پروفیل های یو پی وی سی که از دهه 60 در اروپا تولید شده اند و در صنعت در و پنجره ساختمان بکارگرفته شده اند، دارای دو استاندارد اصلی می باشند. استاندارد کشور انگلستان که بعنوان استاندارد اروپا نیز مورد استفاده قرار می گیرد با عنوان BS EN 12608 که آخرین ویرایش آن سال 2003 می باشد. استاندارد دیگر که استاندارد سختگیرانه تری می باشد، استاندارد کشور آلمان و با عنوان RAL GZ 716-1 و آخرین ویرایش آن سال 2008 می باشد.
استانداردهای BS و RAL از دیدگاه های مختلف پروفیل های یو پی وی سی را بررسی می کنند که یکی از نکات مهم در آنها استاندارد ضخامت دیواره های اصلی و دیواره های رابط بین آنها (دیواره فرعی) در پروفیل می باشد.
در هر دو این استانداردها ضخامت بالاتر از 2.8 میلیمتر در دیواره اصلی و همچنین ضخامت بالاتر از 2.5 میلیمتر در دیواره فرعی بعنوان پروفیل های نوع A ویا کلاس یک در نظر گرفته می شوند. ضخامت های بالاتر از 2.5 در دیواره اصلی و بالاتر از 2 میلیمتر در دیواره فرعی نیز بعنوان پروفیل های نوع B و یا کلاس دو مطرح می شوند. در استاندارد رال همین دو نوع پروفیل از نظر ضخامت دیواره معرفی و بررسی می شوند ولی در استاندارد BS نوع سومی نیز تعریف شده است که بر اساس توافق بین سازنده و خریدار پروفیل استانداردی تعریف شود که به آن C گفته می شود. در این کلاس هیچ محدوده ای برای ابعاد در نظر گرفته نشده است و ملاک ابعاد اعلامی توسط تولید کننده است.
مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن ایران هم بعنوان متولی تدوین استاندارد ملی تجهیزات و مصالح ساختمانی، تحقیقات و مطالعات گسترده ای در این زمینه صورت داده است و استاندارد BS EN 12608 را بعنوان استاندارد مناسب انتخاب و ترجمه نموده است که در نهایت جهت انتشار کمیته ملی استاندارد در اختیار سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی قرار گرفته است.
مباحثی که در استانداردها مورد بررسی و آزمون قرار می گیرند به شرح زیر می باشند:
- ابعاد و اندازه های پروفیل
- وزن پروفیل
- ظاهر و شرایط ارسال
- شرایط آب و هوایی و آزمون های آن
- آزمون مواد اولیه
- آزمون های حرارتی پروفیل
- مقاومت پروفیل در برابر ضربه
موارد فوق بصورت جامع در استانداردهای RAL و BS ذکر شده و در استاندارد ملی ایران نیز درج شده اند.
تست های مربوط به پروفیل UPVC
1- شکل ظاهری و شرایط تولید :
در زمان فرآیند تولید انواع سطح مقطع پروفیل، تعداد نمونه های مشخصی جهت انجام آزمایش ها از تولید اخذ می شود. این نمونه ها پس از بررسی شکل ظاهری به مدت 12 تا 24 ساعت در آزمایشگاه نگهداری شده و سپس مورد تست های مختلف طبق استاندارد RAL GZ 716/1 قرار می گیرد. سطوح خارجی پروفیل ها که در معرض دید قرار دارند لازم است دارای رنگ سفید یکنواخت بوده و عاری از هر گونه اجسام خارجی، حفره، ترک ، حباب و سایر معایب باشند.
2- مقاومت در برابر ضربه ناشی از سقوط جرم در دماهای پایین
Impact resistance by falling mass at low temperature :
در این آزمایش ابتدا 10 نمونه 30 سانتیمتری از پروفیل در دستگاه Freezer قرار داده و تا دمای 15 – درجه سانتیگراد به مدت حداقل یکساعت نگهداری می شوند، سپس توسط وزنه ای به جرم 1 kg از ارتفاع 1500mm ، مورد تست ضربه قرار می گیرند. طبق استاندارد RAL نباید بیش از 10 درصد از نمونه ها (بیش از یک پروفیل) شکسته شود.
3- رفتار پس از گرم شدن Behavior after heating :
در این آزمایش، یک نمونه 22 سانتیمتری به مدت نیم ساعت در دمای 150 درجه سانتیگراد گرم شده، سپس در دمای محیط خنک می شود . پس از انجام آزمایش، نمونه باید فاقد هر گونه تغییر شکل ظاهری (اعم از چروک، ترک، ...) باشد.
4- تست جرم در واحد طول :
نمونه 250 mm با دقت 1 mm اندازه گیری شده و جرم آن با دقت 1 گرم سنجیده می شود. جرم واحد محاسبه شده نباید کمتر از 95 درصد مقدار اسمی آن، طبق استانداردهای ارائه شده باشد.
5- برگشت حرارت Heat reversion :
سه مقطع پروفیل 220 mm انتخاب و با دو خط به فاصله تقریبی 200 mm در دو سمت سطح، به صورت عمود بر محور پروفیل نشانه گذاری می شوند. این نمونه ها پس از نشانه گذاری در کوره، با دمای 100 درجه سانتی گراد به مدت یک ساعت قرار می گیرد و پس از خنک شدن در دمای محیط، مجددا فاصله نشانه ها اندازه گیری می شود. برای هر نمونه و هر جفت علامت، ضریب برگشت حرارت به درصد محاسبه می شود. طبق استاندارد RAL برای پروفیل های فرعی (زهوار، اتصال ، کاور ، رابط و...) نباید درصد اختلاف برگشت حرارت بیش از 3 درصد و برای پروفیل های اصلی بیش از 2 درصد باشد. ضمنا برای پروفیل های اصلی، اختلاف درصد برگشت حرارت، بین دو طرف سطح نیز نباید بیشتر از 0.4 درصد باشد.
6- تست ابعاد و هندسه پروفیل :
ضخامت سطح مقطع پروفیل ها، ضخامت جداره های داخلی و خارجی و همچنین هندسه پروفیل، با استفاده از ابزارهای با دقت زیاد، اندازه گیری و با ابعاد استاندارد مقایسه می شود.
7- تست کجی :
به منظور اندازه گیری انحراف محور طولی پروفیل، دو نمونه 1000mm به صورت آینه وار روی یک سطح صاف کنار یکدیگر قرار می گیرند و به وسیله اندازه گیری دقیق، فاصله ایجاد شده در تمام محور طولی دو پروفیل، اندازه گیری می شود. انحراف پروفیلها نباید از 1 mm در کل طول یک متر تجاوز کند. به عبارتی فقط تا نیم میلی متر کجی یا انحراف در هر متر پروفیل قابل قبول است.
8- تست جوش :
سطح مقطع های پروفیل پس از مرحله جوش به صورت نمونه در آزمایشگاه تحت تست جوش قرار می گیرند. بر اساس استاندارد RAL هر یک از این سطح مقطع ها باید با رسیدن به نیروی مشخصی به مرحله شکست برسند، و در صورتی که زودتر از میزان نیروی تعریف شده، پروفیل شکسته شود محموله تولیدی مردود شناخته خواهد شد.