آشپزخانه در میان فضاهای خانه بیشترین استفاده را پس از اتاق نشیمن دارد و عمدتاً توسط خانم خانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از آنجا كه این فضا به عنوان محل كار و فعالیت، و نه استراحت ، مطرح است ، ضمن آرامش بخش بودن نباید یكنواخت باشد. با ایجاد تنوع مطلوب در رنگ، بافت و جنس اجزای آن به صورتی هدفمند می توان به میزان قابل توجهی از خستگی چشم در آن كم كرد و آشپزخانه را به محیطی مشوق برای فعالیت تبدیل نمود. وجود ارتباط بین اجزا و وسایل موجود در آشپزخانه از نظر محل قرار گیری ، رنگ ، جنس ، بافت و... است كه به محیط آن وحدت می بخشد و مجموعه كاملی را برای ما به نمایش می گذارد.
در آشپزخانه بهتر است از یك یا دو رنگ هماهنگ و نزدیك به عنوان زمینه استفاده كرد و یك یا دو رنگ دیگر را كه دارای تضاد بیشتری هستند برای ایجاد تنوع مورد استفاده قرار داد. استفاده از رنگ های روشن و گرم به عنوان زمینه فضای آشپزخانه را بزرگتر نشان می دهد. رنگ های درخشان با تضاد بالا توجه را بیشتر به خود جلب می كنند و رنگ های سرد و عمیق جمع و جور به نظر می رسند. رنگ های تیره غم انگیز ، و رنگ های روشن شادی بخش هستند. تنوع رنگی می تواند در فضا پراكنده باشد كه به این ترتیب محیط را یكپارچه نشان می دهد؛ در صورت تمركز رنگی كه برای تنوع انتخاب شده است آن نقطه یا محل چشمگیر و با اهمیت می شود و بلافاصله توجه دیگران را به خود جلب می كند.
در آشپزخانه های كوچك بهتر است امتداد رنگ سقف ، بخشی از دیوارها مثلاً تا بالای كابینت ها را نیز فرا گیرد. به این ترتیب فضا بزرگتر به نظر می رسد.
خانم خانه پیوسته در آشپزخانه حركت می كند و به این ترتیب ابعاد آشپزخانه و نحوه استقرار و ارتباط مراكز كاری (مثلث كار: ظرفشویی، یخچال، اجاق گاز) نقش مهمی در مسافتی كه شخص طی می كند دارد. تحقیقات نشان داده است كه مساحت هفت متر مربع حداكثر سطح قابل قبولی است كه فرد را كمتر خسته می كند. به این ترتیب فضایی با چهارده تا پانزده متر مربع بزرگترین فضایی است كه شخص در آن بدون خستگی زیاد فعالیت های مربوط به آشپزی را انجام می دهد.
بیشترین استفاده در آشپزخانه از مركز ظرفشویی است. بنابراین بهتر است از اتاق نشیمن یا غذاخوری به این فضا دید وجود نداشته باشد. در آشپزخانه های اوپن(OPEN) بزرگ یا متوسط بهتر است پیشخوان آشپزخانه مقابل ظرفشویی قرار نگیرد و آن بخش از آشپزخانه باز نباشد ، تا سایر قسمت های مرتب در معرض دید قرار گیرد. در صورتی كه یك یا دو سمت آشپزخانه (چه كوچك و چه بزرگ) به اتاق نشیمن یا هال باز باشد، می توان با استفاده از وسایل تزیینی روی بخشی از پیشخوان و ایجاد تضاد بین آن عناصر و زمینه آشپزخانه ، به ترتیبی پیشخوان آشپزخانه را چشمگیر نمود و توجه افراد را از داخل آشپزخانه به آن منعطف كرد. با ایجاد نقطه یا سطح كانونی زیبا فضای داخل كمتر به چشم می آید.
آشپزخانه شما با توجه به وسعت آن معمولاً به سه نوع روشنایی نیاز دارد:
- روشنایی عمومی برای فضا كه از طریق لامپ سقفی تأمین می شود.
- روشنایی در زیر كابینت های فوقانی برای سطح كار مورد استفاده، كه معمولاً از لامپ های مهتابی ضعیف استفاده می شود. این روشنایی به ویژه در آشپزخانه های بزرگ ضروری است.
- نور موضعی بر روی ظرفشویی یا پیشخوان آشپزخانه كه از طریق لامپ های سقفی یا دیواری تأمین می شود.
نكاتی برای بهترین استفاده از آشپزخانه:
كابینت های فوقانی را تا سقف ادامه دهید ، طبقه آخر كمدهای فوقانی برای نگهداری انواع اشیاء و لوازم كم مصرف مناسب هستند.
در فكر ظرف زباله چند محفظه ای باشید؛
در آینده مراحل اولیه تفكیك زباله باید در منزل انجام شود.
- از چهار پایه هایی در اندازه های مختلف می توان برای زیرپایی یا قرار دادن برخی چیزها استفاده كرد. كابینت های پایین معمولاً 60 سانتیمتر عمق دارند و كابینت های فوقانی 40 تا 45 سانتیمتر. در آشپزخانه های كوچك بهتر است یك یا دو كابینت با عمق 60 سانتیمتر تا بالا امتداد یابد تا بیشترین استفاده از فضا به عمل آید. اگر انتخاب كابینت ها برای این كار هدفمند صورت گیرد ، در زیبایی فضا هم تأثیر مناسب می گذارد.
- كابینت های فوقانی نیز دو ردیف دارند و به سقف می رسند، استفاده از شیشه در آنها باعث می شود ظروف ، ادویه جات و... را آسانتر پیدا کنید . قاب پهن دور این شیشه ها و تقسیم بندی آنها مسلط به سایر شكل های آشپزخانه است و باعث جلب توجه می شود.
- استفاده از چراغ های آویزان روی پیشخوان علاوه بر آنكه توجه را از داخل آشپزخانه به این سطح معطوف می كند از ارتفاع فضا نیز به طور حسی می كاهد. این امر با قرار دادن رنگ های زنده و متضاد در زمینه رنگ سفید آشپزخانه تشدید می شود.
- بهتر است كانال های كولر به رنگ دیوار رنگ آمیزی شوند تا كمترین تأثیر را بگذارند.
- استفاده از روشن ترین رنگ برای آشپزخانه كوچك آن را بزرگتر می نمایاند.
- امتداد یافتن كابینت های فوقانی بالای یخچال ، گاز و... تعداد قفسه بیشتری در اختیار ما قرار می دهد.
- تعبیه یك آهنربای قوی در كناره كابینت می تواند آسودگی خیال را برای محل كاردها به همراه داشته باشد.
