از سال های نسبتا دور اتومبیل های تولیدی با پوششی از جنس پلی اوریتان در رنگ های متالیک و رنگ های ساده پوشانده شده است.این جنس مقاومت بالایی در برابر اشعه ی فرابنفش دارد.لذا رنگ اتومبیل مانند اتومبیل های بسیار قدیمی تغییر رنگ نمیدهد.پس میتوانیم بگوییم که رنگی که روی همه ی اتومبیل ها است بهترین گزینه برای لکه گیری یا رنگ کردن قطعات اتومبیل میباشد.
لیکن میبینیم که یک کد رنگ در بعضی از اتومبیل ها پرده های رنگ مختلفی دارد.
علل متفاوت بودن پرده های مختلف یک کد رنگ:
1-تولید پیکمنت مادررنگ که در اثر کم یا زیاد شدن حرارت متفاوت میشود.
2-اختلاف ویسکوزیته ی مادررنگ ها در هر دوره.
3-هنگام پاشش،موارد لازم از جمله غلظت رنگ،فشار باد،فاصله ی نازل از سطح و میزان قطر رنگ که روی اتومبیل مینشیند رعایت نمیشود.
حفاظت و تزئین دو هدف اصلی پوشش ها هستند. درست است که قدرت حفاظتی رنگ عامل مهمی در تولید رنگ های صنعتی می باشد ولی مشتری جویای کیفیت از طریق خواص تزئینی آن است، بنابراین تینت رنگ عامل مهم تری از دیدگاه مشتری است.
در این جزوه سعی بر آن شده ابتدا عاملی که گاهی اوقات باعث ضعف تینت می شود به اختصار توضیح داده شود.
چرا وقتی براساس فرمول های ارائه شده در کامپیوتر، رنگ را تینت می کنیم پس از اعمال، اختلاف فام بوجود می آید؟
مشکل فوق می تواند ناشی از ایرادهای خود اتومبیل یا تعمیر آن باشد که در سه بخش قابل بررسی است:
1- تولید رنگ: کارخانجات اتومبیل سازی از شرکت های مختلف، رنگ خود را تأمین می کنند. در مواردی دیده می شود که رنگی را که با یک کد چند شرکت ارائه می دهند با یکدیگر 100% هماهنگی ندارد و یا در بچ های مختلف رنگ از یک شرکت کمی اختلاف وجود دارد.
2- تولید اتومبیل در کارخانه:بارها دیده شده است که اتومبیل های نو کهاز یک کمپانی اتومبیل سازی خارج می شوند با وجودی که همگی یک کد برای رنگ دارند اما دقیقاً هم رنگ نیستند. علت این است که بسیاری عوامل در کارخانجات اتومبیل سازی می تواند اختلاف در رنگایجاد کند.این عوامل عبارتند از:
تغییرات در سیستم رنگ (یعنی نوع رنگ عوض شود)
سرعت خط تولید (یعنی وقتی سرعت اعمال رنگ روی بدنه تغییر می کند، فام رنگ نیز عوض می شود)
ضخامت فیلم رنگ
مشکلاتی که در اعمال رنگ وجود دارد
لکه گیری یا رنگ کردن مجدد (گاهی اوقات اتومبیل ها در کارخانه سازنده آسیب جزئی یا کلی می بیند لذا همانجا لکه گیری شده یا رنگ می شود. در مواردی رنگ اصلاحی با رنگ اولیه کاملاً همخوانی ندارد در نتیجه اتومبیل فوق با اینکه کد رنگی مشابه سایر اتومبیل ها دارد اما با آنها تفاوت رنگ خواهد داشت).
3- تعمیر اتومبیل در تعمیرگاه: در این مرحله نیز عوامل گوناگونی تأثیر دارند مثل رنگسازی که معمولاً در رنگ فروشی و اعمال رنگ که در تعمیرگاه انجام می گیرد.
مشکلات زیر می تواند هنگام رنگسازی ایجاد شده باشد:
ممکن است در انتخاب رنگ اشتباه شده باشد. مثلاً ممکن است رنگ نامناسبی را از کارت های رنگی color box انتخاب کرده باشیم.
ممکن است از نرم افزار قدیمی هلیوس و در نتیجه از فرمول های قدیمی استفاده شده باشد.
ممکن است ترازوی سیستم دچار خطا شده باشد. اغلب وسایل اندازه گیری (مثل ترازو) در اثر کار کردن و مرور زمان خطا پیدا می کنند لذا پیشنهاد می شود حداقل هر سال ترازوها توسط کالیبراسیون تنظیم گردند یا خطای آنها مشخص گردد.
مشکلات زیر هنگام اعمال رنگ می تواند رخ دهد:
از پیستوله اسپری نامناسب استفاده شده باشد.
فشار هوا مناسب برای رنگ نبوده باشد.
قطر نازل پیستوله به درستی تنظیم نشده باشد.
رنگ به درستی اعمال نشده باشد. به عنوان مثال اگر تنظیم پیستوله به گونه ای باشد که رنگ قبل از رسیدن به سطح خشک گردد (یا اصطلاحاً گردی رنگ پاشیده شود) فام رنگ بعد از خشک شدن روشن تر از حد عادی خواهد بود.
تینر نامناسب بوده است در نتیجه وقتی به مقدار توصیه شده تینر استفاده می کنیم ویسکوزیته رنگ به حد کافی نمی رسد و نتیجه پس از اسپری نامناسب می گردد.
رنگ بیش از حد با تینر شل شده یا به تعداد دست های کافی اسپری نشده در نتیجه پوشش رنگ کم می گردد و رنگ روشن تر به نظر می آید.
چرا وقتی رنگ را با چشم می سازیم، پس از اعمال اختلاف فام مشاهده می شود؟
اشکالاتی که در کارخانه اتومبیل سازی و در تعمیرگاه در مورد قبل ذکر شد، اینجا نیز می تواند مشکل ایجاد کند.
مواردی که می تواند هنگام ساخت رنگ رخ دهد به شرح زیر است:
عدم استفاده از هاردنر: اگر رنگ 2k بدون هاردنر ساخته شده و با رنگ اصلی مقایسه شود، هنگام مصرف وقتی هاردنر به آن اضافه می کنیم رنگ روشن تر می گردد چون افزایش هاردنر غلظت پیگمنت ها را در رنگ کاهش می دهد.
مقایسه رنگ تر با رنگ خشک: مقایسه دو رنگ زمانی به درستی امکان پذیر است که هر دو یک شرایط را داشته باشند لذا وقتی یک رنگ تر را با رنگ خشک مقایسه می کنیم و آنها را یکسان می بینیم ممکن است پس از خشک شدن اختلاف فام بوجود آید.
عدم استفاده از کلیر: اگر رنگ بیس کوت را بدون کلیر با رنگ اصلی مقایسه کرده و آن را تینت کنیم امکان دارد پس از اعمال کلیر روی بیس کوت تفاوت فام با رنگ اصلی ایجاد گردد. پیشنهاد می گردد که در مراحل نهایی تینت کردن رنگ بیس کوت، روی آن کلیر اعمال کرده و بعد آن را با رنگ اصلی مقایسه کنیم.
مقایسه رنگ کشیده شده بر پانل با رنگ اسپری شده بر بدنه: در مورد رنگ های بیس کوت روش اعمال بسیار بر نتیجه تأثیر می گذارد لذا در مورد بعضی شیدها کشیدن یک رنگ بر پانل و اسپری همان رنگ، دو فام مختلف را ایجاد می کند.
مقایسه رنگ تینت شده با نقطه ای دورتر از ناحیه تعمیراتی ماشین: اگر اتومبیل قبلاً در کارخانه یا در تعمیرگاه رنگ شده باشد ممکن است قسمت های مختلف آن دقیقاً یکسان نباشد. لذا وقتی رنگ را تینت می کنیم حتماً باید آن را با بخشی که نزدیک قسمت در حال تعمیر است مقایسه کنیم.
وقتی به عدم تطابق فام برخورد می کنیم چه مواردی را چک کنیم؟
در چنین مواردی سئوال های زیر را از خود بپرسید و در جهت رفع موارد مشاهده شده اقدام نمایید:
آیا پانل رنگ، همانند بدنه اتومبیل، اسپری شده است؟
آیا روش اسپری درست بوده است؟
رنگ با کدام قسمت اتومبیل مقایسه شده است؟
آیا از روش لبه کشی (FadeOut) برای اعمال استفاده شده است؟
آیا سطح تعمیر شده به حد لازم از رنگ پوشیده شده است؟
آیا رنگ2Kرا با هاردنر مخلوط کرده و بعد مقایسه کرده ایم؟
آیا به رنگ فرصت خشک شدن داده و بعد آن را مقایسه کرده ایم؟
آیا رنگ های داخل قوطی قبل از مصرف خوب مخلوط شده بودند؟
آیا رنگ به روش درستی انتخاب شده است (یعنی آیا از کارت های رنگی، رنگ مناسبی را به عنوان مبنا انتخاب کرده ایم)؟
آیا تینر به کار رفته مناسب بوده است؟
امیدواریم با بررسی موارد ذکر شده بتوان خطاهای مربوط به ترکیب رنگ را کاهش داد.
جهت اصلاح تفاوت فام با رنگ اصلی، جداول کمکی در ادامه تقدیم می گردد.این جداول فقط اطلاعات اولیه ای جهت تینت و اصلاح آن می دهد و بدیهی است که تجربه عامل مهمی در رسیدن به رنگ موردنظر است.
اصلاح تمایل به رنگی خاص در رنگ های دو جزئی
روش استفاده از جدول: رنگ مورد نظر خود را از ستون سمت راست انتخاب کنید. در ستون وسط دو فام مشخص شده که برای اصلاح هر کدام از آنها در ستون سمت چپ یک رنگ معرفی شده است. مثلاً زرد، اگر رنگ زرد شما بیش از حد به نارنجی متمایل است برای اصلاح، کمی به آن سبز اضافه کنید.
فام |
به کدام رنگ متمایل است |
چگونه اصلاح شود |
زرد |
سبز نارنجی |
نارنجی سبز |
نارنجی |
زرد قرمز |
قرمز زرد |
قرمز |
نارنجی بنفش |
بنفش نارنجی |
بنفش |
آبی قرمز |
قرمز آبی |
آبی |
بنفش سبز |
سبز بنفش |
سبز |
آبی زرد |
زرد آبی |
جدول شماره 1
اصلاح خلوص رنگ و تاریک و روشن آن
روش استفاده از جدول: در ستون سمت راست مشکل موجود (خلوص یا میزان سیر بودن) را انتخاب کنید. فرض کنید رنگ تینت شده شما در زمینه خلوص مشکل دارد مثلاً رنگ خیلی چرک شده است. در این صورت مطابق آنچه در جدول آمده عمل نمایید. (همه رنگ ها به جز مشکی را اضافه کنید).
اصلاح |
اختلاف |
مشخصه رنگ |
خلوص رنگ |
خیلی خالص است |
مشکی اضافه شود. با وجودیکه نیاز است با کمی سفید مخلوط شود تا سیری رنگ نیز اصلاح شود. |
خیلی چرک است |
همه رنگ ها مورد نیاز به جز مشکی اضافه شود. |
|
میزان سیر بودن رنگ |
خیلی روشن است |
مشکی اضافه شود. |
خیلی تیره است |
سفید اضافه شود. |
جدول شماره 2
منبع : جزوه ی تینت رنگ شرکت رنگ و رزین یشم