امروز هفتم اسفندماه موعد انتخابات مجلسی است که قرار است طی چهار سال پیش رو در راس امور کشور قرار گیرد؛ اموری که در سطح کلان بر زندگی و آینده میلیون ها ایرانی و حتی تحولات منطقه ای و جهانی نیز تاثیرگذار خواهد بود. بسیاری از ناظران از مدت ها پیش گمانه زنی هایی را درباره ترکیب سیاسی مجلس دهم صورت دادند و به پیش بینی رویکردهای آتی آن پرداختند. این در حالی است که مساله مهم تر یعنی ماموریت ها و کارکردهای مجلس دهم کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این زمینه چند نکته لازم به یادآوری است:
1- رهبر انقلاب در پیام نوروزی خود، «دولت و ملت، همدلی و همزبانی» را به عنوان شعار امسال برگزید و اعلام کرد؛ شعاری که بایسته های حمایت از دولت و همیاری با مسوولان اجرایی برای گذر از تنگناهای پیش روی کشور و بهبود شرایط را مهمترین دستورکار امسال همه مردم و مسوولان تعیین کرد. انتخابات دوره دهم مجلس نیز در واپسین ماه همین سال، یعنی زمان محک خوردن میزان پایبندی به این شعار و تحقق خواست رهبری برگزار می شود. این بدان معنا است که هفتم اسفندماه1394 مجلسی باید شکل گیرد که طی چهار سال آینده افزون بر همیاری و همدلی با دولت، چشم بینای مردم برای نقد مسوولان اجرایی باشد و همت خود را بر اصلاح امور و شتابندگی به سمت پیشرفت و اعتلای میهن اسلامی بگمارد.
سخنان روز چهارشنبه (پنجم اسفندماه) رهبر انقلاب در جمع شماری از مردم نجف آباد مبنی بر ضرورت شکل گیری مجلسی که نه دولتی است و نه ضددولتی، بُعد دیگری از پیام رهبری را می نمایاند؛ مجلس به عنوان عصاره خواست و اراده ملت افزون بر همدلی، همزبانی و همیاری با مسوولان اجرایی، باید در فرایند انجام وظایف قانونگذاری ناظری امین، خیرخواه و دقیق بر همه تصمیم ها و روندهای کشور باشد.
رهبر انقلاب همچنین در آخرین رهنمودهای خود مجلس آینده را مجلسی دانست که باید «متدین»، «متعهد»، «شجاع»، «فریب نخور»، «مقاوم در مقابل زیاده خواهی ها و طمع ورزی های استکبار»، «مدافع عزت و استقلال ملی»، «علاقمند واقعی به پیشرفت کشور»، «معتقد به حرکت علمی استعدادهای جوان»، «معتقد به اقتصاد درون زا»، «آشنا با درد مردم» و «مصمم به حل مشکلات مردم» باشد.
2- رونق اقتصادی و گذر از سد چالش های کنونی اقتصاد کشور از اصلی ترین ماموریت هایی است که پیش روی مجلس دهم قرار گرفته است. اهمیت و لزوم تلاش در راستای دستیابی به این هدف، به پوسترها و شعارهای نامزدهای نمایندگی مجلس نیز حال و هوای اقتصادی بخشید. بنابراین شاید بتوان یکی از اصلی ترین انتظارها از مجلس آینده را تلاش در راستای بهبود شرایط معیشتی مردم، رفع معضلاتی چون بیکاری و پیامدهای فرهنگی- اجتماعی آن و به صورت کلی رونق اقتصادی کشور عنوان کرد؛ تلاشی که دولت یازدهم آن را کلید زد و امید می رود با همراهی دولت و مجلس، هرچه زودتر به نتیجه برسد.
3- شرایط بحرانی منطقه و محیط پیرامون، سال ها است که همه کشورهای خاورمیانه و سیاست هایشان را زیر تاثیر قرار داده است. شماری از کشورهای این منطقه درگیر جنگی خونبار و ویرانگر هستند که در کنار دخالت های بازیگران خارجی، برخی ریشه های داخلی دارد و همین واقعیت مانع فروکش آتش این جنگ ها شده است.
در این شرایط بحرانی، ایران به رغم بسیاری از چالش های داخلی و مواجهه با خصومت ورزی های خارجی، همواره وحدت و یکپارچگی خود را حفظ کرده است. واقعیت این است که قدرت فزاینده ایرانِ باثبات در منطقه که اکنون برای بسیاری لنگرگاه امنیت خاورمیانه به شمار می رود برآمده از همین انسجام و وحدت درونی و اقتداری است که منشا اصلی آن مردم هستند. نمایندگان مجلس دهم باید بخوبی این نکته را درک کنند که در یکی از حساس ترین برهه های تاریخی کشور و منطقه، بر کرسی های قانون گذاری کانونِ ثبات آفرینی در عرصه پهناور و پرآشوب خاورمیانه تکیه می زنند. از همین رو وحدت کلمه، انسجام و پرهیز از اختلاف های تفرقه افکن در زمره مهمترین ویژگی های مجلس دهم قرار می گیرد.
4- جای خالی تمرکز جدی بر مسایل و آسیب های فرهنگی و اجتماعی و زیست محیطی و حضور موثر افرادی که آگاهی و دغدغه آن ها در این خصوص، به تلاش برای رفع بحران های این حوزه ها منجر شود، در مجلس گذشته بسیار به چشم می خورد. همین مساله انتظارها را در خصوص افزایش توجه به این حوزه ها در مجلس دهم را افزایش می دهد. این امر به ویژه در حوزه محیط زیست نه تنها یک امید و انتظار، بلکه ضرورتی حیاتی است که شرایط بحرانی محیط زیست ایران به شدت نیازمند آن است.
5- یکی از ویژگی های مجلس نهم همچون دوره های پیشین، کمرنگ بودن حضور چهره های جوان بود. این بار اما فراوانی نامزدهای جوان نمایندگی مجلس که حتی در فهرست های انتخاباتی برخی گروه ها و جریان های کشور قرار گرفته اند، بر احتمال جوانتر شدن ترکیب مجلس آینده می افزاید. این مساله از آنجا که بسیاری از کارشناسان، گردش نخبگان در نظام سیاسی کشور را یکی عوامل شتاب دهنده به فرایند توسعه سیاسی ایران عنوان می کنند اهمیت پیدا می کند.
همچنین با در نظر گرفتن حضور اندک بانوان در مجلس های پیشین که در بسیاری از موارد، کم توجهی به مسایل زنان و کودکان را در پی داشت و با توجه به حضور امیدوار کننده بانوان در فهرست های انتخاباتی، امید می رود در مجلس آینده شاهد حضور بیشتر بانوان باشیم؛ امری که در صورت تحقق، گامی مثبت به سمت شکوفا شدن بخش مهمی از ظرفیت های سیاسی و مدنی کشور در فرایند قانونگذاری خواهد بود و بر ضریب بهینگی تصمیم گیری های کلان کشور خواهد افزود.