سقف ها جز اساسی و جدا نشدنی هر بنایی می باشند، که در هر منطقه و اقلیم آب و هوایی به روش های گوناگون ساخته می شود، سقف های صاف، گنبدی شکل، و یا سقف های شیب دار از جمله سقف هایی است که در اقلیم های گوناگون کشور مورد استفاده قرار می گیرد.عموما در اقلیم های سرد و پر بارش برای جلوگیری از نفوذ آب به داخل ساختمان از سقف های شیبدار استفاده میشود . در این نوع سقف سازه ای توسط آهن کشی و گاه فلزات دیگر ایجاد میشود و پوشش سقف شیبدار بر روی آن نصب میشود. هدف ازاجرای یک سقف در درجه اول ایجاد سرپوشی برای حفاظت در براربر باران و برف و باد بوده، امروزه محققان پی برده اند که ۷۰% پِرت انرژی از سقف ساختمان است، با توجه به اهمیت مبحث جلوگیری از اتلاف انرژی در صنعت ساختمان استفاده از عایقهای حرارتی بخش جدایی ناپذیر از ساختار سقف شیبدار شده است.
سقف شیبدار
به سقفی که حداقل شیب آن ۱۵ درجه تا حداکثر۷۰درجه باشد سقف شیبدار گویند،بهترین میزان شیب برای بام شیبدار بین ۳۵تا ۵۰ درجه است ،حداکثر شیب را میتوان تا ۷۰ درجه درنظرگرفت.(بالای ۷۰درجه در واقع یک دیوار خواهیم داشت).
البته نظرطراحان ساختمان نسبت به مقداردرجه شیب از منظر زیبایی شناختی متفاوت است ،بعنوان مثال آقای دکتر ادوین لوتنیز(یکی از معماران مطرح انگلستان)در کتاب خود که درباره انواع تایلهای سقف شیبدار نوشته است زاویه ۴۵ درجه را زاویه زشت توصیف کرده است.
با توجه به اینکه درصد شیب در زیبایی نمای ساختمان بسیار موثراست باید این موضوع را درنظر داشت نوع پوششی که انتخاب میکنیم محدودیتی برای ما هنگام طراحی شیب موردنظرمان ایجاد نکند،برفرض مثال تایهای سفالی را نمیتوان بر روی سقفهای شیبدار با شیب کمتر از ۴۰درجه نصب کرد.
سقف بام با زاویه ۱۵تا ۲۰ درجه اغلب سقفهای با شیب کم نامیده میشوند.هنگام اجرای پوشش سقفی بر روی اینگونه سقفها که دارای حداقل شیب میباشند به منظور جلوگیری از نفوذآب بر اثر وزش بادشدید باید حداکثر همپوشانی تایلهای سقفی انجام گیرد و ابتداعایق رطوبتی(ایزوگام) در زیر تایلها اجرا شود.
انواع سقف شیب دار
سازه نگهدارنده سقف شیب دار در تمامی انواع کم و بیش مشابه است و در حقیقت نوع پوشش نهایی به کار رفته در سقف نوع سقف شیب دار را مشخص می کند. پوشش سقف شیب دار در گذشته عموما آردواز و پس از آن از جنس سفال بود که دارای سوراخ هایی بودند و عملا با سیم فلزی بر روی سازه اسکوپ (بست) می شدند . اما امروزه عموما از متریال و مصالح سینتیتک عایق رطوبت برای پوشش سقف شیب دار استفاده می شود که هم وزن کمتری دارند ، هم ظاهر بهتری نسبت همتای قدیمی خود دارند.
اجرای سقف شیب دار
اجرای سقف شیب دار دارای مراحلی است ،در ابتدا سازه آهن کشی بر روی طبقه آخر بنا سوار می شود و بر روی آن پوشش سقف شیب دار قرار می گیرد، در مرحله ی بعد زیر سازه از انواع عایق های حرارتی و صوتی استفاده می شود و با دستک هایی که از سازه اصلی بنا گرفته شده ،سقف کاذب برپا می شود.
ساختاربام شیب دار از چهار عنصر اصلی تشکیل شده است:
اسکلت با خرپا سازی و شاسی کشی که معمولا با قوطی فلزی انجام می شود در این مرحله که اصطلاحاً سربندی نیز گفته می شود شیب های سقف طبق نقشه طراحی شده اجرامی شود.
اجرای شاسی کشی چوبی جهت ایجاد شبکه یکپارچه به منظور بستری مناسب برای اجرای پوشش سقفی نهایی.
اجرای عایق حرارتی(درصورت نیاز به سقف گرم) و همچنین در این مرحله در صورت نیاز می توان لایه های ضدرطوبت قیری را به منظور جلوگیری از نشتی آب ، نم و تعرق اجرا نمود.
نهایتاًاجرای تایل های پوشش بام شیب دار با رعایت اصول نصب مریوط به نوع پوشش سقفی مورد استفاده.
مزایا و معایب سقف شیبدار
سهولت در اجرا، وزن کمتر نسبت به سقف های مسطح و همخوانی با اقلیم های پر بارش از مزایایی است که می توان برای سقف شیب دار در نظر گرفت ، و شاید از معایب آن در بعضیموارد فرمی است که به بنا تحمیل می کند، هرچند این فرم گاهی موجب زیباتر شدن ساختمان هم می شود،اما باید به این نکته توجه کرد که درصد شیب در زیبایی نمای ساختمان بسیار موثراست باید این موضوع را درنظر داشت نوع پوششی که انتخاب می کنیم محدودیتی برای ما هنگام طراحی شیب مورد نظرمان ایجاد نکند.