی که عملکرد ی نیست زیبا نمی
باشد گامی بزرگ در این سبک گذاشتند.باید توجه داشت که این مکتب در اوج
اقتدار سبک های تاریخ گرایی همچمون نئوکلاسیک ورومانتیک در اروپا ظاهر شد
. کار شایان اگوست تبدیل بتن مسلح به یک نوع مصالح معماری بود که در تئاتر
شانزلیزه این کار خود نمایی می کند. به نحوی که بتن نه تنها به عنوان
مصالح به کاررفته است بلکه جزیی از نما محسوب میشود. در ایران بهترین
نمونه ها ی هنر نو را می توان در ساختمان های طراحی شده توسط وارطان
اوانسیان معمار ارمنی تبار دردوره پهلوی اول ودوم در تهران مشاهده کرد.
جنبش فوتوریسم : این جنبش در ایتالیا وبعد از جنگ جهانی اول ظهور کرد
وپدید اورندگان این جنبش خواستار جهانی بودند که یکسره خود را با شرایط
جدید به وجود امده در اثر انقلاب صنعتی وظهور تکنولوژی جدید تطبیق دهد وان
چه را که مربوط به جهان قبل از صنعت مدرن است از تاریخ حذف کنند . بنیان
گذار این سبک فیلیپوتوماسو بود وتاکید بیشتر اواین بود که زیبایی جهان
توسط زیبایی جدیدی به نام “سرعت” غنای فزون تری یافته است. این جنیش نسبتا
عمر کوتاهی داشت و شروع جنگ جهانی اول اغازی بود بر پایان این جنبش که می
خواست در تاریخ معماری تحولی جدید ایجاد کند.هیچ ساختمان مهمی به این سبک
ساخته نشد.مطالب نظری معماری فوتوریسم همچون توجه به علم وتکنولوژی وجهان
اینده وگسست از گذشته وبلند مرتبه سازی همه از مواردی بودند که بعد ها
تاثیر بسیاری برافکار وطرح های معماران مدرن متعالی همچون کوربوزیه
وگروپیوس وهمچنین سبک هایی چون کانستراکتیوسم وهای -تک گذاشتند. ۳-۱)
معماری مدرن متعالی معماری مدرن متعالی ویا به اصطلاح اوج معماری مدرن در
بین دو جنگ جهانی اول ودوم یعنی دردههای ۲۰و۳۰میلادی در اروپا ودر امریکا
مطرح شد.یکی از موضوعات کلیدی وبسیار مهم در دوره متعالی مسئله صنعت
وتولیدات صنعتی بود. وتمامی معماران متعالی در این دوره به نوعی با مسئله
تکنولوژی در گیر بودند.از پیشگامان این دوره که سعی درقطع کردن وابستگی
های معماری مدرن به گذشته بودند می توان به والتر گروپیوس وکوربوزیه اشاره
ای کرد. کانستراکتیویسم: معماری کانستراکتیوسم به لحاظ مباحث نظری
وساختمان های طراحی شده توسط معماران ان یکی از سبک های مهم برای تبیین
اصول ساختمان های مدرن در بین دوجنگ جهانی بود.خاستگاه این معماری شوروی
بود .یکی از اولین ساختمان های این سبک که نماد این سبک به حساب میاید
ماکت بنای یادبود بین الملل سوم است که توسط ولاذیمیر تاتلین طراحی شد.این
بنای مارپیچ حلزونی شکل به ارتفاع ۳۹۰متر نمایشی بود از اعتقاد سوسیالیسم
بر روند تکاملی تاریخ به صورتی که تاریخ خود را تکرارمی کند به طوری که هر
تکرار از مرحله ای بالاتر وفراتر از مرحله قبل است ودر نهایت تکامل تاریخ
به سوسیالیسم وکمونیسم منتهی میشود.از وسط این برج فولادی مر تفع ساختمان
شیشهای پارلمان اویزان است الکساندر وسنین یکی از نظریه پردازان ومعماران
مهم این سبک به شمار میرود طرح ساختمان روزنامه پراودا اثر این معمار
است.کانستراکتیویست ها خواستار دگرگونی بنیادین در روشهای ساخت وساز سنتی
وبه طور کل نگرش جدید نسبت به هنروزیبایی بودند. یکی از اولین شعارهای ان
ها در اوایل دهه ۱۹۲۰ چنین بود:”مرگ بر هنر زنده باد تکنولوژی زنده باد
تکنسین های کانستراکتیویست. از اواخر دهه ۱۹۲۰ این سبک بر کشورهای غربی
تاثیر گذارد و در فرانسه وهلند وسوییس و انگلستان نمونه هایی از ساختمان
ها به این سبک اجرا شد.ساختمان های هانزمایر و الترگروپیوس در المان که با
اسکلت فلزی وپوسته شیشیه ای ساخته شده بودند شباهت زیادی به کارهای
کانستراکتیویست ها دارد .در امریکا در فیلاد دلفیا طرح ساختمان انجمن وجوه
پس انداز تحت تاثیر معماری کانستراکتیویسم بوده است.از اوایل دهه سی
معماری کانستراکتیوسم رو به افول گذارد. وبه جای ان مجددا رجعت به گذشته
وتاریخ گرایی وبالاخص سبک نئوکلاسیک در شوروی مورد توجه قرار گرفت.
لوکوربوزیه: بهترین مصالح ساختمانی مدرن یعنی بتن وبه نهایت زیبایی رسیدن
ان در معماری مورد استقبال قرار گرفت و کارهای وی مورد استقبال جهانی قرار
گرفت. کوربوزیه شهر های اینده را شهرهایی تجسم نموده که از اسمان خراش های
عظیم ومرتفع تشکیل شده است .در هر یک از اسمان خراشهای چند عمل کردی حدود
چند صد هزار نفر زندگی وکار خواهند کرد در این ساختمان ها اپارتمانهای
مسکونی وادارات وفروش گاه ها در یک محله بسیار بزرگ فراهم است و اهالی این
ساختمان ها به دور از سر وصدا بوده و به جای ان از افتاب ومناظر زیبا
استفاده می کنند.بر اساس این نظریه دوشهر مهم در دهه پنجاه میلادی طراحی
واجرا شد. یکی شهر چندیگار در هند بود که توسط خود لوکوبوزیه طراحی شد
ودیگری شهر برازیلیا در برزیل بود که توسط لوچیو کوستا به عنوان پایتخت
جدید طراحی گردید. در زمینه معماری کور بوزیه خانه را به عنوان ماشینی
برای زندگی عنوان کرد.همان گونه که اتومبیل ماشینی برای حرکت است .وی پنج
اصل رادر ساختمان های مدرن معرفی کرد که عبارتند از: الف : ستون ها
ساختمان ها را از روی زمین بلند می کنند ب: بام مسطح وباغ روی بام ج: پلان
ازاد د: پنجره های طویل و سرتاسری ه: نمای ازاد و کف ها و دیواره ها بصورت
کنسول . کوربوزیه عقاید مطرح شده خود را در مورد معماری در طرح ویلای
ساووا در پواسی در شمال پاریس به نمایش گذارد .وی تکنولوژی را به عنوان
منبع الهام معماری مدرن وپنج اصل ساختمان مدرن را به صورتی هنرمندانه
وشاعرانه در این ماشین زیستی پیاده کرد .عملکرد های این ساختمان که همچون
ماشینی بی الایش در وسط و مسلط بر محیط اطراف قرار دارد فراهم نمودن شرایط
اسایش برای انسان است. خانه ماشینی است برای زندگی (ایده اصلی کور بوزیه)
معماری ارگانیک: بینش معماری ارگانیک ریشه در فلسفه رمانتیک دارد
.رمانتیسم یک جنبش فلسفی وهنری وادبی است که در اواخر قرن هیجده ونوزده
میلادی در شمال غرب اروپا شکل گرفت وبه سایر مناطق اروپا وامریکا سرایت
کرد.این جنبش واکنشی در مقلبل خرد گرایی عقل مدرن بود . فرد ریش ویلهم
شیلینگ که یکی از بنیان گذاران مهم فلسفه رمانتیک محسوب میشود معتقد بود
که طبیعت جزیی از خود انسان است وبین انسان وطبیعت جدایی نیست. معماری
ارگانیک در امریکا در قرن ۱۹ توسط فرانک فرنس ولویی سالیوان شکل گرفت اوج
شکوفایی این نظریه را می توان در نیمه قرن اول بیستم در نوشتارهای فرانک
مشاهده کرد. سالیوان که خود از پایه گذاران سبک مکتب شیکاگو ومعماری مدرن
در امریکا بود اعتقاد زیادی به فرم های طبیعی وسبک ارگانیک داشت .سالیوان
به روشی معتقد بود که مشابه پروسه به وجود امدن در طبیعت بود.او برای
اولین بار اصطلاح” فرم تابع عملکرد” را بیان نمود وچنین عنوان کرد که بعد
از مشاهده مستمر پروسه طبیعی به این نتیجه رسیدم که که فرم تابع عملکرد
است یعنی سالیوان فرم تابع عملکرد را در پروسه رشد وحرکت طبیعی می دید. از
مشخصه های بارز این ساختمان می توان به پنجره های سرتاسری وکنسول نمودن
بام ونشان دادن مصالح در ساختمان اشاره کرد .ازجمله شاخص ترین نمونه های
این ساختمان ها باید از خانه روبی در حومه شیکاگو نام برد.در اوایل قرن
بیسم به تدریج ایده های رایت در ساختمان هایش شکل می گرفت .اگرچه رایت با
تکنولوژی مدرن مخالفتی نداشت ولی تکنولوژی را وسیله ای برای رسیدن به یک
معماری والاتر که از نطر وی همانا معماری ارگانیک بود میدانست وی در
معماری ارگانیک نه عبارت را مشخص کرده بود: الف) طبیعت: درختان وابرها فقط
شامل بیرون نمی شدند بلکه شامل داخل بنا نیز می شد . ب) ارگانیک: به معنای
همگونی و تلفیق اجزا نسبت به کل وکل نسبت به اجزا است. ج) شکل تابع عمل
کرد: عمل کرد صرف صحیح نمی باشد بلکه تلفیق فرم وعملکرد واستفاده از ابداع
وقدرت تفکر انسان در رابطه با عمل کرد ضروری است.فرم وعمل کرد یکی است. د)
لطافت : تفکر وتخیل انسان باید مصالح وسازه سخت ساختمان را به صورت فرم
های دل پذیر وانسانی شکل دهد . مکانیک ساختمان باید در اختیار انسان باشد
ونه بالعکس. ه) سنت: تبیعت ونه تقلید از سنت اساس تفکر معماری ارگانیک
است. و) تزیینات: بخش جدایی نا پذیر با معماری است رابطه معماری با
تزیینات مثل گل ها به شاخه های بوته می باشد. ز) روح: چیزی نیست که به
ساختمان القا شود بلکه در درون ان باید وجود داشته باشد. ح) بعد سوم :
برخلاف اعتقاد عمومی بعد عرض نیست بلکه ضخامت وعمق است. ط) فضا: عنصری است
که باید دائما در حال گسترش باشد . شاهکار معماری ارگانیک و رایت را می
توان در خانه ابشار در ایالت پنسیلوانیا در امریکا دید. رایت معتقد بود که
ماهیت ساختمان باید نشان داده شود به گونه ای که شیشه به عنوان شیشه وسنگ
به عنوان سنگ به کار رود. هرچند که معماری ارگانیک بر خلاف کارهای
کوربوزیه صورتی جهانی نیافت ولی با این حال پیروانی در سایر کشورها پیدا
کرد.در ایران نیز می توان در کارهای مهندس هوشنگ جسیحون وپارک جمشیدیه
معماری ارگانیک را مشاهده کرد. خانه ابشار (تلفیق معماری وطبیعت) ۴-۱)
معماری مدرن متاخر: رایت در این دوره به عنوان معروف ترین معمار امریکا
شناخته می شد وکوربوزیه به عنوان استاد مسلم معماری مدرن از عقاید خود در
معماری فاصله گرفت و معماران دیگری هم به این جمع اضافه شدند . معمار
دیگری به نام رودولف با طراحی دانشکده معماری ییل در امریکا بهترین نمونه
ازاین سبک را نشان داد . در این ساختمان نمای نمایان بتن شیار داده شده
بود تا زبری ان وضوح بیشتری داشته باشد.در این دوره شهر دیگری به نام
برازیلیا به عنوان پایتخت جدید در کشور برزیل توسط لوچیو کوستا طراحی شد.
معمار دیگر برزیلی اسکار بود که بسیاری از ساختمان های مدرن این شهر را
طراحی کرد این شهر نیز مانند عقاید کوربوزیه طراحی شد. شهر همانند یک
هواپیما طراحی شده بود که در وسط ان بخش اداری ودر بال ها محلات مسکونی
قرار داشت . اگرچه در این شهر اسمان خراش صد هزار نفره وجود نداشت ولی
ساختمان های مکعبی با فاصله های زیاد تبلوری واضح از ایده کوربوزیه بود .
در ایران شهرک اکباتان در تهران مثال بسیار خوبی از شهر سازی بر اساس
عقاید کوربوزیه بود. میس ونده رو دیگر معمار صاحب نام مدرن تا پایان عمر
بسیار فعال بود . او ساختمان های مکعب شکل خود را با استفاده از شیشه
وفولاد طراحی می کرد ودر کارهای او منحنی الخط وجود نداشت وهمه طراحی ها
بااستفاده از خطوط عمودی وزوایای نود درجه طراحی می شد. از معماران دیگر
این دوره می توان به فیلیپ جانسون وای ام پی اشاره کرد . در اخر باید
اشاره کرد که معماری مدرن نقطه عطفی در تاریخ معماری جهان بود زیرا برای
اولین بار نگرش از سنت وگذشته به عنوان منبع الهام معماری تغییر جهت داد
وپیشرفت به عنوان موضوع وهدف اصلی معماری مطرح شد.