در خانواده‌ هر کدام از ما، پدر، پدربزرگ و مادربزرگ هایی هستند که انگشترهایی را از سنگ به دست می کنند و یا آن را از خود به یادگار گذاشته اند. در قدیم هم وقتی کسی به خواستگاری دختری می رفت و جواب مثبت را از خانواده دختر می شنید، همان انگشتر خودش را به عنوان نشان، دست عروس می کرد. به قول معروف این انگشتر حکم همان تار سیبیل را داشت و برای خودش اعتباری بود. البته ناگفته نماند که در اسلام هم در مورد انگشتر و سنگ هایی که در انگشتر کار می شود اشاره و حتی توصیه هایی از سوی ائمه اطهار و رسول خدا(ص) شده است.

انگشتر عقیق از نگاه امامان (ع) و رسول خدا (ص)

امام صادق (ع) در وسایل الشیعه جلد ۵ صفحه ۸۷ فرموده اند: دستی برای دعا به سوی خدا بالا نمی رود محبوب تر از دستی که در آن انگشتر عقیق باشد.

حضرت فاطمه زهرا (س) از خاتم الانبیا (ص) در وسایل الشیعه جلد ۵ صفحه ۸۸ نقل کرده اند: کسى که انگشتر عقیق به دست کند، همیشه خیر می بیند.

در وسایل الشیعه جلد ۵ صفحه ۸۶ هم امام صادق فرموده اند: کسی که انگشتر عقیق داشته باشد فقیر نمی شود و در روایتی آمده است که امیرمؤمنان، انگشتر عقیق را برای حرز و دشمنان و بلاها در دست می کرد و از حضرت صادق علیه السلام منقول است که انگشتر عقیق موجب ایمنی است در سفر.

انگشتر فیروزه از نگاه امامان (ع) و رسول خدا (ص)

پیامبر (ص) می فرماید: خداوند عالمیان می فرمایند که من شرم دارم از دستی که به سوی من بلند شود به دعا و در آن انگشتر فیروزه باشد آنرا ناامید برگردانم و امام صادق فرمودند: هر که انگشتر فیروزه در دست کند دستش فقیر نشود. در وسایل الشیعه جلد ۵ صفحه ۹۴ و ۹۵ هم آمده است: شخصی به امام رضا (ع) از نداشتن فرزند شکایت می کند حضرت می فرماید انگشتر از فیروزه بگیر و بر آن بنویس «رب لا تذرنی فردا وانت خیر الوارثین »

انگشتر «دُر نجف»، «یاقوت» و «حدید» در روایات

در کتاب وسایل الشیعه جلد ۵ صفحه ۴۰۳ روایت شده از امام صادق (ع) که در مورد دُر نجف فرمودند: دُر نجف که در نجف اشرف خدا ظاهر می سازد به درستی که هر که آن را دست کند به هر نظر کردنی به آن خداوند زیارتی یا حجی یا عمره ای در نامه عمل او بنویسد که ثوابش ثواب پیامبران و صالحان باشد. همچنین در روایتی از امام رضا و پیامبر (ص)  آمده است که انگشتر یاقوت را در دست کنید که فقر را برطرف می کند. در روایتی نقل شده است شخصی از حاکمی ستمگر به امام صادق(ع) شکایت کرد و امام فرمود: انگشتری که نگین آن از حدید صینی است بساز و روی آن در سه سطر بنویس «اعوذ بجلال الله» و «اعوذ بکلمات الله» و «اعوذ برسول الله» و در زیر نگین در دو سطر نوشته شود «آمنت بالله وکتبه» و «انی واثق بالله و رسله» و بر دور نگین نوشته شود «اشهد ان لا اله مخلصا» سپس امام فرمودند این انگشتر را در هر چیر که بر تو مشکل و سخت می شود در دست کن و هرگاه از دشمن ترسیدی آنرا به دست کن و هرگاه همراه زنی شود که زایمانش سخت شده وضع حملش آسان خواهد شد. (مستدرک الوسائل ج۳ ص ۲۹۹)

روی انگشتر امام موسی کاظم(ع) و امام صادق(ع) چه نوشته بود؟ 

در روایتی از احمدابن ابی نصر روایت شده که می گوید امام رضا (ع) انگشتر پدرش موسی بن جعفر و جدش جعفربن محمد را به من نشان داد بر روی انگشتر امام صادق (ع) نوشته بود «انت ثقتی فاعصمنی من الناس» و بر روی انگشتر موسی بن جعفر (ع) نوشته شده بود «حسبی الله» همچنین در روایتی وارد شده است کسی که بر انگشترش بنویسد «ماشاء الله لاقوه الابالله استغفرالله» از فقر سخت نجات پیدا می کند. (وسائل الشیعه ج۵ ص ۹۹-۱۰۱)

 

بازار داغ انگشتر و تسبیح در شهرهای زیارتی

البته ناگفته نماند که سنگ های قیمتی مانند عقیق، فیروزه، یاقوت و غیره ... که از سوی ائمه اطهار برای ساخت انگشتر توصیه شده خواص درمانی هم دارد. با این حال به دلیل همین خواص و توصیه ها و روایات، مردان و زنان مسلمان مشتریان ثابت بازار انگشتر و تسبیح هستند. در ایران معمولا بازار تسبیح و انگشتر بیشتر در شهرهای زیارتی مانند قم، شیراز، مشهد، شهرری و در جوار امامزادگان مانند بازار تجریش (امامزاده صالح) داغ تر است. زائران هم می توانند انگشتر مورد نیاز خود را بیشتر در این بازارها خریداری کنند. البته ناگفته نماند که اساتید ساخت انگشتر هم بیشتر در این شهرها ساکن و مشغول کار هستند.

اکثر فروشندگان سنگهای انگشتری را نمی شناسند

برای آشنایی بیشتر با این بازار جالب، با چند فروشنده قدیمی انگشتر گفتگو کردیم تا از پیدا و پنهان بازار بیشتر بدانیم. می گفتند: ۹۹ درصد فروشندگان انگشتر و تسبیح اطلاعاتی در مورد سنگ ها ندارند و گاهی شاگردی کرده و گاهی هم فقط فروشنده هستند. مثلا فروشنده نمی داند این سنگ فیروزه دامغان است یا نیشابور و یا اینکه کار ریختگی است!

۵ سنگ معروف چه هستند؟

یکی از فروشندگان انواع سنگ های انگشتر را از ویترین خود خارج کرد و گفت: باید عشق سنگ باشی و بر اساس اعتقاداتت و آشنایی با سنگ، سفارش انگشتر بدهی و فروشنده هم نقش مهمی در آشنایی و خرید تو دارد. الان انگشترهای با سنگ زمرد، یاقوت، برلیان و الماس گران ترین سنگ ها هستند اما آن ۵ سنگ معروف شامل یمنی، یاقوت، در، زبرجد و فیروزه بیشترین مخاطب را در میان مشتریان آشنا به سنگ و انگشتر دارد.

انگشتر فیروزه چینی ۵۰ هزار تومان/ تسبیح ۲۵ هزار تومان

البته بسیاری از مشتریان به دنبال انگشتر ارزان قیمت هستند. مثلا از ۱۰ هزار تا ۱۰۰ و حتی ۲۰۰ هزار تومان و بعد از خرید به دست می کنند به نیت اینکه مثلا این انگشتر فیروزه نیشابور یا عقیق است. در حالی که متاسفانه چینی ها وارد حوزه سنگ های انگشتر مسلمانان و حتی تسبیح شده و کپی فیروزه و عقیق را روانه بازار کردند. مثلا یک تسبیح فیروزه چینی را می توانید ۲۵ هزار تومان و یک انگشتر فیروزه یا عقیق چینی را با ۵۰ هزار تومان خریداری کنید.

عقیق یمنی گران ترین عقیق بازار

یکی از انگشترسازهای قدیمی تهران می گفت: عقیق شاید بیش از ۱۰۰ نوع دارد که گران ترین آن عقیق یمنی است که داخل آن چهره انسان و یا دعا حک شده است. این دعاها هم کار دست نیست بلکه داخل خود عقیق می توانید اسماء الله و حتی ۵ تن را مشاهده کنید که قیمت آن تا چند میلیون تومان هم می رسد. برخی عقیق ها هم عکس دار هستند یعنی داخل عقیق می توانید تصویر درختچه و فسیل مشاهده کنید که قیمت آن از ۱۰۰ هزار تومان تا ۲۰ میلیون تومان می رسد.

سنگ انگشتر جرز یمانی ۲.۵ میلیون تومان

وی در مورد سنگ جرزیمانی گفت: این سنگ از یمن می آید و کلی هم خاصیت دارد به نوعی می گویند برای صاحبش میمون و مبارک است. این سنگ را می توانید با مبلع حدود ۲.۵ میلیون تومان خریداری کنید.

در میان سایر سنگ ها، عقیق کبود یمنی ۴۵۰ تا ۷۰۰ هزار تومان، یاقوت اصل ۳۵۰ هزار تا ۲۰ میلیون تومان، زمرد ۴۵۰ هزار تا میلیاردها تومان هزینه دارد. که این هزینه بستگی به قیراط و وزن و کیفیت سنگ است. البته سنگ هایی مانند آمیتیس و توپازا هم در بازار فروش هستند.

خطاطی روی انگشتر با نیت خالص

انگشترساز بازار در مورد رکاب انگشتر هم توضیح داد و گفت: وقتی سنگ را انتخاب کردید باید آن را روی رکاب نصب کنید که خود رکاب هم انواع و فلسفه ای دارد. اگر رکاب سیلندری یا همان آماده باشد، می توانید با ۵۰ تا ۷۰ هزار تومان خریداری کرده و سنگ را روی آن نصب کنید اما اگر بخواهید رکاب انگشتر شما دست ساز باشد قیمت از ۲۵۰ هزار تومان تا ۲ میلیون تومان و حتی بیشتر متغیر است.

سازندگان انگشتر گفتند: اگر به انگشترها توجه کنید روی رکاب یا سنگ خط نویسی می بینید. این نوشتن خط ها که توسط اساتید بزرگی نوشته می شود فقط یک خط نویسی ساده نیست و باید فردی که می نویسد نفسش حق باشد. این اساتید با وضو دست به قلم می برند و نیت خالصی برای ساخت انگشتر مسلمانان دارند و همین انگشتر را متمایز می کند. البته شرایطی هم در هنگارم ساخت دارد که رعایت می کنند. امروز برای یک خطاطی روی یک انگشتر باید از ۲۰۰ هزار تا ۲ میلیون تومان هزینه پرداخت کنید.

تسبیح یسر حجازی ۱۰ میلیون تومان

در مورد تسبیح ها صحبت کردیم که انواع آن جالب و عجیب بود. مثلا تسبیحی پشت ویترین گذاشته بودند که روی آن نوشته بود بسیار قدیمی! وقتی سوال کردیم گفتند: این تسبیح نامش یسر حجازی است که از یک نوع چوب در حجاز ساخته شده و آج فیل هم به آن آویزان است که قیمتی حدود ۱۰ میلیون تومان دارد.

تسبیح سندلوس ۲ میلیون تومان

تسبیح قرمز رنگ درشتی هم که بیشتر پشت ویترین های انگشترفروشی ها می بینیم نامش سندلوس است که از نوعی صمغ درست می شود و اصلا نمی سوزد که قیمت آن حدود ۱.۲ تا ۲ میلیون تومان است.

البته تسبیح هایی از هسته خرما، صدف، عقیق و چوب و فیروزه هم داریم که نوع چینی آن هم آمده و می توانید یک تسبیح عقیق چینی را با ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان خریداری کنید که متاسفانه حتی فروشنده ها مشتری را در این خصوص توجیه نمی کنند.

عجایب تسبیح شاه مقصود

از تسبیح شاه مقصود و اینکه گفته می شود هرچه در دست باشد براق تر می شود سوال کردیم که گفتند: اصل تسبیح شاه مقصود از همان سنگ شاه مقصود در افغانستان است. اگر آن را در دست بچرخانید خرد می شود اما اگر مالش دهید براق می شود و این ارزش تسبیح را بیشتر می کند. الان این تسبیح نو که باشد حدود ۱۰۰ هزار تومان می توانید خریداری کنید و این مالش و صیقل موجب براق شدن تسبیح شده و قیمتش را تا ۴ میلیون تومان بالا می برد.

 

سازندگان انگشتر و انگشتر فروشان از بازار کساد گلایه داشتند و علت آن را ورود کالای چینی می دانستند. این گلایه ها در حالی است که به گفته آنها برای ایجاد یک فروشگاه و کارگاه انگشترسازی باید ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه داشت. آنها می گفتند: دنیای سنگ آنقدر متنوع و تخصصی است که نمی شود مثلا با چند ساعت مصاحبه یا سوال و جواب همه را فراگرفت و نوشت. در ضمن هیچ فردی هم نمی تواند ادعا کند در سنگ ها استاد است.

اما نکته قابل تامل، انگشترفروش های لوکس بازار بودند. فروشگاه هایی که کاری به ارزش و نوع و کیفیت و ویژگی های سنگ نداشتند و تنها با نوشتن نام سنگ روی انگشتر و برچسب قیمت عرضه می کردند. می گفتند: عروس و دامادها مشتری های جدید ما هستند که با ۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان می توانند بهترین انگشتر و گوشواره و گردنبند شیک و زیبا را خریداری کنند.

یک کارشناس مذهبی: در دین اسلام انگشتر خوش شانسی نداریم

حجت الاسلام محمد سادات منصوری استاد دانشگاه و رئیس مرکز پاسخگویی به مسائل شرعی در مورد اظهارات فروشندگان انگشتر و خواص خوش شانسی یا بدشانسی برخی سنگ ها  می گوید: باید حواسمان باشد که دچار وهم نشویم. اسلام یک دین عقلی است و نباید خودمان را با سنگ و انگشترهای خوش شانسی یا بدشانسی سرگرم کنیم. اینها همه خرافه است. احادیث و روایات در مورد انگشتر در باب استحباب گفته شده و اینکه بخواهیم روایت را طوری نشان دهیم که واجب است درست نیست.

دفتر آیت الله نوری همدانی: در اسلام توصیه شده از برخی انگشترها استفاده شود اما دلیل بر شانس نیست

دفتر آیت الله نوری همدانی در مورد خرید انگشتر عقیق یا سنگ هایی که باید در انگشتر باشد و اینکه گفته می شود برخی سنگ ها شانس می آورند، گفت: در اسلام در مورد استفاده از برخی سنگ ها در انگشتر مانند عقیق و فیروزه و غیره توصیه شده اما این دلیل نمی شود شما آن را دست کنید و گناهان شما از بین برود و وارد بهشت شوید. قطعا سنگ ها خواص درمانی دارند و حتی در پزشکی سنتی هم به آن اشاره شده برای همین توصیه شده است مسلمانان از این انگشترها با رنگ های شادی مانند عقیق و فیروزه و غیره استفاده کنند. مثلا فیروزه که خاصیت جذب نیروهای مثبت خورشیدی را هم دارد.

دفتر مقام معظم رهبری هم در مورد استفاده از انگشتر گفتند: آنچه در احادیث توصیه شده انگشتر عقیق، دُر نجف و فیروزه است و البته خواصی هم دارد.

هرچند بازار سنگ ها و انگشترهای تقلبی و چینی به دلیل ارزان بودن داغ تر است اما خوب است قبل از خرید انگشتر و سنگ حتما با یک کارشناس مشورت کنید و با بیان قصد خود از خرید انگشتر، از کمک ها و توصیه های لازم بهره ببرید.