رابرت فراست، شاعر آمریکایی، می گوید: « خانه جایی است که وقتی قرار است به آن برگردیم، همه اجزایش آدم را به سمت خودش می کشد. » از سویه های معنوی این حرف که بگذریم، قطعا یکی از آن اجزایی که آدم را به سمت خانه اش می کشد، سلیقه ای است که در چیدمان اجزا به کار رفته. از طرف دیگر، دنیای ماشینی دارد ما را هل می دهد به سمت زندگی در خانه های کوچک و کوچک تر، که البته در کنار بدی هایش، خوبی هایی هم دارد؛ مثلا، همین که مرتب کردن و جمع و جور کردنش آسان است؛ همین که اگر یک وقت یک چیزی را در خانه گم کنیم، راحت می توانیم پیدایش کنیم و همین که گرم و سرد کردن خانه، هر چه کوچک تر باشد، ساده تر است. می گویید عوضش آدم وقتی می خواهد وسایلش را بچیند توی چنین خانه ای، عزا می گیرد؛ قبول، ولی دکوراتورها می گویند این هم مزیتی است که باعث می شود خلاقیت مان موقع چیدن وسایل منزل به کار بیفتد و طرحی نو در اندازد. حالا اگر شما هم میل تان کشیده طرحی نو دراندازید و دکور خانه تان را عوض کنید و اگر شما هم دارید در یکی از همین خانه های کوچک امروزی زندگی می کنید، توصیه می کنیم ۱۴ توصیه زیر را به خاطر بسپارید.
در دکوراسیون داخلی خانه های کوچک، یک اصل مهم وجود دارد : حداکثر استفاده از فضای عمودی؛ مثلا با استفاده از تختخواب های مرتفعی که در سطوح پایینی اش قفسه هایی برای انبار کردن خرت و پرت های مختلفی اعم از کتاب و مجله و لباس داشته باشد. از فضای موجود در زیر چنین تخت هایی هم می شود برای گذاشتن هر چیزی که کاربرد روزمره ندارد، استفاده کرد. مثلا می شود لباس هایی را که مربوط به فصل نیستند و فعلا، احتیاجی به آنها نیست، توی چمدان یا ساک گذاشت و گذاشت زیر تخت. با این حساب، از یک تختخواب در دو نقش استفاده می شود: نقش خودش و نقش گنجه یا دراور.
اسباب و اثاثیه چند منظوره برای خانه های کوچک
اصل دوم این است که از وجب به وجب خانه استفاده کنیم. یعنی بیشتر به اسباب و اثاثیه ای فکر کنیم که چندمنظوره باشد؛ نظیر همان تختخواب در مثال بالا یا مثلا تختخواب های تاشو که قابلیت تبدیل شدن به مبل های نشیمن داشته باشند. برای تامین این هدف لازم است همیشه خلاقانه از خودمان سوال کنیم: آیا این وسیله می تواند کارکرد دیگری هم داشته باشد؛ مثلا آیا می شود از گنجه لباس به عنوان میز هم استفاده کرد؟ و در این صورت، چه تغییراتی باید در ظاهر گنجه ایجاد شود تا توی ذوق نزند؟ یا شاید بتوانید به جای میزهای عسلی، از صندلی های بی دسته یا قفسه های کوتاه و جاداری استفاده کنید که علاوه بر کارکرد میز عسلی، کارکرد دیگری هم داشته باشند. کتابخانه های کوتاه را هم می توانید در کنار کاناپه بگذارید تا بتوانند علاوه بر نقش کتابخانه، نقش میز کنار کاناپه را هم بازی کنند.
از در و دیوار خانه های کوچک باید حداکثر استفاده را برد. دکوراتورها نصب آویزهای کوچک روی در اتاق یا اتاق ها (به جای استفاده از جالباسی )، نصب قفسه های مختلف و خوش فرم روی دیوار ها برای جاگذاری کتاب، سی دی، نوار، فیلم یا وسایل دیگری از قبیل حوله، ریش تراش و عطر و اودکلن را توصیه می کنند. از دیگر چیزهایی که می شود به در اتاق ها آویزان کرد، برخی آویزهای پارچه ای است که جیب های متعددی دارند و می شود از آن جیب ها برای جا دادن جوراب، دستکش، ساعت و دیگر چیز های دم دستی استفاده کرد. دورتادور اتاق، می شود از قفسه های دیواری بلند استفاده کرد و اگر راهرویی در خانه داشته باشید، می توانید در یک یا هر دو طرفش قفسه های کتابخانه تان را بگذارید.
استفاده از رنگ های روشن، خانه های کوچک را دلبازتر و بزرگ تر از ابعاد واقعی نشان می دهد. توصیه می شود رنگ مبلمان، کفپوش، پرده ها و حتی کابینت ها با رنگ دیوار یا دیوارپوش خانه، هماهنگ باشد و ترجیحا همگی از یک طیف رنگی روشن انتخاب شوند. از دیدگاه روان شناسی رنگ، رنگ های روشن و رنگ های دارای ته رنگ سفید در دراز مدت باعث احساس خستگی و یکنواختی نمی شوند و القاکننده حسی خوب و دلپذیرند؛ و نکته دیگر، اینکه برای بزرگ جلوه دادن یک اتاق یا خانه کوچک، می شود از رنگ های سرد استفاده کرد. سفید، سبز کمرنگ، آبی آسمانی، بنفش روشن، کبود و خاکستری روشن در زمره این رنگ ها قرار می گیرند و وقتی چنین رنگی روی دیوارها می نشیند، این حس به بیننده منتقل می شود که انگار دیوارها دارند از هم دور می شوند. به این رنگ ها، به همین دلیل، می گویند رنگ های پس رونده. رنگ های سرد در قسمت آفتاب گیر خانه هم خوب جواب می دهند. همچنین در حمام ، ترکیبی از رنگ های سرد، مناسب به نظر می رسد. آرامش بخشیدن، القای حس صمیمیت، پس رونده بودن و بزرگ جلوه دادن محیط، از مهم ترین ویژگی های این رنگ هاست.
نظم و ترتیب در خانه های کوچک
در خانه های کوچک، تا می توانید، باید سعی کنید فضای داخلی خانه همیشه جمع و جور و تر و تمیز باشد. در غیر این صورت، خانه تان از آنچه واقعا هست کوچک تر و دلگیرتر به نظر می رسد. با این حساب، در درجه اول باید برای هر چیزی در داخل خانه، جای معینی را تعریف کنید و در درجه دوم هم، هر چیزی را بلافاصله پس از استفاده تان بگذارید سر جایش. این اصل اگر چه پیش پاافتاده به نظر می رسد اما در بزرگنمایی خانه بسیار مهم است. همچنین برای اینکه از حداکثر فضا استفاده کرده باشید، باید فضای بیرون خانه را هم مثل فضای داخلی به خوبی سرو سامان بدهید و بیارایید. این فضای خارجی می تواند حیاط خلوت، بالکن، تراس یا پاسیو باشد.
حضور آینه در دلباز کردن خانه های کوچک، موثر است. ترجیحا از آینه های قدی استفاده کنید و به جای قرار دادن آینه بر روی بوفه، جاکفشی، تاقچه یا دیگر جاهای مرسوم، آینه تان را که ترجیحا از ابعاد معمول نیز بزرگ تر است، به کمک یک آویز مناسب بر روی دیوار تکیه بدهید. میزهای شیشه ای هم برای دلباز کردن محیط خانه، مناسب اند و حتی اگر میانه تان با میزهای شیشه ای خوب نیست، می توانید از شیشه های رومیزی روی میزهای چوبی یا فلزی استفاده کنید.
پرهیز از تاریکی، اصل است. تاریکی، فضای داخلی خانه را کوچک تر و دلگیرتر از آنچه واقعا هست، نشان می دهد. به همین دلیل توصیه می شود برای پرده و رومیزی، دنبال پارچه های نازک و توری بگردید. بافت های این چنینی باعث می شوند نور بیشتری به داخل اتاق بیاید و فضای داخل خانه لطیف تر شود. با کمک گرفتن از چراغ های اضافی نیز می توانید از شر سایه های متعددی که اتاق تان را تاریک می کنند، خلاص شوید. اگر رویه صندلی ها، تخت یا کاناپه و همچنین رومبلی ها و رومیزی ها را ساده یا طرح دار انتخاب کنید، خیلی بهتر است از اینکه بروید سراغ طرح های شلوغ با رنگ های جیغ و براق. طرح های ساده، فضای داخلی خانه را صمیمی تر و دلنشین تر می کند و استفاده از رنگ های خنثی، به ویژه انواع روشن تر این رنگ ها، باعث می شود اتاق، بزرگ تر از ابعاد واقعی اش به نظر برسد.
دکورهای توکار
دکورهای توکار (مانند کمد دیواری) باعث می شوند فضای مورد نیاز برای انبارکردن یا نگه داشتن خرت و پرت های مختلف به حداکثر برسد و حتی کوچک ترین اتاق ها هم این قابلیت را پیدا کنند تا به نوعی به دفتر کار تبدیل شوند. این نوع دکور می تواند شرایطی را برایمان مهیا کند که از فضاهای عمودی و افقی خانه حداکثر استفاده را ببریم. مثلا یک کتابخانه توکار واقعا ارزشمند است و می تواند علاوه بر نگهداری کتاب ها، یکسری وسایل دم دستی را هم در خود جای دهد و بدون اینکه اتاق را محصور کند، به اتاق شخصیت بدهد. قفسه های دیواری هم به همین ترتیب می توانند به کمک مان بیایند.
استفاده از فضای منفی
دکوراتورها برای اینکه یک اتاق یا یک خانه را بزرگ تر از اندازه واقعی اش نشان دهند، هر جا که بتوانند فضای منفی در اتاق می گنجانند. فضای منفی عبارت است از نواحی خالی دورتادور اسباب و اثاثیه. آنها همچنین برای القای حس بزرگی فضا، معمولا نور را در فضای محدود تشدید می کنند. دکورهای جمع و جور، آینه و شیشه در این موارد به کار می آیند و بر وسعت فضا تاکید می کنند. پس، تا آنجا که می توانید، از شیشه استفاده کنید و همچین از عناصر انعکاس دهنده نور مانند آینه، کریستال و نقره در طراحی داخلی خانه غافل نشوید.
طراحی تک رنگ برای خانه های کوچک
طرح های تکرنگ از نظر بصری، فضا را بزرگ تر نشان می دهد. در این نوع طرح ها تمام رنگ ها از نظر تونالیته و ارزش به یکدیگر نزدیک اند. وقتی هیچ تضادی بین رنگ ها وجود نداشته باشد، چشم می تواند بدون هیچ وقفه ای یک اتاق را به طور کامل از نظر بگذراند و این، باعث می شود بیننده دچار توهم فضای کاذب شود. به همین ترتیب، تمام کفپوش خانه در خانه های کوچک نیز بهتر است از یک جنس و یک طرح باشد تا باعث اختلال در یکپارچگی بصری نشود.
نور طبیعی و مصنوعی
نور خانه های کوچک هر چه بیشتر باشد، بهتر است؛ چه نور طبیعی چه نور مصنوعی. اتاقی که از نور کافی برخوردار است جادارتر به نظر می رسد. با استفاده از چراغ های توکار یا انواع دیگر چراغ ها، روشنایی خانه را زیاد کنید. یادتان باشد که چراغ های فلورسنت نورشان بیشتر است و هزینه مصرفی شان کمتر. همچنین می شود به جای بخشی از دیوار بیرونی منزل، از یک در شیشه ای کشویی استفاده کرد تا میزان نور افزایش پیدا کند. البته قبل از این کار، با یک مهندس معمار مشورت کنید تا تغییراتی از این دست باعث بروز مشکلات دیگری در ساختمان منزل تان نشود.
پنجره های شمالی که رو به جنوب دارند، منبع مناسبی برای حداکثر استفاده از نور زمستانی خورشید محسوب می شوند. تبدیل محیط اطراف چنین پنجره ای به گلخانه، سطح نور را افزایش و فضای مفید را گسترش می دهد و به علاوه، یک باغچه مسقف هم برای تان ایجاد می کند. با حذف یک پنجره رو به شمال (پنجره جنوبی)، می توانید به سطح دیوار خانه بیفزایید. البته قبل از کور کردن چنین پنجره ای باید یک بار آن را کاملا بپوشانید و ببینید که فقدان نور از آن ناحیه چه تاثیری بر کل اتاق دارد.
نکته مهم در طراحی آشپزخانه، در نظر گرفتن محیطی برای کار طبخ و محیطی برای انبار کردن برخی وسایل مورد نیاز یا نگهداری خرت وپرت های دم دستی است. اگر می خواهید در آشپزخانه تان تغییرات جزیی ایجاد کنید، ترجیحا وسایل نسبتا کوچک و کم حجمی بخرید که وظیفه انبارداری یا ذخیره سازی را در محیط آشپزخانه به عهده بگیرند. اما گاهی اوقات برای اصلاح وضعیت یک آشپزخانه، قضیه این قدرها هم ساده نیست و طراحی دوباره اش آسان تر به نظر می رسد. مثلا شاید بشود محیط آشپزخانه را با باز کردن راهی به اتاق مجاور وسعت داد.
طراحی ویژه سرویس بهداشتی
وسایلی که در حمام و دستشویی استفاده می کنید بهتر است تا حد امکان جمع و جور باشد و رنگشان روشن. اگر در قید و بند وان حمام نیستید آن را بردارید و فقط از دوش استفاده کنید. بهتر است کاشی های حمام و دستشویی از نوع مربع های کوچک و ظریف باشد تا با کوچکی فضا تناسب داشته باشد. قفسه های به کار رفته در حمام و دستشویی نیز بهتر است گرد باشد. ترجیحا از پنجره های بزرگ تر و مرتفع تر استفاده کنید تا حداکثر فضای دیوار در اختیارتان باشد و نور کافی هم داشته باشید.