سید محسن طباطبایی مزدآبادی با اشاره به حواشی پدید آمده پیرامون واژگونی چرخ دستی یک لبوفروش در یکی از معابر تهران گفت: فارغ از نگاههای سطحی باید عنوان کرد که مدیریت شهری در کلان شهرها هم اکنون با یک چالش جدی با نام «اقتصاد پیاده روها» مواجه است.
وی اشتغال غیررسمی و مشاغل کاذب را پدیده ای دانست که در همه شهرهای دنیا و بهخصوص در کشورهای در حال توسعه کم و بیش دیده می شود و افزود: در اقتصادهای رو به توسعه و در حال گذار بیش از نیمی از نیروی کار در بخش غیررسمی یا اقتصاد سایه مشغولند. این موضوع تا حدود زیادی تحت تاثیر وضعیت بازار کار ناهمگون و شکننده جهانی است.
طباطبایی با اشاره به اینکه هماکنون سالانه به ایجاد بیش از ۴۲ میلیون شغل جدید در سطح جهانی نیاز است که پاسخگوی نیروی کار باشد، افزود: در سال ۲۰۱۴ بیش از ۲۰۲ میلیون نفر بیکار در جهان وجود داشته که نسبت به سال قبل ۵ میلیون نفر به آنها اضافه شده است و با روند فعلی در سال ۲۰۱۸ حدود ۲۱۵ میلیون نفر جویای کار در جهان وجود دارد.
مدرس دانشگاه خوارزمی با بیان اینکه این واقعیتی است که رشد اشتغال همپای رشد نیروی کار در جهان نیست بنابراین اشتغال غیررسمی و ورود به مشاغل کاذب روز به روز در حال گسترش است، خاطرنشان کرد: این معضل بیش از همه گریبان شهرها و مدیریت شهری را می گیرد چرا که خوداشتغالی و کسب و کارهای خیابانی که از دستفروشی تا تکدی گری و سایر مشاغل را شامل می شود در مقیاس جهانی سرشار از فساد، بی قانونی، هنجارشکنی، کلاهبرداری و سایر انحرافات است و این مشکلات چهره زشتی و پلشتی از سیمای شهر را به نمایش عموم می گذارد.
طباطبایی گفت: بر اساس آمارها، بخش غیررسمی حدود ۲۰ درصد از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص داده و اشتغال غیررسمی نزدیک به ۳۰ درصد اشتغال کل کشور را شامل می شود.
دبیر انجمن علمی اقتصاد شهری ایران ترافیک، شلوغی و بیسروسامانی شهر را از تبعات انبوه مشاغل کاذبی دانست که تحت عنوان جغرافیای پیاده روها از آنها یاد می شود و گفت: در چنین شرایطی مدیریت شهری ناچار است به چاره اندیشی برای حل مشکلی بپردازد که خود عامل آن نبوده است بلکه بازتابی از شرایط کلان اقتصادی و اجتماعی کشورها است.
طباطبایی با عنوان اینکه در کلانشهر تهران نیز به تبع شرایط خاص، روز به روز بر عمق و ابعاد این مشکل افزوده می شود، خاطرنشان کرد: آسانی ورود، عدم نیاز به تخصص بالا، نبود نظارت و فرار از مالیات و ... باعث شده است که مشاغل کاذب در تهران رونق فراوانی داشته باشد و مهاجرانی که از مناطق مختلف کشور به صورت فصلی یا دائم به تهران می آیند چون توان جذب در سیستم اقتصاد رسمی شهر را ندارند پیادهروها را به عنوان مکانی مناسب برای کسب و کار تشخیص می دهند و بدون اینکه عوارض و هزینه ای بپردازند، از دوش شهر و تسهیلات و زیرساختهای شهری سواری مجانی گرفته و به کسب درآمد مشغولند.
نائب رئیس هیأت مدیره انجمن علمی اقتصاد شهری در پایان با عنوان این مطلب که در برخورد با معضل اشتغال غیررسمی به طور عام و دستفروشی به طور خاص باید به سراغ ریشه اصلی مسئله رفت که همان فقر و بیکاری است، گفت: این مبارزه در شرایط فعلی مدیریت شهری در تهران از عهده شهرداری بیرون است و توان ریشه کن کردن فقر شهری را ندارد. علاوه بر آن نهادها و سازمانها و وزارتخانه های متعددی درگیر این امر هستند و می بایست اقدام لازم را انجام دهند و به خصوص گروههای آسیب پذیر را به عنوان جامعه هدف سیاستهای مبارزه با فقر در نظر بگیرند اما متاسفانه خود را مسئول نمیدانند و شهرداری به ناچار باید برای حفظ سیمای شهر و جلوگیری از بی نظمی با این معضل مبارزه کند.