مجید نوائیان، استاد دانشگاه و مدیر موزه حیات وحش دارآباد، با ابراز نگرانی از صید بی رویه پرندگان مهاجر در فریدونکنار گفت: صید پرندگان به منظور مصرف غذایی در فریدونکنار سابقه ای دیرینه دارد اما آنچه امروز نسل این پرندگان خصوصا اردک سانان را با خطر جدی انقراض روبرو ساخته، جاذبه مالی فروش مرده و زنده این پرندگان، توسعه ادوات و ابزار شکار از قبیل سلاح هایی پیشرفته با قابلیت صید بیشتر، روشهای جدید دامگستری مانند استفاده از اردکهای اهلی برای سوق دادن اردکهای مهاجر به دامگاه‌ها و در آخر تخریب محیط زیست منطقه است که فریدونکنار را عملا به قتلگاه پرندگانی تبدیل کرده که در فصل سرد پس از طی مسیری طولانی از سیبری برای اقامتی کوتاه به اقلیمی مناسب در کشور ما پناه آورده اند.
وی با بیان اینکه جزء مدافعان شکار قانونمند است تاکید کرد: آنچه در فریدونکنار و تالابهای شمال کشور شاهد آن هستیم، شکار نیست! کشتار است و نسل کشی حیات وحشی که متاسفانه به آن از دیدگاه ذخایر محلی نگاه می شود در حالیکه همانطور که نفت، جنگلها، تالاب ها و دیگر منابع طبیعی جزو ذخایر ملی به شمار می‌روند حیات وحش فریدونکنار نیز متعلق به تمامی ملت ایران است و باید جزء ذخایر ملی و چه بسا بین المللی دانسته شود.
نوائیان با بیان اینکه پرندگان مهاجر بعضا در مراکز تحقیقاتی بین المللی مورد مطالعه قرار می گیرند و به پایشان پلاک و چیپ ست نصب می شود گفت: اینکه پرنده ای که توسط محققان دیگر کشورها به ردیاب مجهز شده در کشور ما سر از قابلمه فسنجان در بیاورد در مجامع بین المللی پسندیده نیست! کما اینکه در مواردی با بررسی کد این پلاک ها که بیش از معادل یک میلیون تومان برایشان هزینه شده متوجه شده ایم که پرنده صید شده در مراکز تحقیقاتی کشورهایی چون پرو مورد مطالعه قرار گرفته و برای تحقیقات بیشتر به پلاک مجهز شده است یعنی عملا فریدونکنار، قتلگاه پرنده ای است که از آمریکای جنوبی تا سیبری و سپس تا فریدونکنار به سلامت سفر کرده و به امید اقامتی کوتاه خاک کشورمان را برگزیده است.
وی در خصوص برخورد قانونی با این متخلفان تصریح کرد: متاسفانه در آخرین سفرم به فریدونکنار صدای شلیک گلوله به حدی بود که ناخودآگاه صحنه جنگ را تداعی می کرد: صیادانی که بدون مجوز با سلاح های پیشرفته به شکار مشغولند از قانون و مجری قانون باکی ندارند و در صورت تذکر امکان پذیرایی شدن با گلوله چندان دور از ذهن نیست.
این زیست شناس، انگیزه عمده از کشتار پرندگان مهاجر در فریدونکنار را درآمدزایی عنوان کرد و گفت: هجمه کشتار پرندگان را نشان از وجود میزان بالای تقاضا دارد و در عمل نمی‌توان چیزی که بران آن تقاضای بسیار وجود دارد را ممنوع کرد بلکه باید به بومیان این منطقه جایگزینی ارائه شود که بیش از گوشت پرندگان ارزش داشته باشد.
وی یادآور شد: سالها پیش خرید و فروش تخم لاک پشتهای منقار عقابی قشم توسط بومیان، نسل این گونه را با خطر جدی روبرو ساخته بود تا اینکه با تلاش فعالان زیست محیطی به مردم آموزش داده شد که میتوانند با اجاره دادن خانه هایشان و پذیرایی از گردشگرانی که برای دیدن تخمگذاری لاک‌پشتهای منقار عقابی به این منطقه وارد می‌شوند درآمدی چشمگیر کسب کنند و خوشبختانه امروز گردشگران بسیاری در خرداد و اردیبهشت ضمن درآمدرزایی برای بومیان این منطقه از تخمگذاری لاک پشت های منقار عقابی بازدید می کنند که همین امر سبب حفاظت جدی بومیان از این گونه جانوری به عنوان منبعی از درآمد شده است.
وی با بر شمردن "آموزش جوامع محلی" به عنوان کلیدی ترین راه حل پایان دادن به کشتار پرندگان در فریدونکنار گفت: باید جوامع محلی را با سودآوری صنعت پرنده نگری در فریدونکنار آشنا کرد؛ صنعتی نه تنها در فصل مهاجرت بلکه در فصول مختلف برای گردشگران جاذبه داد چرا که بسیاری از پرندگان که در طول مسیر آسیب دیده اند و قادر به ادامه مهاجرت نیستند بومی فریدونکنار می‌شوند و زادآوری می کنند، به عنوان مثال در تابستانِ فریدونکنار انواع چنگر و اردک به چشم می خورند که با به کار گذاشتن لنزهای تله و سایت‌های پرنده نگری قادرند گردشگران دائم پرنده نگری را به این منطق جذب کنند.
نوائیان با انتقاد از ممنوعیت ورود گردشگران به این مناطق، تقویت شرکتهای گردشگری و برداشتن موانع پیش پای آنها برای جذب گردشگر به فریدونکنار را یکی از عوامل موثر در پایان دادن به نسل کشی پرندگان مهاجر عنوان کرد و گفت: با مشارکت سازمانهای مردم‌نهاد زیست محیطی، شرکتهای گردشگری و بومیان منطقه میتوان طی نشست‌هایی مکرر مردم منطقه را با سود ناشی از جذب گردشگر که به مراتب بیشتر از سود ناشی از فروش گوشت پرندگان است آشنا کرد و حتی با کمک گرفتن از خود شکارچیان این منطقه، صنعت اکوتوریسم را در این منطقه نه تنها به منظور پرنده نگری، بلکه به منظور آشنایی گردشگران با پوشش گیاهی، جانوری و اقلیمی این زیستگاه با ارزش رواج داد.
وی در پایان با ابراز تاسف از اینکه سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان تنها متولی محیط زیست کشور، باید مدتها پیش برای چنین هدفی برنامه ریزی و اقدام می‌کرد، جمع آوری نمادین برخی تورها و برخورد گهگاه با برخی متخلفین ضعیف منطقه را در پایان دادن به نسل کشی پرندگان مهاجر بی تاثیر عنوان کرد و گفت: سازمان حفاظت محیط زیست ثابت کرده است بهترین اقدامی که می‌تواند انجام دهد این است که اقدامی انجام ندهد! متاسفانه در حال حاضر در کشور متولی محیط زیست نداریم و همین سبب شده فعالان محیط زیست و رسانه‌ها برای حل مشکلات زیست محیطی به فکر چاره باشند.
