از گذشته های دور سیستان که سرسبزی و نشاط سراسر پهنه خاکی آن را در برگرفته بود و آن را به انبار غله ایران معروف کرده بود تا روزگار کنونی که قهر طبیعت آن را به یکی از خشک ترین و بدترین پهنه های جغرافیایی تبدیل کرده همواره مولفه های فرهنگی و تاریخی آن ثابت، دست نخورده و ارزشمند به جای مانده است. 
منطقه سیستان دارای پنج شهرستان زابل، هامون، هیرمند، زهک و نیمروز است که از میان این شهرستانها، هامون را به دلیل وجود آثار بدیع باستانی، تاریخی و ظرفیت های بی نظیر آن می توان قلب گردشگری سیستان نامید گرچه سایر شهرستانهای آن نیز هر یک به نوعی نگینی از آثار تاریخی است. 
**مزیت های گردشگری شهرستان هامون 
شهرستان هامون در ورودی منطقه سیستان قرار گرفته و یکی از مناطق کلیدی کشاورزی شمال سیستان و بلوچستان محسوب می شود. 
*دریاچه هامون 
تالاب بین المللی هامون که از حدود 18 سال قبل به دلیل قطع شدن شریان اصلی آن یعنی رودخانه هیرمند که از کوه های هندوکش در افغانستان سرچشمه می گیرد، رو به خشکیدن گذاشت از جاذبه های گردشگری این شهرستان محسوب می شود. 
به گفته برخی مورخان زندگی و حیات در سیستان حول این دریاچه شکل گرفته و پس از خشکی این دریاچه بسیاری از ساکنان شغل خود را از دست داده اند. 
*کوه خواجه 
در قلب دریاچه هامون تنها بلندی سیستان یعنی «کوه خواجه» قد علم کرده که از آن به عنوان میعادگاه زرتشتیان یاد شده است. 
در دامنه این کوه باستانی ساختمان و بناهای یک شهر قدیمی وجود دارد که در آن بقایای آتشکده ای به چشم می خورد، در این شهر راهروها به گونه ای تعبیه شده که مردم در هنگام عبور و مرور پشت به آتشکده نباشند و نیز در قلب این شهر باستانی بقایای یک تالار نقاشی به چشم می خورد که رنگ های چند هزار ساله آن هنوز در طاق گنبدی شکل آن پیداست. 
از گذشته تا کنون بسیاری از مردم سیستان در ایام عید نوروز برای گردش و سیاحت به کوه خواجه می آیند و از زیارت خواجه (مقبره خواجه در بالای کوه قرار دارد) دیدن می کنند. 
در سال گذشته با ورود اندک آب به دریاچه هامون و سبز شدن گیاهان خودرو در آن، نمایی بدیع و زیبا از فراز کوه خواجه به چشم می خورد. 
*شهرسوخته میراثی پنج هزار ساله 
اما آنچه شهرستان هامون را به قلب گردشگری سیستان معروف کرده وجود شهر باستانی پنج هزار ساله در آن به نام شهرسوخته است که بسیاری از «اولین ها»ی بشر در آن کشف شده است. 
شهر سوخته واقع در ورودی سیستان نشان از تمدن کهن این سامان دارد و به تازگی فصل جدید کاوشگری آن آغاز شده است. 
این شهر در سه هزار و 200 سال قبل از میلاد پایه گذاری شده و مردم آن در چهار دوره بین سال های 3200 تا 1800 قبل از میلاد در آن سکونت داشته اند. 
از آثار منحصر به فرد کشف شده در این اثر بدیع باستانی می توان به نخستین چشم مصنوعی، نخستین جراحی جمجه انسان، نخستین شانه موی سر دنیا، نخستین خط کش پنج هزار ساله، قدیمی ترین تخته نرد و نخستین انیمیشن جهان اشاره کرد که هر یک خود هزاران پایان نامه و مقاله را در بر می گیرد. 
شهر سوخته در سال گذشته در فهرست آثار جهانی سازمان یونسکو به ثبت رسید و چندی قبل نیز مدیر آن مشخص شده است. 
در جوار شهر سوخته یک موزه از آثار بدیع آن شکل گرفته که در راهروهای آن گورهای کشف شده به سبک واقعی گورستانهای شهر، در معرض نمایش قرار گرفته است. 
*قلعه رستم 
یکی دیگر از آثار تاریخی و دیدنی شهرستان هامون قلعه تاریخی رستم است که هیبت آن کم از ارگ قدیمی بم ندارد اما به دلیل معرفی نشدن از چشم ها دور مانده و نامی از آن درمیان نیست. 
قلعه رستم در فاصله ای حدود 10 کیلومتری شهر سوخته واقع شده و از دور، بزرگی و عظمت آن نمایان است. 
به دلیل دور افتاده بودن این قلعه باستانی که در واقع شهری کهن را در خود جای داده بسیاری از سودجویان برای یافتن گنج جای جای آن را مورد تعرض قرار داده و گودال حفر کرده اند. 
*کاروانسرای قدیمی 
در کنار این شهر باستانی یک کاروانسرای خشت و گلی بسیار عظیم نیز وجود دارد که ارتفاع بسیار زیادی نیز دارد و دیدن آن خالی از لطف نیست. 
*آسیاب بادی ها 
کمی دورتر از قلعه رستم، آسیاب های بادی معروف به « آس باد» وجود دارد که نشاندهنده تفکر خلاقانه مردم این سامان در گذشته های بسیار دور است که توانسته اند با استفاده از علم خود بادهای تمام نشدنی این منطقه را به چنگ توانمند خویش گرفتار و از آن بهره برداری کنند. 
بر اساس گفته محققان مبدا شکل گیری آسیاب های بادی که از خشت ساخته شده اند با توجه به شغل پیشینیان آن، سیستان است. 
این آسیاب ها طرح های مشبک زیبایی دارند و به گونه ای در مسیر باد طراحی شده اند که با استفاده از این انرژی پره های بزرگ چوبی آن به حرکت در می آید. 
شهرستان هامون علاوه بر این آثار شاخص مولفه های فرهنگی و صنایع دستی بدیعی از جمله حصیر بافی یا خولک بافی را نیز دارد. 
**جایگاه شهرستان هامون در سال 96 به عنوان سال گردشگری سیستان و بلوچستان 
به گفته استاندار سیستان و بلوچستان با هماهنگی و مکاتبه های انجام شده با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور مصوب شده است که این استان در سال 96 مقصد گردشگری داخلی و خارجی ایران قرار گیرد که این امر خود نیازمند مهیا کردن زیرساخت ها است. 
علی اوسط هاشمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: بر اساس توافق انجام شده با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور تصویب شد تا سیستان و بلوچستان به عنوان مقصد گردشگری داخلی و خارجی سال 96 کشور معرفی شود. 
استاندار ادامه داد: سیستان و بلوچستان دارای ظرفیت های گردشگری بسیاری است که باید بیش از پیش به آن توجه کرد. 
وی ادامه داد: قرار دادن این استان به عنوان مقصد گردشگری داخلی و خارجی مساله بسیار بزرگی است که نیازمند ایجاد زیرساخت های لازم است. 
وی افزود: به منظور رسیدن به این هدف بزرگ باید در سال 95 و پایان 94 زیرساخت های لازم در منطقه ایجاد شود. 
با توجه به ظرفیت های شهرستان هامون بی شک یکی از مهمترین بخش های مورد نظر گردشگری در سیستان و بلوچستان این منطقه است که نیازمند توجه خاص است. 
**نبود مسئول ثابت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در شهرستان هامون 
شهرستان هامون نقشی اساسی در بخش میراث فرهنگی و گردشگری دارد اما یکی از مشکلات این حوزه مهم، محروم بودن اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این شهرستان از مدیر مستقل است و هم اینک مسئولیت این بخش بر عهده مدیر اداره شهرستان هیرمند قرار دارد. 
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این سازمان برنامه های خاصی برای شهرستان هامون در نظر گرفته است. 
کامبیز مشتاق گوهری ادامه داد: به منظور فعالیت بدون توقف تیم های کاوش در شهرسوخته این شهرستان هم اینک مدیر پایگاه شهرسوخته مشخص شده است. 
وی افزود: در بخش های مختلف شهر سوخته افراد خبره و با تجربه ای به کار گرفته شده اند. 
وی تصریح کرد: با توجه به اهمیت این شهرستان بکارگیری یک نیروی زبده و کارآمد به عنوان مدیر در آن یک التزام محسوب می شود. 
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیستان و بلوچستان گفت: در نظر گرفته شده تا یکی از اساتید باستان شناسی دانشگاه زابل به عنوان مسئول اداره شهرستان هامون معرفی شود. 
گوهری خاطر نشان کرد: امیدواریم این امر با کمک دانشگاه زابل و وزارتخانه مربوطه هرچه سریعتر انجام شود. 
وی ادامه داد: سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یک دستگاه اجرایی نیست بلکه نقش امانتدار را ایفا می کند بنابراین باید کار دقیق و تخصصی انجام دهد. 
وی افزود: تشخیص انتصاب فردی لایق در این شهرستان از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری انجام می شود و نباید در این امر هیچگونه ملاحظه سیاسی انجام شود. 
وی بیان کرد: این حوزه نیاز به نگاهی فرهنگی دارد. 
گرچه قهر طبیعت روزگار را در منطقه سیستان خشک و سرد کرده اما بهره گیری از ظرفیت های دیگر این منطقه به ویژه توانمندیهای گردشگری می تواند بادی شرطه بر کشتی ساکن مردم منطقه باشد و به آنان نوید صبحی بهتر را بدهد. 
محمد آباد مرکز شهرستان هامون در 185 کیلومتری زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان واقع شده است.